Oqýshylardyń qazaqsha sóıleý tilderin damytý
Oqý orys tilinde júretin mektepterde qazaq tili pániniń maqsaty – oqýshylardyń qarym - qatynas biliktiligin qalyptastyrý, damytý, tildik jáne tanymdyq biliktilikpen qamtamasyz etý ekendigi Qazaqstan Respýblıkasynyń jalpy bilim berýdiń memlekettik standartynda kórsetilgen.
Memlekettik tildi ıgerý úshin sabaqta jańasha oqytýdyń tıimdi joldaryn taýyp, aýyzsha jáne jazylym arqyly oqýshynyń aýyzeki sóıleý tilin damytyp, qazaq tilin nátıjeli úıretý maqsatymen jan - jaqty ádis tásilder qoldanyp, muǵalim kóp izdenis jumysyn júrgizedi.
Sabaqta oqýshylardyń sóıleý qyzmetin uıymdastyrý barysynda olardy ózdiginen sóıleýge ıtermeleıtin - til damytý jumystary. Til damytý degenimiz - oqýshyny tildik tulǵalardy durys qoldanyp, oıyn basqa adamǵa tolyq jetkizýge daǵdyrlandyrý, basqa adamdardyń sózin jaqsy túsinýge úıretý bolyp tabylady. Til damytýda qazaq tiline tán dybystaryn durys aıtýǵa jattyqtyrý, qazaq sózderiniń aıtylý normasyn qalyptastyrý, qazaq tiliniń orfoepıasy men orfografıasyn meńgertý jumystary júrgiziledi. Al bular aýyzsha sóıleý tiliniń negizgi máselesi bolyp tabylady.
Oqýshylardyń sóıleý daǵdysyn qalyptastyrý jumystaryn uıymdastyrǵanda, jattyǵýlardyń atqaratyn qyzmeti zor. Jattyǵýlar ekige bólinedi: tildik jáne sóılesý jattyǵýlary. Tildik jattyǵýlardyń mindeti – tildiń gramatıkalyq materıalyn oqýshyǵa meńgertý. Sóıleý jattyǵýlary qarym - qatynas jasaýǵa baǵyttalady. Oǵan suraqqa jaýap berý, ózi sózge suraq qoıa bilý, tildik jattyǵýlarda meńgergen sóılem úlgilerin sóıleýde erkin qoldaný, orysshadan qazaqshaǵa aýystyryp, taqyryp boıynsha shyǵarma jazý, josparlanbaǵan, daıyndalmaǵan taqyryptarda sóıleý, t. b. jatady.
Memlekettik tildi ıgerý úshin sabaqta jańasha oqytýdyń tıimdi joldaryn taýyp, aýyzsha jáne jazylym arqyly oqýshynyń aýyzeki sóıleý tilin damytyp, qazaq tilin nátıjeli úıretý maqsatymen jan - jaqty ádis tásilder qoldanyp, muǵalim kóp izdenis jumysyn júrgizedi.
Sabaqta oqýshylardyń sóıleý qyzmetin uıymdastyrý barysynda olardy ózdiginen sóıleýge ıtermeleıtin - til damytý jumystary. Til damytý degenimiz - oqýshyny tildik tulǵalardy durys qoldanyp, oıyn basqa adamǵa tolyq jetkizýge daǵdyrlandyrý, basqa adamdardyń sózin jaqsy túsinýge úıretý bolyp tabylady. Til damytýda qazaq tiline tán dybystaryn durys aıtýǵa jattyqtyrý, qazaq sózderiniń aıtylý normasyn qalyptastyrý, qazaq tiliniń orfoepıasy men orfografıasyn meńgertý jumystary júrgiziledi. Al bular aýyzsha sóıleý tiliniń negizgi máselesi bolyp tabylady.
Oqýshylardyń sóıleý daǵdysyn qalyptastyrý jumystaryn uıymdastyrǵanda, jattyǵýlardyń atqaratyn qyzmeti zor. Jattyǵýlar ekige bólinedi: tildik jáne sóılesý jattyǵýlary. Tildik jattyǵýlardyń mindeti – tildiń gramatıkalyq materıalyn oqýshyǵa meńgertý. Sóıleý jattyǵýlary qarym - qatynas jasaýǵa baǵyttalady. Oǵan suraqqa jaýap berý, ózi sózge suraq qoıa bilý, tildik jattyǵýlarda meńgergen sóılem úlgilerin sóıleýde erkin qoldaný, orysshadan qazaqshaǵa aýystyryp, taqyryp boıynsha shyǵarma jazý, josparlanbaǵan, daıyndalmaǵan taqyryptarda sóıleý, t. b. jatady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
