Oǵyz-nama jyry
Sabaqtyń taqyryby: «Oǵyz - nama» jyry.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: «Oǵyz - nama» jyrynyń tabylý tarıhymen, onyń qazaq tiline aýdarylyp baıandalý tarıhynan maǵlumattar berý. Shyǵarmanyń qundylyq mazmundaryn aıqyndaý, ıdeıasyn tabý.
Damytýshylyq: Jyrdyń mán - mańyzyn, ózindik erekshelikterin uǵyndyrý. Maǵyna men ıdeıany ajyrata alýǵa úıretý, oılaý, este saqtaý, qabiletterin arttyrý. Oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Tárbıelilik: Tarıhı sanany qalyptastyrý, ulttyq rýhty oqýshy boıyna egý. Meırimdilikke, ımandylyqqa, erlikke, batyrlyqqa tárbıeleý. Týǵan jerin, elin súıýge, qorǵaı bilýge baýlý. Bilimdi, sanaly azamat bolýǵa shaqyrý.
Sabaqtyń kórnekiligi: oqýlyq, kórkem ádebıet, tirek keste, erlik batyrlyq týraly maqal - mátelder(semantıkalyq karta), t. b.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, qyzyǵýshylyqty oıatý.
Pánaralyq baılanys: tarıh, geografıamen baılanys.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi: sálemdesý, oqýshylardy túgeldeý, oqý quraldaryn daıarlaý, synyp tazalyǵyna kóńil bólý, oqýshylardyń kóńilin sabaqqa aýdarý.
1. Úı tapsyrmasyn suraý:
A) suraq - jaýap (5 mınýt).
1. Ejelgi dáýir qaı kezeńderdi qamtıdy?
2. Orhon - Eneseı eskertkishterin ata..
3. Kúltegin jyrlary qaıdan tabylǵan?
4. «Qorqyt ata kitaby» týraly ne bilesińder?
5. Qorqyt ata týraly ne bilesińder?
6. Ejelgi dáýir ádebıetin zerttegen qandaı ǵalymdar?
7. Ejelgi dáýir ádebıetin quratyn jeke shyǵarmalardy ata. t. b.
Osy sıaqty taǵy basqa suraqtar qoıý arqyly oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn oıata otyryp, ejelgi dáýir ádebıetinen ótkendi eske túsirip alamyn da, jańa sabaqty túsindirýge kóshemin.
İİ. Jańa sabaq:
Sabaq jospary:
1). Úı tapsyrmasyn suraý (5mınýt)
2). Jańa sabaq. Tirek keste (10mınýt)
3). Oqýlyqpen, kórkem ádebıetpen jumys. (Mánerlep oqý) (5 mınýt)
4) Semantıkalyq kartamen jumys (5 mınýt)
5) Pysyqtaý suraqtary (5 mınýt)
6). Test jumysy (5 mınýt).
7). Shyǵarmashylyq jumys. Qorytý (5mınýt)
8) Úıge tapsyrma (3mınýt)
9) Baǵalaý (2mınýt).
Sabaq josparymen tanystyryp bolǵan soń, kirispe áńgime arqyly kórneki quraldardyń kómegimen (tirek keste) jańa sabaqty túsindiremin. Ejelgi dáýir ádebıeti úlgileri ishinde «Oǵyz - nama» sıaqty qara sózben jazylǵan kórkem shyǵarmalardyń da bar ekeni qazaq jazba prozasynyń jelisi sonaý burynǵy zamandardan tartylatynyn kórsetedi.
«Oǵyz - nama» atty mura da jeke bir shyǵarmanyń ǵana ataýy emes, qyryqtan astam hıkaıalardan turatyn toptama jınaq ekeni ejelgi dáýir ádebıetinde jeke shyǵarmalar óz aldyna derbes týyndy túrinde emes, ózektes basqa shyǵarma - larmen birge toptastyrylyp qarastyrylady. Ol shyǵarmalar óz attarymen emes, toptamanyń aty arqyly atalynyp baryp, sodan keıin ǵana toptamanyń quram - yndaǵy bir týyndy retinde qarastyrylatyndyǵyn aıtý.
«Oǵyz namanyń» ejelgi dáýir ádebıetiniń sıpatyn quratyn taǵy bir ózindik ereksheligi - ondaǵy mıftik kórinister.
A) Tirek keste (10 mınýt).
