InfoHub Logo

Panasonic, National jáne Technics brendterimen tanymal Masýsıta Elektrık japon fırmasynyń negizin qalaýshy, aty ańyzǵa aınalǵan Konsýke Masýsıta óz dáýiriniń eń ozyq kásipkeri, bıznes-lıderi jáne ınnovatory retinde mysal bola alady.

Konosýke Masýsıta mektepti tastap, 9 jasynan jumys isteýge májbúr bolǵan. Alty jyl boıy ol velosıped sheberhanasynda kómekshi sheber bolyp jumys istegen, keıin Osaka Electric Light Company-ǵa aýysady. Konosýke Masýsıta kompanıa ónimderiniń kemshilikterin izdep, jóndeýge tyrysatyn.

22 jasynda ol jańa qurylymdaǵy ádemi shtepsel aıyryn jasap shyǵarady. Bastyǵy onyń kezekti ónertabysyn qabyldamaǵannan keıin Konosýke Masýsıta kompanıadan ketýdi uıǵarady. Ol óziniń bıznesin bastap, ınovasıalyq elektropatrondar shyǵarýdy bastaıdy.

Bıznesti damytýǵa bastapqy jarnasy bar-joǵy 100 ıenge teń bolatyn. Masýsıta Elektrık kompanıasynyń ańyzǵa aınalǵan tarıhy 1917 jyly osylaı bastaý alady. Keıin Konosýke Masýsıta segiz zaýyttyń ıegeri atanady, al ónimderi Panasonic atty markamen shyǵa bastaıdy.

Óz bıznesin bylaısha aıtqanda nólden bastaǵan ol, ómiriniń sońyna deıin ózin 3 mıllıard dollar qarajatpen qamsyzdandyrady, al ózi negizin salǵan Matsushita Electric Industrial Ltd kompanıasynyń qarajaty 42 mıllıard dollarǵa jetedi. Zeınet jasynda Konosýke Masýsıta eń baı japon bıznesmeni ǵana emes, álemdi moıyndatqan kompanıa qura alǵan eń qurmetti bıznes-lıder, ańyz adam boldy.

Ol menejment sheberligi jaıly kóptegen maqala, kitap jazdy. Mıllıarder bolsa da Konosýke túsken paıdasyna qorlar men bıznes-mektepter ashty. Ol sonymen qatar Japonıanyń saıası júıesin jaqsartqysy keldi, sol sebepti ondaǵan qoǵamdyq jobalarda jumys istedi.
Ol usynatyn bıznes-erejelerdiń biri: qalyptasqan naryqqa enip ketý úshin barlyǵyn 30%-ǵa jaqsyraq jáne 30% arzanyraq jasaý kerek.

Matsusita Electric kompanıasy eshqashan jańa ónim shyǵarmaǵan. Ol naryqta úlken suranysqa ıe taýarlardy jaqsartýǵa jáne arzandatýǵa tyrysatyn. Onyń strategıasy tutynýshylardyń qajettiligin muqıat eskerý men ótkizýdiń jańa tehnologıasyn izdeýge negizdelgen.

Kóptegen álsiz satýshylar men kásipkerler taýarlarynyń sýyq qabyldanǵanyna qatty qynjylady. Naǵyz kásipker eshqashan «joqty» jeńilis dep qarastyrmaıdy. Ol úshin árbir «joq» satýdyń bul ádisi jumys istemeıtinin jáne basqa ádisin izdeý kerektigin bildiredi.

Dál osylaı jas kásipker Konosýke Masýsıta, jańa ónim jasaǵan soń marketıńtiń dástúrli ádisterinen bas tartty, sebebi onyń jaǵdaıynda munyń bári jumys istemedi. Ol marketıńke shyǵarmashylyq jaǵynan qarap, óz ónimderin satýdyń ınovasıalyq, jańa jáne tabysty úlgisin jasap shyǵardy. 

1922 jyly meńgeriginde fonarıgi bar velosıpedter satyla bastady. Asetılendi fonarlar qymbat bolatyn jáne árdaıym ústine quıyp otyrýdy qajet etti. Elektrobatareıalar bar-joǵy 2-3 saǵatqa shydaıtyn. 
Masýsıta budan óz bıznesine kómektesetin jańa múmkindik kóredi, osylaısha 3-4 aı tájirıbeden keıin qýaty 30-50 saǵatqa deıin jetetin jańa bólshekti jasap shyǵarady. 
Ol jańa ónim jaqsy ótetinine senimdi bolǵan. Alaıda elektr qurylǵylardy satatyn saýdagerler onyń ınovasıalyq batareıasyn qýana qabyldamaıdy. Olar muny satylmaıdy dep oılaıdy. 
Sonda Masýsıta sol kezderi erekshe bolyp kóringen ótkizý júıesin jasaıdy: velosıped dılerleri arqyly. Velosıped satatyn dúkender onyń jańa ónimin laıyqty baǵalaıdy dep úmittenedi. Biraq onda da batareıaly fonarlardy lajsyzdan alady. 
Alaıda Masýsıta óziniń erekshe buıym jasap shyqqanyna senimmen qarap, ony ári qaraı shyǵarýdan bas tartpaıdy. Onyń fırmasy aǵymdaǵy barlyq qarjylyq shyǵyndardy qysqartyp, túsken paıdanyń bárin osy batareıany naryqqa shyǵarýǵa quıylady. 
Eń aldymen ol ótkizýge úsh mamandy jumysqa alady. Olar Osakadaǵy velosıped satatyn barlyq dúkenderdi aralap shyǵady. 

Masýsıta satýshylarǵa yńǵaıly shartpen ótkizedi: batareıalardy aldyn-ala tólemsiz satady. Mundaı júıe ol kezderi jańa edi. Satýshylar eshteńeden utylmaıtyn bolǵandyqtan buǵan kelisedi. Dúkenderine janyp turǵan lampa qoıylady, janynda ónimniń birneshe túri kórsetiledi. Kóp uzamaı dúken ıeleri bul ónimniń jaqsy ótip jatqanyn baıqaıdy. 

Panasonic fırmasynyń negizin qalaýshy kez kelgen ónerkásiptiń quny onyń adamı faktoryna teń ekenin uǵady. Adamı faktor laıyqty túrde jumyldyrylmaǵan jáne baǵyttalmaǵan jaǵdaıda kez kelgen uıym quldyraıdy. 

Japon ulttyq dininde japondardy jalpyulttyq qyzyǵýshylyq pen órkendeýge qatysy baryn uǵyndyratyn ıdeıalar bar. 
Óz otandastarynyń osy ulttyq kózqarastary men japon menejmentiniń erekshelikterin paıdalana otyryp, Konosýke Masýsıta kompanıasynyń qyzmetkerlerine arnaıy tárbıelik júıe jasap shyǵarady. Bul júıeniń mazmuny fırmanyń órkendeýi men ár qyzmetkerdiń órkendeýi -  jalpy ulttyń órkendeýine ákeledi degenge saıady. Bul ıdeıa fırmalyq gımnge aınalyp, jumys kúnin bastamas buryn fırmanyń júzdegen qyzmetkeri ańqytyp oryndaıtyn bolǵan. 

1929 jyly Nú-Iorkte bırja quldyraıdy. Nátıjesinde bastalǵan uly toqyraý kóp uzamaı Japonıaǵa da jetedi. Qyzmetkerlerdi jappaı qysqartý oryn alady. 
Sonda Konosýke Masýsıta kútpegen sheshim qabyldaıdy: “Biz eshkimdi qysqartpaımyz! Eshkimniń aqshasyn kespeımiz! Endi árqaısymyz – bir bútin ekenimizdi túsinýimiz kerek, jáne bıznes – bul eń mańyzdysy emes! Ónimderimiz naryqta tabysqa jetýi úshin árqaısymyz bar kúshimizdi salýymyz kerek ”.
Kompanıa óndiristik shyǵyndaryn qysqartady, jáne biraz ýaqyt jumystary burynǵydaı jaqsy júredi. Alaıda keıin satylymdary jartylaı qysqarady.

Biraq Masýsıta naryq talaptary men kóptiń pikirine qarsy áreket etedi: “Ónidiristi dereý jartyǵa qysqartamyz, dál búginnen bastap, biraq eshkimdi jumystan shyǵarmaımyz, - deıdi ol. – Jumystan shyqqan qyzmetkerlerdiń esebinen emes, qysqartylǵan jumys kúnderiniń esebinen óndiristi qysqartamyz. Olar jumysy úshin burynǵydaı jalaqy alatyn bolady. Alaıda barlyq merekelik kúnder alynady. Qoımada jatqan artyq taýalardy qyzmetkerlerdiń ózine satýyna tapsyramyz”.
Jumysshylar men qyzmetkerler asyr salady. Olar Masýsıtany pir tutady. Endi árqaısy kúnine birneshe saǵatyn óz fırmasynyń ónimderin satýǵa arnaıdy. Óndiris eki esege qysqarǵandyqtan, kóp uzamaı qoımadaǵy bar taýar satylady. 
Básekelesteri jappaı qysqartý júrgizip, saýdalary júrmeı jatqanda Matsushita Electric barlyq qyzmetkerlerin saqtap qalyp, tipti óz ónimderin dıversıfıkasıalaýǵa kóshedi. Endi olar radıotaýarlaryn shyǵarýǵa kirisedi.

 

---