Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Oqýshylardyń fızıka pánin qyzyǵýshylyqpen oqýyndaǵy tehnıkalyq úıirmeniń roli
«Oqýshylardyń fızıka pánin qyzyǵýshylyqpen oqýyndaǵy tehnıkalyq úıirmeniń roli»

Fızıka ǵylymy tabıǵatta bolatyn qubylystardy, olardyń zańdylyǵyn zertteýmen aınalysady. Fızıka - tehnıka negizi. Fızıka - eksperımentaldy ǵylym. Adamzattyń osy zańdylyqtardy ashýdaǵy ǵylymı jetistikteri adam balasy úshin kúndelikti turmys tirshiligine qajetti qarapaıym eńbek quraldarynan bastap túrli deńgeıdegi tehnıkalyq quraldar men qondyrǵylar jasaýy adamnyń qudirettiligin kórsetedi. Búgingi tańdaǵy jan - jaqty saladaǵy jańa zamanaýı tehnıkalardyń atap aıtsaq aýyl sharýashylyq mashınalary, sý asty men ústi, áýe tehnıkalary, nanotehnologıa t, b bilim men ǵylymnyń damýynyń aıqyn sebepteri. Osyndaı quraldar men esepteýlerdiń nátıjesinde adam balasy bizdi qorshaǵan orta – tabıǵat týraly birshama jańalyqtardy ashty, áli de tabıǵattyń ashylmaǵan qyr - syrlaryn ashýda.

Mekteptegi jaratylys taný pánderin, sonyń ishinde fızıka men astronomıa jáne tehnologıa pánderin ıgerý – bul fızıkalyq qubylystar men zańdylyqtardy túsinip qana qoıý emes, sonymen birge olardy baqylaý, zertteý, tájirıbeler men eksperımentter arqyly qorytyndy jasaý jáne is júzinde qoldana bilý. Osy oraıda bes saýsaq birdeı emes demekshi, bári de bala bolǵanymen týmysynan tehnıkaǵa úıir balalardyń dúnıe tanymdyq kózqarasy erekshe bolyp keledi.

7 synypta fızıka men astronomıa pánderi júrisimen tehnıkaǵa beıim balalar ne nársege de mán berip; ol qalaı jumys isteıdi, qurylysy qandaı, neden jasalǵan t, b san túrli suraqtardy jaýdyryp qanaǵattanǵan jaýap alǵansha mazasyzdanyp, keıin túsingen soń kóńili jaı taýyp, endi ony jasamasqa bolmas pa eken dep árekettenedi. Sondyqtan ustaz bolǵan soń mundaı balalarmen shyǵarmashylyqpen jumys jasaýǵa týra keledi. Úıirme - balanyń shyǵarmashylyq jumysy. Tehnıkalyq úıirme balanyń jan - jaqty damýyna, tehnıka tilin meńgerýge baıqaǵyshtyǵyn, oı - órisin damytady. İzdený men eńbek etý arqyly túrli tehnıkalyq modelderdi durys qurastyrý, onyń jumys isteý prınsıpimen tanysady jáne óndiris pen turmysta qalaı paıdalaný kerektigin úırenedi.

Oqýshyda fızıka sabaǵynda ótilgen taqyryptardaǵy zańdylyqtardy oqyp, syzyp, esepter shyǵarý arqyly túsinik qalyptasady, al sol zańdylyq boıynsha qandaı da bir qozǵalysqa keletin model qurastyrsa, onyń berer áseri tipten basqasha. Mysaly, 9 synyptaǵy «Reaktıvti qozǵalys» taqyryby. Bul qozǵalystyń mehanıkalyq nemese jylýlyq qozǵalysqa qaraǵandaǵy tabıǵaty tipten bólek. Osy sabaqty ótkende oqýshylardyń ózderi kádimgi sý saqtaıtyn plasıkalyq ydystan zymyrannyń modelin, ádeıi tyǵynyn jasap onyń ishine sý quıyp jáne sorǵymen qysym túsirip tyǵynyn bosatý arqyly qozǵalysqa keltirip áýege zymyrata ushyrǵandaǵy qýanyshtary, alǵan áserleri, zymyran jasaǵan balalardyń maqtanyshtary osy taqyrypty tolyq meńgergendiginiń aıǵaǵy.

Oqýshylardyń fızıka pánine degen qyzyǵýshylyǵynyń odan saıyn artatynyn kórsetedi. Mektebimizde «12 sáýir Ǵaryshkerler kúni» merekesinde jyl saıyn dástúrli túrde merekege baılanysty zymyrandar ushyramyz. Bul sharany barlyq oqýshylar, ásirese bastaýysh synyptar men 5 - shi, 6 - shy oqýshylar asyǵa kútedi. Ózderiniń muǵalimderine «Bizder qashan fızıkany oqımyz» dep fızıka pánin erekshe qurmetteıdi.
Fızıka pániniń teorıalyq bólimderin múmkindikterge qaraı, osyndaı praktıkalarmen ushtastyrsa oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵynyń artatyn kórýge bolady.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama