InfoHub Logo

R E F E R A T
Taqyryby: Oqytý úderisinde ınteraktıvti ádisterdi tıimdi paıdalaný
J o s p a r
Kirispe
Negizgi bólim:
a) Interaktıvti quraldardy paıdalanýdyń tıimdiligi.
b) Bilim deńgeıin kóterýge ınteraktıvti quraldardy paıdalaný.
v) Pánderdi oqytýdaǵy ınteraktıvti ádister.
g) Interaktıvti quraldarmen sabaq ótkizý ádistemesi.
d) Interaktıvti ádisterdi qoldaný arqyly oqýshylardyń bilim sapasyn arttyrý.
Qorytyndy

Kirispe
Qazaqstannyń táýelsiz memleket retinde qalyptasýy orta bilim berý júıesiniń damýymen tyǵyz baılanysty. Qaı halyqtyń, qaı ulttyń bolsyn tolyǵyp ósýine, rýhanı ári mádenı damýyna basty yqpal jasaıtyn tiregi de, túp qazyǵy da – mektep. Mektepterdiń bilim deńgeıin kóterý jáne onda ınteraktıvti quraldardy paıdalaný arqyly oqý – tárbıe prosesin tıisti deńgeıge kóterý, mektep ustazdarynyń, basshylarynyń, pedagogıkalyq ujymnyń júıeli basshylyqqa alǵan baǵyty dep esepteımiz. Interaktıvti quraldardy qoldaný negizinde mektepte jaratylystaný baǵytynyń pánderin oqytý sapasyn arttyryp, bilim berýdi aqparattandyrý júıeli túrde iske asady deýge bolady.

Zamanymyzǵa saı qazirgi qoǵamdy aqparattandyrýda pedagogtardyń biliktiligin aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıany qoldaný salasy boıynsha kóterý negizgi mindetteriniń birine aınaldy. Qazaqstan Respýblıkasynyń Bilim týraly zańynda: «Bilim berý júıesiniń basty mindetteriniń biri – bilim berý baǵdarlamalaryn meńgerý úshin jaǵdaılar jasaý kerek» dep kórsetilgen. Solardyń biri bilim berýdi aqparattandyrý barysynda dıdaktıkalyq jáne oqytý quraly bolyp kompúter sanalady. Sondyqtan kez – kelgen bilim berý salasynda mýltımedıalyq elektrondyq oqytý quraldary barlyq pánderdi oqytýǵa paıdalanylady.
HHİ ǵasyr – bul aqparattyq qoǵam dáýiri, tehnologıalyq mádenıet dáýiri, aınaladaǵy dúnıege, adamnyń densaýlyǵyna, kásibı mádenıettiligine muqıat qaraıtyn dáýir.

Bilim berý úrdisin aqparattandyrý – jańa aqparattyq tehnologıalardy paıdalaný arqyly damyta oqytý, dara tulǵany baǵyttap oqytý maqsattaryn júzege asyra otyryp, oqý – tárbıe úrdisiniń barlyq deńgeıleriniń tıimdiligi men sapasyn joǵarlatýdy kózdeıdi.
Birikken ulttar uıymynyń sheshimimen «HHİ ǵasyr – aqparattandyrý ǵasyry» dep atalady. Qazaqstan Respýblıkasy da ǵylymı – tehnıkalyq progrestiń negizgi belgisi – qoǵamdy aqparattandyrý bolatyn jańa kezeńine endi.
Zamanymyzǵa saı qazirgi qoǵamdy aqparattandyrýda pedagogtardyń biliktiligin aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıany qoldaný salasy boıynsha kóterý negizgi mindetteriniń birine aınaldy.

Aqparattyq qoǵamnyń negizgi talaby – oqýshylarǵa aqparattyq bilim negizderin berý, logıkalyq – qurylymdyq oılaý qabiletterin damytý, aqparattyq tehnologıany ózindik damý men ony iske asyrý quraly retinde paıdalaný daǵdylaryn qalyptastyryp, aqparattyq qoǵamǵa beıimdeý.
Olaı bolsa, aqparattyq birlikterdiń bilimge aınalýy álemniń júıelik – aqparattyq beınesin oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletteri men qundylyq baǵdarlaryn damytý arqyly qalyptastyrýdy kózdeıtin, adamnyń dúnıetanymynyń quramdas bóligi bolyp tabylatyn ıntellektýaldy damýdy
qalyptastyrýdyń bir joly.
Aqparattyq birlikti qalyptastyrý: mekteptiń materıaldyq - tehnıkalyq bazasyna; aqparattyq qoǵam saıasatynyń maqsaty men mindetterine; oqýshylardyń aqparattyq mádenıetin qalyptastyrý júıesine;
oqýshylardyń jas erekshelikteri men meńgerý qabiletterine, pedagog mamandardyń ınformatıkadan bilim deńgeıleriniń sapasy men sheberlikterine, oqý – tárbıe baǵytynyń aqparattyq qoǵam baǵytymen ózara baılanysyna táýeldi.
Qazirgi ýaqytta jaratylystaný – ǵylymı bilim berýde sabaq barysynda ınteraktıvti quraldardy qoldanýda. Interaktıvti quraldardyń kómegimen muǵalimniń, oqýshynyń shyǵarmashylyqpen jumys isteýine jol ashylyp otyr.

