Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Omyrtqaly janýarlardyń qozǵalýy
Synyby: 6
Sabaqtyń taqyryby: § 45 Omyrtqaly janýarlardyń qozǵalýy

Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Omyrtqaly janýarlardyń qozǵalý músheleriniń júıesimen tanystyrý, qurylysy, qozǵalys ereksheligi, tirshilik áreketi týraly bilim berý.
Damytýshylyq: Omyrtqaly janýarlardyń qurylys ereksheligi men tirshilik áreketi týraly alǵan bilimderin tolyqtyra túsý jáne olardyń jeke toptarynyń qozǵalý erekshelikterimen tanystyrý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyra otyryp búkil tirshilik ataýlyny, tabıǵatty súıe de, qorǵaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: ashyq sabaq
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, venn dıagramsy, «qarly kesek» oıyny, qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, vıdeo sabaq, qosymsha materıaldar.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: georafıa, fızıka.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrylýy:
Synyp oqýshylaryn sabaqqa daıarlaý
İİ. Jańa sabaq
Oqýshylar búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby «Omyrtqaly janýarlardyń qozǵalýy».
Balyqtar
Qosmekendiler
Baýyrymen jorǵalaýshylar
Qustar
Sútqorektiler

Balyqtardyń sýda tirshilik etetini bárimizge belgi sondyqtan onyń sý ishinde qozǵalý músheleri men músheler júıesi jaqsy jetilgen. Balyqtardyń dene pishini sýda júzýge yńǵaıly bas jaǵy súıirlene bitip, tulǵaǵa qaraı dóńestenip jýandaıdy, quıryǵyna qaraı jińishkeredi. Eki búıiri sál qysyńqy bolady, denesi súıekti qabyrshaqpen qaptalǵan. Ár qabyrshaqtyń artqy jıegi aldyńǵy jıegine kelesi qabyrshaqtyń jıegine japsarlasa ornalasady. Balyqta quıryq júzbe qanaty, jup kókirek qanaty, bir jup qursaq júzbe qanattary bar. Al quıryq nemese eki arqa jáne bir qursaq asty (anal) júzbe qanattary bolady. Sonymen qatar balyqta jaqsy qozǵalýyna áser etetin torsyldaq bolady. Torsyldaqtyń atqaratyn qyzmeti sý túbine batý jáne sý betine jeńil kóterilý, balyqtardyń keıbir túrlerinde dybys tolqynyn kúsheıtetin rezonator, al keıbir balyqtarda dybys shyǵaratyn múshe.

Qosmekendiler - qurlyqta tirshilik etýge beıimdelgen alǵashqy omyrtqaly janýarlar osyǵan baılanysty kóptegen túrlerinde eki jup aıaǵy bar, artqy aıaqtary uzyn bolady, sondyqtan sekirip qozǵalady. Aıaqtary negizinen úsh bólimnen turady. Aldyńǵy aıaqta qar, bilek, alaqan súıekterinen, artqy aıaqta san, sıraq, taban súıekterinen turady. Alaqany tórt saýsaqty, taban bes saýsaqty.

Qustardyń aldyńǵy aıaqtary qanatqa aınalǵan. Qanattyń qalaqshasyn túzetin uzyn qaýyrsyndar - qanatty qaǵýshy qaýyrsyndar dep atalady. Qanattyń ústindegi iri qaǵýshy qaýyrsyndar deneni aýada ustaıtyn qalyqtaý betin quraıdy. Quıryqtaǵy iri qaýyrsyndar qustyń ushý baǵytyn ózgertýge jáne qonǵan kezde ushýdy baıaýlatýǵa járdemdesetin baǵyttaýshy qaýyrsyndar.

Qustyń belomyrtqalary segizkóz ben quıryqtyń aldyńǵy omyrtqalary birigip jambas súıekteri tutasyp qozǵalmaıtyndaı bolyp baılanysady. Olarda dene artqy aıaqtarǵa berik myqty tirek bolyp tabylady.
Sútqorektilerdiń tirek qımyl júıesiniń qurylysy qosmekendiler men jorǵalaýshylarǵa uqsas. Árıne ár túrdiń qozǵalýy soǵan baılanysty tirek - qımyl júıesiniń ózine tán erekshelikteri bar.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama