Kópjasýshaly janýarlardaǵy qan, lımfa jáne qanaınalymy
Kúndelikti jospar bıologıa 6 synyp
Sabaq: 39
Taqyryby: §41. Kópjasýshaly janýarlardaǵy qan, lımfa jáne qanaınalymy
Sabaqtyń maqsaty: kópjasýshaly janýarlardaǵy aǵzanyń ishki ortasyn quraıtyn negizgi formalar: qan, lımfa jaıly túsinik qalyptastyrý; adamnyń tulǵa retinde qalyptasýyn, adamgershilik tárbıege baýlý; óz betterimen izdený daǵdysyn qalyptastyrý.
Sabaqtyń ádisi: túsindirmeli
Sabaqtyń tıpi: qurastyrylǵan
İ Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi
İİİ. Jańa materıaldy túsindirý kezeńi
Jospar:
1. Qannyń aǵzada atqaratyn qyzmeti.
2. Aǵzanyń qanaınalym júıesi
Búgin ótetin jańa termınder
• Erıtrosıt
• Leıkosıt
• Gemoglobın
• Fagosıt
• Fagosıtoz
• Antıdene
• Imýnıtet
Qannyń aǵza úshin mańyzy qandaı?
Orys ǵalymy I. I. Mechnıkov leıkosıtterdi – fagosıtter, ıaǵnı «obyr» jasýshalar. Olardyń mıkrobtardy joıýyn fagosıtoz dep ataǵan.
Qan plazmasynda aǵzany ár túrli mıkrobtardan qorǵaıtyn antıdene dep atalatyn nárýyzdar bar. Bular lımfada, kókbaýyrda jáne basqa jerlerde túziledi. Mıkrobtar (bakterıalar, vırýstar) aǵzada aýrýdyń bir túrin (qyzylsha, kókjótel, sheshek jáne t. b.) týǵyzsa, osy mıkrobtardy, olardyń zıandy áserin joıatyn antıdeneniń túri paıda bolady. Aýrý jazylǵan soń da olar aǵzada saqtalyp qalady. Antıdeneler aýrýdy týǵyzatyn mıkrobtardan aǵzany qorǵaıdy. Janýar nemese adam ol aýrýmen qaıtalap aýyrmaıdy. Aǵzanyń osyndaı qasıetin júre paıda bolǵan ımýnıtet deıdi. Al kóptegen aǵzalarda ata teginen urpaǵyna tuqym qýalaý jolymen ótip (berilip) otyratyn antıdeneler de bar. Mysaly, janýarda bolatyn keıbir aýrýlarmen (janýar obasymen) adam aýyrmaıdy. Sebebi adamda ol aýrýdy boldyrmaıtyn antıdeneler bar. Aǵzanyń aýrý qabyldamaıtyn mundaı qasıetin tabıǵı ımýnıtet deıdi.
Elimizde keıbir juqpaly jáne qaýipti aýrýlardy boldyrmaý úshin janýardy, adamdardy jas kezinde ádeıi egedi. Olardyń ishinde álsiretilgen aýrý qozdyrǵyshtary bar dári bolady. Egilgen aǵza jeńil ǵana aýyrady. Esesine aǵzada ómir boıy nemese kóp ýaqyt saqtalatyn jasandy ımýnıtet qalyptasady. Adam ol aýrýmen aýyrmaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
Sabaq: 39
Taqyryby: §41. Kópjasýshaly janýarlardaǵy qan, lımfa jáne qanaınalymy
Sabaqtyń maqsaty: kópjasýshaly janýarlardaǵy aǵzanyń ishki ortasyn quraıtyn negizgi formalar: qan, lımfa jaıly túsinik qalyptastyrý; adamnyń tulǵa retinde qalyptasýyn, adamgershilik tárbıege baýlý; óz betterimen izdený daǵdysyn qalyptastyrý.
Sabaqtyń ádisi: túsindirmeli
Sabaqtyń tıpi: qurastyrylǵan
İ Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi
İİİ. Jańa materıaldy túsindirý kezeńi
Jospar:
1. Qannyń aǵzada atqaratyn qyzmeti.
2. Aǵzanyń qanaınalym júıesi
Búgin ótetin jańa termınder
• Erıtrosıt
• Leıkosıt
• Gemoglobın
• Fagosıt
• Fagosıtoz
• Antıdene
• Imýnıtet
Qannyń aǵza úshin mańyzy qandaı?
Orys ǵalymy I. I. Mechnıkov leıkosıtterdi – fagosıtter, ıaǵnı «obyr» jasýshalar. Olardyń mıkrobtardy joıýyn fagosıtoz dep ataǵan.
Qan plazmasynda aǵzany ár túrli mıkrobtardan qorǵaıtyn antıdene dep atalatyn nárýyzdar bar. Bular lımfada, kókbaýyrda jáne basqa jerlerde túziledi. Mıkrobtar (bakterıalar, vırýstar) aǵzada aýrýdyń bir túrin (qyzylsha, kókjótel, sheshek jáne t. b.) týǵyzsa, osy mıkrobtardy, olardyń zıandy áserin joıatyn antıdeneniń túri paıda bolady. Aýrý jazylǵan soń da olar aǵzada saqtalyp qalady. Antıdeneler aýrýdy týǵyzatyn mıkrobtardan aǵzany qorǵaıdy. Janýar nemese adam ol aýrýmen qaıtalap aýyrmaıdy. Aǵzanyń osyndaı qasıetin júre paıda bolǵan ımýnıtet deıdi. Al kóptegen aǵzalarda ata teginen urpaǵyna tuqym qýalaý jolymen ótip (berilip) otyratyn antıdeneler de bar. Mysaly, janýarda bolatyn keıbir aýrýlarmen (janýar obasymen) adam aýyrmaıdy. Sebebi adamda ol aýrýdy boldyrmaıtyn antıdeneler bar. Aǵzanyń aýrý qabyldamaıtyn mundaı qasıetin tabıǵı ımýnıtet deıdi.
Elimizde keıbir juqpaly jáne qaýipti aýrýlardy boldyrmaý úshin janýardy, adamdardy jas kezinde ádeıi egedi. Olardyń ishinde álsiretilgen aýrý qozdyrǵyshtary bar dári bolady. Egilgen aǵza jeńil ǵana aýyrady. Esesine aǵzada ómir boıy nemese kóp ýaqyt saqtalatyn jasandy ımýnıtet qalyptasady. Adam ol aýrýmen aýyrmaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