«Oǵyz - nama»- İH ǵasyr shyǵarmasy.
Oǵyz qaǵannyń áskerı joryqtary erlik isteri
Uıǵyr árpimen jazylǵan nusqasy 40 - tan astam hıkaıadan turady.
Parıjde saqtalǵan.
Aıqaǵan – anasy
Oǵyz erekshe týylǵan bala
6 balasy
Kún
Aı
Juldyz
Kók
Taý
Teńiz
«Oǵyz - namanyń» basty ıdeıasy - búkil túrki elin birlikke shaqyrý, dostyq pen adamgershilikke úndeý, syrtqy jaýǵa qarsy kúresý bolyp tabylady.
«Oǵyz - nama» epostyq kórkem týyndy bolýmen qatar, qazirgi tarıhı taqyrypta jazylyp júrgen shyǵarmalardyń bastapqy úlgileriniń biri. Onda Oǵyz batyrmen onyń urpaqtary jasaǵan áskerı joryqtar, oǵyz taıpalarynyń kórshiles taıpalarmen qarym - qatynasy, jer - sý attary, t. b. kórsetilgen.
Oqýlyqpen, kórkem ádebıetpen jumys: 108 - 110 betterdi mánerlep oqyp, oqyǵandary boıynsha túsinik aıtqyzý. Shyǵarma tiliniń kórkemdigine, oı men qıaldyń keńdigine nazar aýdartý.
Oqýshylardyń oılaý este saqtaý qabiletin arttyrý maqsatynda jáne til baılyqtaryn damytý úshin semantıkalyq kartamen jumys: Berilgen maqal - mátelderdiń jalǵasyn taýyp, maǵynasyn túsindirý.
Semantıkalyq karta №1
Maqaldar
Bı basyna daý kelse, Bıligi keter basynan
Qus jańylyp torǵa túser.
Er jaramsyz bolmas.
Sheshen tar jerde sóz bastaıdy.
El sharasyz bolmas,
Batyr myń qol bastaıdy,
Er basyna daý kelse, Erligi keter basynan.
Er jańylyp qolǵa túser,
Semantıkalyq karta №2
Maqaldar Baq - baq etken tekeni Qar jaýǵanda kórermiz. Arystan bolsań jaý úshin, Táýekel et te tas jut, Arǵymaq attyń quıryǵy, Ári jibek, ári qyl,
Túlkideı bolsyn ádisiń
Er jigittiń belgisi, Ári myrza, ári qul.
Batyrsynǵan jigitti jaý kelgende kórermiz.
Ajal jetpeı ólmek joq.
Jańa sabaqty pysyqtaý úshin 110 bettegi suraqtar men tapsyrmalardy oryndaý.
Pysyqtaý suraqtary:
1. «Qorqyt ata kitabynyń» avtory Qorqyt týraly ne bilesińder?
2. Qazaq ańyzdarynda Qorqyt atanyń máńgilik ómirdi qaıdan tapqandyǵyn aıtyńdar?
3. «Oǵyz - namanyń» 40 - tan astam jyrlarynyń ortaq ıdeıasy nede?
4. «Oǵyz - namadaǵy» Mıftiń sýretterdegi kókbóriniń túrki halyqtary uǵy - myndaǵy kók bórimen jaqyndyǵy bar ma?
5. «Oǵyz - nama»- alǵashqy jazylǵan epostyq týyndy degen uǵymdy dáıek - teńder. t. b.
Test jumysy: 10 suraq. (5mınýt). Durys jaýaptary taqtaǵa ilinip, tekserile - di. Baǵalaý kórsetkishi arqyly tekserip, baǵalaý.
İİİ. Qorytyndy (10 mınýt).
A) Shyǵarmashylyq jumys (5 mınýt) Arnaıy jasalǵan kespe qaǵazdardy alyp, ondaǵy suraqtarǵa jaýap berý arqyly jańa sabaqty qorytyp, bekitý, (Suraq - jaýap ádisi).
Á) Úıge tapsyrma (2mınýt). «Oǵyz - nama» jyry boıynsha sýret salyp kelý, jyrdy oqyp, mazmunyn aıtyp berý.
