InfoHub Logo

Ustanymy:
Boı jetpegen jerge oı jetedi
Qyran jetpegen jerge qıal jetedi

Mektep baǵdarlamasyndaǵy shyǵarmalardyń kórkemdik ereksheligin oqytýdyń tıimdi joldary

Kirispe
Gýmanıtarlyq pánderdi, sonyń ishinde ádebıet pánin oqytýǵa árdaıym zor kóńil bólinip otyrylady. Ádebıet páni sabaǵynda oqýshylar tek bilim nárimen ǵana sýsyndamaı, sonymen qatar olarǵa tárbıelik turǵydan da sabaq berilip, bolashaqqa baǵyt - baǵdar siltenedi. Ádebıet pániniń ár sabaǵynda túsine bilgen adamnyń jan - dúnıesi tanysyp otyrǵan ár keıipkermen birge áreketter jasap, olarmen birge tolǵanys - tebirenis ústinde bolady. Al, túsine bilmegen adamǵa bul sabaq tereń bir tuńǵıyq teńizdeı bolyp kórinedi. Ádebıet sabaǵy arqyly adamnyń jan - dúnıesi baıyp, asqaq armandarǵa ushqandaı bir sezimde bolady. Mazmundaýshy ár tyńdaýshynyń júregine, sezimine áser ete bilýi kerek. Ádebıettiń ereksheligi de osynda. Muǵalim bilim berýde ár túrli oqý prosesiniń ádis, túrlerin tıimdi qoldana bilýi kerek. Olardyń sanaly, sapaly meńgerýine baǵyt - baǵdar berip otyrýy tıis. Oqýshy sabaqqa tek tyńdaýshy ǵana emes, eńbektenýshi, óz oıyn jetkize bilýshi, óz betimen bilim alýshy retinde qatyssa kóbirek utady. Oqýshylarda osy jaǵdaılardy qalyptastyrýda oqý - tárbıe prosesin barynsha jaqsartyp, jańashyldandyryp otyrýy qajet. Árbir muǵalim oqytýdyń tıimdi ádisterin qoldanyp, jan - jaqty bilim berýge, óz oıyn tolyq jetkizýge tolyq jaǵdaı týǵyza bilse, kózdegen maqsatyna jeteri anyq. Mundaı jaǵdaı, ásirese, kórkem shyǵarmany oqytýda óte paıdaly.

Shyǵarmany júıeli túrde taldap, oqýǵa oqýshylardy úıretý, mashyqtandyrý negizinen ortalaý mektepten bastalady. Kúni búginge deıin mektepte jalpy kórkem shyǵarmany taldaýdyń, onyń ishinde, poezıa, proza, drama salasy boıynsha birizdilikpen kele jatqan 4 túrli ádisi bar:
- Mazmundyq - taqyryptyq taldaý, shyǵarmany tutastaı ala otyryp taldaý;
- Keıipkerlik - beınelik taldaý, shyǵarmadaǵy keıipkerler tizimin shyǵara otyryp, keıipkerler, onyń ózara birlik sabaqtastyǵyn, olardyń shyǵarma taqyryby men oqıǵa jelisine qatysyn aıqyndaýǵa yqpalyn ajyratý, salystyrý;

- Saıası - áleýmettik taldaý, shyǵarmanyń áleýmettik mánin, bilimdilik - tanymdyq, tárbıelik rolin, qoǵamdyq ortaǵa yqpalyn, qoǵamdyq pikir qalyptastyrýdaǵy mánin uǵyndyrý;
- Tildik - estetıkalyq taldaý, shyǵarmanyń tildik ereksheligin, sóz órnegin, sýrettemelik sheberligin, kórkemdik sózder tabıǵatyn, stıldik aıyrmashylyǵyn tanytý.

Qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi
Erim Gúlnár Joldybaıqyzy