InfoHub Logo

Oqytýǵa ózgeris engizýdi daıyndaý barysynda 8 «g» synybynyń psıhologıalyq- pedagogıkalyq sıpattamasyn jazdym: Synyptaǵy oqýshylar sany: 23, jasy: 13-14. Synyptyń quramy: er balalar- 9, qyzdar -14. Synyp 2006 jyly qalyptasty. Synyp jetekshisi: Alımbaeva Altynaı 2010jyldan beri synyp oqýshylarymen jumys jasaýda. Qazirgi ýaqytta bir-birine kómektesýge negizdelgen qarym- qatynas qalyptastyrýǵa beıimdilik baıqalady. Ózara syılastyq, kóshbasshylyq aqsaýda. Qıynǵa beıim balalar qatary kóp. Kópshiligi kóp balaly, turmysy nashar, áleýmettik jaǵdaılary tómen otbasynan shyqqandar. Úlgerimi: úzdik oqýshy joq. Ekpindiler sany:6. Synyp oqýshylarynyń jaratylys matematıkalyq baǵyttaǵy pánderge qaraǵanda, gýmmanıtarlyq baǵyttaǵy pánderden úlgerimi jaqsy. Oqýǵa kózqarasy: oqýshylar qabiletine qaraı berilgen tapsyrmalardy oryndaıdy. Synyptyń tórtten bir bóligi ǵana úlgeredi. Bilim deńgeıi óte tómen. Jarsyp oqıtyn balalar joqtyń qasy. Bilimdegi olqylyqtary kóp. Kollıgrafıasy nashar; este saqtaý qabileti tómen; qabyldaýy baıaý; sportsmen oqýshylar kóp. Taqtadan qorqady.Úı jumysyn únemi oryndamaıtyn oqýshylar óte kóp. Sebebin surasam, túsinbedim dep jaýap beredi. Ár sabaqqa jańa dápter arnaıtyn oqýshylar da barshylyq.Tegin úshtikti alyp úırengen. Muǵalim ózi úshin qoıady, qoımasa meıli dep beıqam otyratyn oqýshylar da joq emes. Sabaqta belsendilik tanytpaıdy. Tártip: kóp shýyldaıdy. Artqy partaǵa otyrýǵa qumar. Sen tımeseń men tımeımin prınsıpin ustanady. Úzilistiń bolýyn kútedi. Synyp jetekshisiniń ornalastyrýy boıynsha otyrǵylary kelmeıdi. Muǵalim joq bolsa nemese shyǵyp ketse, ýda shý bolyp bórligip jatady. Olardy óz betinshe tastap ketý múmkin emes. Jaýapkershiligi joq oqýshylar, únemi qadaǵalaýdy talap etedi. Qyzyǵýshylyqtary: olardyń kópshiligi uıaly telefondardyń jańa modelderin belsendi talqylaıdy. Keıbir oqýshylar mýzykamen jáne sportpen shuǵyldanady. Sabaqtan bos ýaqytynda kópshiligi ata- anasyna qol járdemin beredi. Keıbir oqýshylar qysh qalap, úı sharýashylyǵynda barlyq derlik jumysty atqarady. Synyptaǵy qarym-qatynas: qarym -qatynastar eki adamnan tórt adamǵa deıingi shaǵyn toptarda júredi. Shaǵyn toptarǵa kirmeıtin barlyǵymen birge aralasatyn oqýshylar da bar. Fızıka páni muǵalimi: Aıpeısova B.M. 8 «g» synybyndaǵy jetistigim Synyptaǵy oqýshylar sany: 23, jasy: 13-14. Synyptyń quramy: er balalar- 9, qyzdar -14. Synyp oqýshylarymen tyǵyz baılanys ornady. Olardyń maǵan degen senimdilik kózqarasy paıda boldy. Synyp jetekshisine ashylyp aıta almaıtyn dúnıelerin, maǵan aıta bastady.Taqtadan qorqý úreıi joǵaldy.Fızıka pánine degen qyzyǵýshylyqtary artty. Meni kútip, izdeıtin boldy. Top, shaǵyn memleket, synyp degen uǵymdardyń mánin túsine bastady. Aýyzbirshilik, yntymaqtastyq, bir -birin qoldaý paıda boldy. Oqýshylar óz jumystarynyń sapasyn kóterýge tyrysatyn boldy jáne ony jaqsartýdyń múmkindikterin izdeı bastady.