Bilim berýdegi ınteraktıvti tehnologıa – mundaǵy ınteraktıvti sózi - inter (birlesý), act (áreket jasaý) uǵymyn bildiredi, sabaq barysynda oqýshynyń toppen jumys jasaýǵa qatyspaýy múmkin emes, birin - bir tolyqtyratyn, sabaq barysynda barlyq oqýshylardyń qatysýyn uıymdastyratyn oqytý barysy.

Interaktıvti quraldardy paıdalanýdyń tıimdiligi.
Qazirgi ýaqytta zamanymyzǵa saı qazirgi qoǵamdy aqparattandyrýda pedagogtardyń biliktiligin aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıany qoldaný salasy boıynsha kóterý negizgi mindetteriniń biri bilim berýdi aqparattandyrý barysynda dıdaktıkalyq jáne oqytý quraly bolyp kompúter sanalady. Sondyqtan kez – kelgen bilim berý salasynda mýltımedıalyq elektrondyq oqytý quraldary barlyq pánderdi oqytýǵa paıdalanylady. Bul baǵytta aqparattyq tehnologıany oqytý úrdisine ekpindi túrde engizý baǵytynda jáne qoldanylatyn jańa quraldardyń biri – baǵdarlamalyq – tehnıkalyq keshen bolyp sanalatyn ınteraktıvti taqta bolyp tabylady.

Qarapaıym taqta jáne kompúter proektoryna qaraǵanda, ınteraktıvti taqta sabaq mazmunyn keńinen ashýyna múmkinshiligi óte zor. Interaktıvti taqtany paıdalaný kezinde úlken jetistikke qol jetkizý úshin, tek qana saýatty sabaq josparlap, kerekti materıaldardy daıyndaý kerek.
Sabaqta muǵalim ınteraktıvti taqtany bir emes birneshe ret paıdalana alady, qarapaıym taqtaǵa qaraǵanda ınteraktıvti taqta paıdalanýǵa yńǵaıly, ári ýaqyt únemdeıdi.
Interaktıvti taqta oqytýdyń basqa tásilderine qaraǵanda (salystyrǵanda), kóptegen jetistikteri bar.

Bul jetistikter týraly óz sabaǵynda ınteraktıvti taqtany paıdalanatyn muǵalimder ǵana aıta alady. Qyzmettester men birige otyryp sabaqta daıyndalý arqyly jaqsy áserge qol jetkizýge bolady, bul tek qana mindetterdi bólip berý men ýaqytty únemdeý ǵana emes, sonymen qatar berilgen materıaldardyń sapasyn da arttyrady.
Muǵalimderdiń kórsetýinshe ınteraktıvti baǵdarlama olardyń jartylaı jumysyn atqarady, mysaly: belgili bir materıaldy ınteraktıvtik taqtada oryndaý arqyly faıldaǵy belgilermen ózgeristerdi saqtap qalýǵa bolady, buny sabaqta bolmaı qalǵan oqýshylarǵa qaıta túsindirýge nemese kelesi joly taǵy da qoldanýǵa bolady.
Oqý materıaldar bazasyn jasaý, qyzmettestermen jasaǵan materıaldardy óz sabaǵymda paıdalaný arqyly muǵalimder ýaqytyn únemdeıdi.
Materıaldardy oqyp úırený barysynda ınteraktıvti taqtany paıdalaný bilim órisin keńeıtýge múmkindik beredi, sondyqtan muǵalimderdiń daıyndaǵan materıaly oqýshylarǵa túsiniktirek bolady.

