InfoHub Logo

Adamnyń syrt kelbetine baılanysty qabyldanǵan jasty dárigerler pasıent densaýlyǵynyń jalpy kórsetkishi retinde paıdalanady. Ol 70 jastan asqan adamdar arasynda ómir súrýdi boljaıtyn qartaıýdyń senimdi bıomarkeri bolyp esepteledi eken.

 
Ońtústik Danıa Ýnıversıtetinde Kaare Krıstensen jetekshiligimen ótken zertteýshiler jeti jyl boıy 70, 80 jáne 90 jastaǵy 387 jup egizderge,   olardyń qanshalyqty jas kórinetini men qanshalyqty uzaq ómir súretinin baılanystyrý úshin zertteý júrgizgen bolatyn. Olar medbıkelerden, sondaı-aq taǵylymger-muǵalimder men qurdastarynan sýretterden egizderdiń biriniń jasyn anyqtaýyn surady. Sodan keıin barlyǵyna egizdiń ekinshi syńarynyń sýretin kórsetip, solar jaıly surastyrdy.

Zertteý egizderdiń qaısysy jasyraq kóringen bolsa, ádette sonyń ǵumyr jasy uzaǵyraq bolatyndyǵyn dáleldedi. Bul eki sebeppen túsindiriledi:

Birinshisi: DNQ-da telomerler dep atalatyn fragmentter bar. Olar jasýshalardyń kóbeıý qabiletin kórsetedi jáne adamnyń jas kórinýine osy telomerdiń tikeleı qatysy bar. Telomerler uzyn bolǵan saıyn, adam jas kórinedi jáne ol uzaq ómir súretin bolady.

Ekinshi sebep — egizderdiń ómirleriniń kúrdeliligine baılanysty. Bylaısha aıtqanda, bireýi papkadan aýyr eshteńe kóterip kórmegen bolsa, endi biri ómir boıy qurysh qorytqan bolýy múmkin. Álbette, qurysh qorytýshy zeınetker esepshi zeınetkerden áldeqaıda kári kórinýi zańdylyq bolar.

Osylaısha, jasy úlken kórinetin adamdar ózine muqıat qaraý kerek. Óıtkeni siz neǵurlym jas kórinseńiz, soǵurlym uzaq ómir súredi ekensiz.

---