Árıne bul meniń jumysymdy jeńildetti. Olar sabaq úshin tek muǵalim ǵana jaýapty emes ekendigin túsindi. Sabaqtyń qyzyqty ótýine ózderiniń tikeleı qatysy baryn túsindi. Jańa formattaǵy sabaqtardy qýana qabyldady. Oqýshylardyń shyǵarmashylyq oılaý qabileti artty. Olar óz oılaryn sýret arqyly bere bildi. Olardyń «Sýretter sóıleıdi» sıkli boıynsha jumystary jınaqtalǵan. Bul - oqýshyny jańa qyrynan kórsetetin jumystar bolyp tabylady. Meniń ózim olardyń jumystaryna tańqalyp, pán muǵalimderine kórsettim.Sonda keıbir muǵalimder: bulaı oılaı alady ma? dep tańyrqaǵan. Jańa formattaǵy sabaqtarǵa baılanysty qysqametrajdy fılm de túsirdi. Óz oılaryn ashyq aıta bastady. 13-jeltoqsanda 8d jáne 8g synyp oqýshylarymen birigip «Elektr toǵynyń jylýlyq áseri. Djoýl -Lens zańy» taqyrybynda onlaın sabaq ótkizdim. Sabaq joǵary deńgeıde ótti. Ózimniń de kóńilimnen shyqty.Árıne joǵary deńgeıdegi tapsyrmalardyń basym kópshiligin 8d synyp oqýshylary oryndady. Biraq 8g synyp oqýshylary da, tómengi jáne jetkilikti deńgeı tapsyrmalaryn oryndaýda aıtarlyqtaı jetistikterge jetip otyrdy. Praktıkalyq tapsyrmany oryndaýda eki synyp ta belsendilik tanytty. Buryn sońdy mundaı is-sharalarǵa qatyspaı qashqaqtap, tipte úlgeretin oqýshylardyń ózderi qorqa soǵa úreılene qaraıtyn. Bul sabaqqa ózderi nıet bildirip qatysýlaryn surandy. Men úshin bul úlken nátıje. Aqpan aıynda ótkizilgen aptalyqta matematıkadan «Kvadrat teńdeýlerdi sheshý» taqyrybynda ashyq sabaq ótkizdim. Sabaq men úshin qarapaıym standartqa saı boldy. Al oqýshylar úshin keremet sabaq boldy.Sebebi sabaqty ózderi daıyndap, barlyq derlik oqýshy osy sabaqty ótkizýge atsalysty. Men aıtar bolsam, olar bir úlken toı ótkizgendeı qýanyshta boldy.Olar úsh topqa bólinip, jumyla jumys jasady. Sabaqtan soń bergen keri baılanysta: «Bizben eshqandaı muǵalim ashyq sabaq ótkizbegen edi; Biz jumylǵan judyryq sekildi birigip jumys jasadyq; Endi biz 8d synybymen jarysamyz; Bizdiń de qolymyzdan keledi eken; Birinshi ret taqtada jumys jasadym; Topta men grafıkti saldym jáne ózimniń sózderimdi qoldanyp túsindire alǵanyma qýanyshtymyn, t.b.». Olar ózderin baǵalaýdy úırendi. Men úshin «5 mınýtka» baǵalaýdy úıretýdiń birden- bir tıimdi tásili boldy.Olarǵa bes tapsyrma beriledi. Tapsyrmanyń deńgeıine qaraı baǵasy men upaı sany belgilenedi. Keıin oqýshylardyń ózderi baǵasy men upaıyn kórsetetin boldy. Tapsyrmanyń oryndalýyna qaraı ózderiniń baǵalaryn biletin boldy. Bul eń qarapaıym