Kóp muǵalimderdiń baıqaǵanyndaı sabaqtyń oqýshylarǵa qyzyqty jáne dáleldi (maǵynaly) bolady, jáne ony (oqýshylar) jyldam este saqtaıdy. Interaktıvti taqta oqý sapasyn joǵary deńgeıde taǵy da muǵalimderdiń ýaqytyn únemdeıdi, oǵan buryn ótilgen materıaldardyń ekinshi ret qaıtalaýǵa qajeti joq.
Interaktıvti taqta barlyq sabaqta qoldaný múmkin, joq bolmasa sabaqtyń árbir satysynda. Basqa da zattar sıaqty ınteraktıvti taqtany paıdalanýdan eń kóp tıimdilikke sabaqta qoıylǵan maqsattarǵa sáıkes qoldaný arqyly jetýge bolady.
Interaktıvti taqtamen birge júretin baǵdarlamalyq nusqaýlyqty jaqsy bilip, ony sabaqqa daıyndalǵanda qoldanýlary kerek.
Muǵalimderge taǵy basqa da baǵdarlamalyq qujattar kerek.
Joǵaryda aıtylǵandardy qorytyndylaı kele, aıta keteıik: Sabaq aldyn - ala daıyndalǵan bolý kerek, sonda ǵana materıaldar jyldam túsindiriledi.
Interaktıvti taqtada bir ýaqytta birneshe materıaldardy qoldanýǵa bolady: beıne, dybys, sýret, mátin, jáne t. b. Sabaq sońyna deıin logıkalyq úzdiksiz túrde bolsa, sonda ǵana sabaq qoıylǵan maqsatyna jetedi; Sabaq kezinde saqtalǵan faıldar oqýshylarǵa beriledi: sondaı - aq bul faıldardy kelesi sabaqta ótetin materıaldardy qaıtalaý jáne tolyqtyrý úshin qoldanylady.

Interaktıvti taqta oqytý tıimdiligin qalaı arttyrady. Sabaqta ınteraktıvti taqtany qoldaný balanyń mektepte oqytý tıimdiligin arttyrý.
Sabaq úrdisinde paıdalanyp júrgen ádis - tásilder oqýshylardyń oqýǵa degen ynta - yqylasynyń, daǵdy men oı - óris, bilim - bilikteriniń artýymen sıpattalary sózsiz.
Bilim deńgeıin kóterýge ınteraktıvti quraldardy paıdalaný
Oqý – tárbıe prosesin tıisti deńgeıge kóterý, ustazdarynyń, basshylarynyń, pedagogıkalyq ujymnyń júıeli basshylyqqa alǵan baǵyty dep esepteımiz. Interaktıvti quraldardy qoldaný negizinde mektepte jaratylystaný baǵytynyń pánderin oqytý sapasyn arttyryp, bilim berýdi aqparattandyrý júıeli túrde iske asady deýge bolady.

Oqý prosesinde, onyń ishinde praktıkalyq sabaqtarda ınteraktıvti quraldardy qoldaný muǵalimniń jeke tárbıesine, shyǵarmashylyq izdenisine baılanysty. Interaktıvti quraldar oqytý formasyn uıymdastyrýdy túrlendirýge, dástúrli oqytý ádisterine jańa elementter engizýge múmkinshilikter jasaıdy. Bul oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrady. Interaktıvti quraldardy oryndy qoldaný oqytý sapasyn jetildirýge kómektesedi.
Interaktıvti taqta – degenimiz ne?

Interaktıvti taqta – bul kompúterdiń qosymsha qurylǵylarynyń biri jáne de dáris berýshige nemese baıandamashyǵa eki túrli quraldardy biriktiretin: aqparattyń keskini men qarapaıym marker taqtasyn biriktiretin qural. Búgingi kúni birneshe IT túrleri bar. Olardyń ishinde bilim salasynda qoldanyp júrgenderine qysqasha sholý jasaıyq.
ACTIVboard (Promethean kompanıasy) – ACTIVstudio programmasy arqyly iske qosylady. Bul qurylǵy kompúter, mýltımedıalyq proektor jáne aqparattardy engizýge arnalǵan aktıvti qalamnan turady.

Aktıvti qalam – degenimiz ne?
Aktıvti qalam – bul meńzerdi basqarý qurylǵysy jáne kompúter men taqta arasyndaǵy baılanysty iske asyrýshy qurylǵy.

ACTIVwand ýkazkasy
Elektrondy ACTIVwand ýkazkasynyń uzyndyǵy 54 sm taqtanyń joǵarǵy bóliginen kishkentaılarǵa da qol jetkizýge múmkindik beredi. Janynda ornalasqan batyrma tyshqannyń sol jaq batyrmasynyń qyzmetin atqarady. ACTIVboard – ınteraktıvti taqtasynda jumys jasaýshyǵa proektordyń sáýlesinen astynan shyǵýǵa múmkindik beredi. “Oń qol” sonymen birge “sol qolmen” jumys jasaýǵa qolaıly qural.