B) Oqýshylardyń bilimderin baǵalaý (2 mınýt). Sabaqqa belsene qatysyp otyrǵan oqýshylardy madaqtaý, baǵalaý. Baǵalaryn estirtý, jýrnalǵa, kúndelikterine qoıý.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: «Oǵyz - nama» jyrynyń tabylý tarıhymen, onyń qazaq tiline aýdarylyp baıandalý tarıhynan maǵlumattar berý. Shyǵarmanyń qundylyq mazmundaryn aıqyndaý, ıdeıasyn tabý.
Damytýshylyq: Jyrdyń mán - mańyzyn, ózindik erekshelikterin uǵyndyrý. Maǵyna men ıdeıany ajyrata alýǵa úıretý, oılaý, este saqtaý, qabiletterin arttyrý. Oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Tárbıelilik: Tarıhı sanany qalyptastyrý, ulttyq rýhty oqýshy boıyna egý. Meırimdilikke, ımandylyqqa, erlikke, batyrlyqqa tárbıeleý. Týǵan jerin, elin súıýge, qorǵaı bilýge baýlý. Bilimdi, sanaly azamat bolýǵa shaqyrý.
Sabaqtyń kórnekiligi: oqýlyq, kórkem ádebıet, tirek keste, erlik batyrlyq týraly maqal - mátelder(semantıkalyq karta), t. b.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, qyzyǵýshylyqty oıatý.
Pánaralyq baılanys: tarıh, geografıamen baılanys.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi: sálemdesý, oqýshylardy túgeldeý, oqý quraldaryn daıarlaý, synyp tazalyǵyna kóńil bólý, oqýshylardyń kóńilin sabaqqa aýdarý.
1. Úı tapsyrmasyn suraý:
A) suraq - jaýap (5 mınýt).
1. Ejelgi dáýir qaı kezeńderdi qamtıdy?
2. Orhon - Eneseı eskertkishterin ata..
3. Kúltegin jyrlary qaıdan tabylǵan?
4. «Qorqyt ata kitaby» týraly ne bilesińder?
5. Qorqyt ata týraly ne bilesińder?
6. Ejelgi dáýir ádebıetin zerttegen qandaı ǵalymdar?
7. Ejelgi dáýir ádebıetin quratyn jeke shyǵarmalardy ata. t. b.
Osy sıaqty taǵy basqa suraqtar qoıý arqyly oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn oıata otyryp, ejelgi dáýir ádebıetinen ótkendi eske túsirip alamyn da, jańa sabaqty túsindirýge kóshemin.
İİ. Jańa sabaq:
Sabaq jospary:
1). Úı tapsyrmasyn suraý (5mınýt)
2). Jańa sabaq. Tirek keste (10mınýt)
3). Oqýlyqpen, kórkem ádebıetpen jumys. (Mánerlep oqý) (5 mınýt)
4) Semantıkalyq kartamen jumys (5 mınýt)
5) Pysyqtaý suraqtary (5 mınýt)
6). Test jumysy (5 mınýt).
7). Shyǵarmashylyq jumys. Qorytý (5mınýt)
8) Úıge tapsyrma (3mınýt)
9) Baǵalaý (2mınýt).
Sabaq josparymen tanystyryp bolǵan soń, kirispe áńgime arqyly kórneki quraldardyń kómegimen (tirek keste) jańa sabaqty túsindiremin. Ejelgi dáýir ádebıeti úlgileri ishinde «Oǵyz - nama» sıaqty qara sózben jazylǵan kórkem shyǵarmalardyń da bar ekeni qazaq jazba prozasynyń jelisi sonaý burynǵy zamandardan tartylatynyn kórsetedi.
«Oǵyz - nama» atty mura da jeke bir shyǵarmanyń ǵana ataýy emes, qyryqtan astam hıkaıalardan turatyn toptama jınaq ekeni ejelgi dáýir ádebıetinde jeke shyǵarmalar óz aldyna derbes týyndy túrinde emes, ózektes basqa shyǵarma - larmen birge toptastyrylyp qarastyrylady. Ol shyǵarmalar óz attarymen emes, toptamanyń aty arqyly atalynyp baryp, sodan keıin ǵana toptamanyń quram - yndaǵy bir týyndy retinde qarastyrylatyndyǵyn aıtý.
«Oǵyz namanyń» ejelgi dáýir ádebıetiniń sıpatyn quratyn taǵy bir ózindik ereksheligi - ondaǵy mıftik kórinister.
A) Tirek keste (10 mınýt).
«Oǵyz - nama»- İH ǵasyr shyǵarmasy.