tásil. Olar úshtik baǵanyń qadirin túsindi. Aýzyn ashpaı úshtik qoıylmaıtynyn bildi. Daıyndyqpen kelip alǵan úshtikke qýanatyn halge jetti. Ár sabaqtan soń ýaqyt qaldyrýdy talap ete bastady. Keı kezderde ýaqyttyń jetispeýshiligine baılanysty men keri baılanysty jasamaıtynmyn, maǵan qaramastan qońyraý kezinde bir- birine keri baılanys berip jatatyn. Men árıne oǵan qýanatynmyn. Olar úshin keri baılanys, jańa formattaǵy sabaqtyń eń mańyzdy elementi bolyp tabylady. Joǵarǵy synyp oqýshylarynyń qosymsha sabaqtarynda (Termodınamıka; Elektr qubylystary; Djoýl -Lens zańy; Om zańy; Elektr zarády; Elektr kerneýi;Elektr tizbegi t.b.) 8d jáne 8g synyp ishindegi fızıkaǵa yntaly oqýshylardy qatystyra otyryp esepter shyǵaratyn boldyq. Bul eksperımentke qatysqan oqýshylar ózderin kóshbasshy retinde sanap, kelesi osyndaı sabaqtarǵa daıyndyqpen keletin boldy. Kókirekterin maqtanysh kernep, fızıkaǵa qushtarlyqtary artty. Bul tásil olardy shyńdaı tústi. Ózderi «Dıalog» sabaǵyn usynyp, ony iske asyra bildi. Osy sabaqtardyń arqasynda, ózimniń de kemshilikterimdi túsine bastadym. Taqtaǵa shyqpaq túgeli, aýzyn ashpaıtyn oqýshylar da, osy sabaqtar toptamasyna belsene qatysty. Dál osy «Dıalog» sabaqtarynyń toptamasyna kóptegen basqa muǵalimder de qyzyǵýshylyq tanytyp otyrdy. Osy zertteý nátıjelerin basylymda jarıalap, ustaz veb saıtynan anyqtama aldym. Olardyń jetistikterin áriptesterimmen bólistim. Muǵalimderdiń osy synypqa kózqarasynyń ózgergendigin men de, oqýshylar da baıqady. Synyp oqýshylary «Dıalog» sabaǵyn bıologıa páni úshin de ótkizgen bolatyn.2-3 sabaqtaryna qatysyp dál sol fızıkadaǵy qoldanatyn ádis-tásilderdiń bıologıada álde qaıda ońaı jáne qoljetimdi ekendigin kórdim. Bul sabaqtarda oqýshylar aıtarlyqtaı belsendi boldy. Olardan suhbat alý barysynda, bıologıanyń meniń pánime qaraǵandaǵy artyqshylyǵyn baıqadym. Sebebin suraǵanymda, bıologıada esep joq dep jaýap berdi.Sonda oqýshylar úshin formýlany túrlendirý, shamalardy aınaldyrý jáne matematıkalyq esepteý jumystarynyń qıyndyq týdyratyndyǵy belgili boldy. Árıne, fızıka – qıyn pán. Fızıkany bilý úshin hımıa, bıologıa jáne geografıa pánderin meńgerý qajet. Al, matematıkasyz fızıkany oqyp-úırený tipti de múmkin emes. Men belsendi synyp qura aldym dep esepteımin. Oqýshylar bir –birimen sóılesedi. Olar muǵalimge jáne synyptastaryna suraq qoıady. Ózderiniń synyptastarymen jumys jasaý úshin kabınet ishinde qozǵalady. Ózderi túsindiredi jáne kórsetedi. Oqýshylar ózderin erkin ustaıdy jáne bir –birimen oı bólisedi. Bul jáıtter belsendiliktiń kórinisi ekendigi daýsyz. Meniń maqsatym oqýshylardyń fızıka pánine qyzyǵýshylyǵyn arttyrý bolatyn. Men maqsatyma jettim.

---