InfoHub Logo

QR Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý komıteti jańa oqý jylynyń aldynda balalarǵa mektep formasy men sómkeni qalaı durys tańdaýǵa bolatyndyǵyna qatysty keńes berdi.

Álemdik tájirıbe kórsetkendeı, mektep portfeliniń aýyr salmaǵy bala densaýlyǵyna keri áserin tıgizedi. Ranesti durys tańdaı bilý skolıoz, osteohondroz jáne  jaryq aýrýy sıaqty birqatar syrqattardyń aldyn alýǵa septigin tıgizedi.  

Arqa qorjynyn tańdaý kezinde kelesi máselelerge nazar aýdarǵan jón:

- arnaıy qańqasy bar, omyrtqaǵa túsetin salmaq pen qysymdy birdeı  bóletin jáne omyrtqany qısaıtpaı, balanyń arqasyn túzý ustaýǵa arnalǵan ortopedıalyq ranesti tańdaý;

- ıyqbaýlary aýyr salmaqtan balanyń ıyǵyn qıyp ketpeıtindeı yńǵaıly materıaldan jasalǵan, jalpaq bolýy tıis. Tutqalary uzyndyǵy boıynsha retteletin bolýy kerek, bala ony arqasynda tek eki ıyqbaýymen asynýy tıis, bul rette balanyń beli men moınyn qyspaýy qajet;

- ranestiń ólshemi men salmaǵy balanyń boıyna jáne jasyna sáıkes kelýi tıis. İshindegi zattarsyz mektep rúkzagy 1 keliden aspaýy tıis. Al ishinde zattary bar sómkeniń salmaǵy balanyń jas mólsherine sáıkes kelýi qajet,  mysaly:

1-2 synyptar -  1,5 kg deıin

3-4 synyptar - 2 kg deıin

5-6 synyptar - 2,5 kg deıin

7-8 synyptar - 3,5 kg deıin

9-11 synyptar - 4kg deıin. 

- sonymen qatar jaryq shaǵylystyratyn bólshekterdiń bolǵany abzal, bul joldan ótý kezinde qaýipsizdik úshin qajet. Júrgizýshiler táýliktiń qarańǵy kezinde nemese nashar jaryqtandyrylǵan jerlerde joldan ótip bara jatqan balany dereý baıqaı alady.

Al mektep formasyn satyp alý kezinde balanyń osy kıimde 5-6, tipti odan da kóp saǵat júretinin este saqtaý mańyzdy. Kıim ólshemin durys tańdaý kerek jáne balaǵa ol kıimde otyrǵanda da, júrgende de yńǵaıly ekenine kóz jetkizý qajet. Kıim balanyń qozǵalysyna kedergi bolmaýy tıis, óte tar bolmaýy kerek, sebebi tar beldemshe nemese shalbar ishtiń aýyrýyna ákeledi, al tar kóılek pen sarafan tynys alýdy buzýy múmkin. Sondyqtan birinshi kezekte mektep formasy balanyń densaýlyǵyn jáne qozǵalys belsendiligin saqtaýdy qamtamasyz etýi tıis.

Bilim berý mekemesinde uzaq ýaqyt bolatyn balanyń kıimi tehnıkalyq reglamentterge sáıkes bıologıalyq jáne hımıalyq qaýipsizdik talaptaryna saı keletin tabıǵı materıaldardan tigilýi tıis.  Balanyń terisi demalyp, alergıalyq reaksıalardyń aldyn alý úshin gıgıenalyq jaqsy qasıetteri bar tabıǵı talshyqtan (jún, maqta, zyǵyr, jibek) jáne vıskozadan jasalǵan matany tańdaý usynylady.

Matanyń quramy:

- kıimniń ústińgi qabaty keminde 35 % tabıǵı talshyqtan nemese vıskozadan;

- ekinshi qabaty retinde astary 100 % tabıǵı talshyqtan nemese vıskozadan;

- blýzka men kóılek keminde 65 % tabıǵı talshyqtan nemese vıskozadan bolýy tıis. 

Sondaı-aq mektep formasynyń qaýipsizdigi men sapasyn qamtamasyz etetin mynadaı krıterııler bar: aýa ótkizgishtigi,  elektrostatıkalyq óris kerneýligi jáne boıaýynyń turaqtylyǵy.

Tús gammasyn tańdaǵan kezde balańyz oqıtyn mekteptiń jalpy erejelerin basshylyqqa alý kerek. Sonymen birge gıgıenalyq qaǵıdalardy saqtaý maqsatynda bir apta ishinde aýystyryp otyrý úshin mektep kıiminiń birneshe zattaryn tańdap alý qajet.  

Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń ókilderimen bastaýysh synyp oqýshylarynyń qorjyny aýyr bolýy  máselesi talqylanǵannan keıin, Parlament Májilisiniń depýtattarymen birlesip jáne gıgıena mamandarynyń usynymdary boıynsha mektepterge ár oqýshyǵa oqýlyqtardy, aýystyratyn aıaq kıimdi jáne sport kerek-jaraqtardy saqtaýǵa arnalǵan jeke shkaftar qoıý sheshildi.

---