Oǵyz qaǵannyń áskerı joryqtary erlik isteri
Uıǵyr árpimen jazylǵan nusqasy 40 - tan astam hıkaıadan turady.
Parıjde saqtalǵan.
Aıqaǵan – anasy
Oǵyz erekshe týylǵan bala
6 balasy
Kún
Aı
Juldyz
Kók
Taý
Teńiz
«Oǵyz - namanyń» basty ıdeıasy - búkil túrki elin birlikke shaqyrý, dostyq pen adamgershilikke úndeý, syrtqy jaýǵa qarsy kúresý bolyp tabylady.
«Oǵyz - nama» epostyq kórkem týyndy bolýmen qatar, qazirgi tarıhı taqyrypta jazylyp júrgen shyǵarmalardyń bastapqy úlgileriniń biri. Onda Oǵyz batyrmen onyń urpaqtary jasaǵan áskerı joryqtar, oǵyz taıpalarynyń kórshiles taıpalarmen qarym - qatynasy, jer - sý attary, t. b. kórsetilgen.
Oqýlyqpen, kórkem ádebıetpen jumys: 108 - 110 betterdi mánerlep oqyp, oqyǵandary boıynsha túsinik aıtqyzý. Shyǵarma tiliniń kórkemdigine, oı men qıaldyń keńdigine nazar aýdartý.
Oqýshylardyń oılaý este saqtaý qabiletin arttyrý maqsatynda jáne til baılyqtaryn damytý úshin semantıkalyq kartamen jumys: Berilgen maqal - mátelderdiń jalǵasyn taýyp, maǵynasyn túsindirý.
Semantıkalyq karta №1
Maqaldar
Bı basyna daý kelse, Bıligi keter basynan
Qus jańylyp torǵa túser.
Er jaramsyz bolmas.
Sheshen tar jerde sóz bastaıdy.
El sharasyz bolmas,
Batyr myń qol bastaıdy,
Er basyna daý kelse, Erligi keter basynan.
Er jańylyp qolǵa túser,
Semantıkalyq karta №2
Maqaldar Baq - baq etken tekeni Qar jaýǵanda kórermiz. Arystan bolsań jaý úshin, Táýekel et te tas jut, Arǵymaq attyń quıryǵy, Ári jibek, ári qyl,
Túlkideı bolsyn ádisiń
Er jigittiń belgisi, Ári myrza, ári qul.
Batyrsynǵan jigitti jaý kelgende kórermiz.
Ajal jetpeı ólmek joq.
Jańa sabaqty pysyqtaý úshin 110 bettegi suraqtar men tapsyrmalardy oryndaý.
Pysyqtaý suraqtary:
1. «Qorqyt ata kitabynyń» avtory Qorqyt týraly ne bilesińder?
2. Qazaq ańyzdarynda Qorqyt atanyń máńgilik ómirdi qaıdan tapqandyǵyn aıtyńdar?
3. «Oǵyz - namanyń» 40 - tan astam jyrlarynyń ortaq ıdeıasy nede?
4. «Oǵyz - namadaǵy» Mıftiń sýretterdegi kókbóriniń túrki halyqtary uǵy - myndaǵy kók bórimen jaqyndyǵy bar ma?
5. «Oǵyz - nama»- alǵashqy jazylǵan epostyq týyndy degen uǵymdy dáıek - teńder. t. b.
Test jumysy: 10 suraq. (5mınýt). Durys jaýaptary taqtaǵa ilinip, tekserile - di. Baǵalaý kórsetkishi arqyly tekserip, baǵalaý.
İİİ. Qorytyndy (10 mınýt).
A) Shyǵarmashylyq jumys (5 mınýt) Arnaıy jasalǵan kespe qaǵazdardy alyp, ondaǵy suraqtarǵa jaýap berý arqyly jańa sabaqty qorytyp, bekitý, (Suraq - jaýap ádisi).
Á) Úıge tapsyrma (2mınýt). «Oǵyz - nama» jyry boıynsha sýret salyp kelý, jyrdy oqyp, mazmunyn aıtyp berý.
B) Oqýshylardyń bilimderin baǵalaý (2 mınýt). Sabaqqa belsene qatysyp otyrǵan oqýshylardy madaqtaý, baǵalaý. Baǵalaryn estirtý, jýrnalǵa, kúndelikterine qoıý.
You Might Also Like
