InfoHub Logo

Táýelsiz memleketimizdiń erteńi - urpaqtyń rýhanı baılyǵy men mádenıetin, sanaly ulttyq oılaý qableti men bilimine, iskerligine baılanysty. Osy oraıda elimizdiń bilim berý júıesinde álemdik deńgeıge jetý úshin jasalynyp jatqan talpynystar oqytýdyń ár túrli ádis - tásilderin qoldana otyryp, tereń bilimdi, izdenimpaz, barlyq is - áreketterinde shyǵarmashylyq baǵyt ustanyp, sol turǵyda óz bolmysyn tanyta alatyn jeke tulǵa tárbıeleý isine erekshe mán berilýde.
Sonyń ishinde til damytý maqsaty eń basty másele. Til damytý máselesi kúrdeli ári uzaq júrgiziletin proses.

Psıholog N. I. Jankın "Sóıleý ıntellektiniń damý kanaly. Til neǵurlym erte meńgerilse, bilimde soǵurlym ońaı jáne tolyq meńgeriledi"- deıdi. Onan ári ǵalym oqýshylardy aýyzsha sóıleýge daǵdylandyrýdy, tipti balanyń tili shyqqannan bastap iske asyrýǵa bolatyndyǵyn aıtady.
Kishi jastaǵy mektep oqýshylarynyń sóıleý daǵdysynyń qalyptasýy olardyń qarapaıym bolsa da alǵan bilimderin is júzinde paıdalanýy dep túsinýi qajet.

Mysaly, ana tilin alatyn bolsaq oqýshy tipti býyn, til dybystary, sóz, sóılem, dybys, degen sózderdiń ózin naqty uǵa almaıdy, sondyqtan bul sózderdi olarǵa bilim berý arqyly túsindiremiz. Sodan keıin ǵana bala alǵan bilimin jattyǵý barysynda qaıtalaıdy da, ol sanada saqtalyp, aýyzsha sóılemderdi durys qurýǵa daǵdylana bastaıdy.

Iaǵnı, oqýshylardyń sózdik qorlaryn molaıtý, til qabiletin damytý, júıeli sóıleýge daǵdylandyrý áreketteriniń kirpishi bastaýysh synyptarda qalanýy kerek. Sondyqtanda bastaýysh synyptarda til damytý jumystarynyń aldyna úlken maqsat qoıylady. Til damytý jumysyn belgili bir taqyryptarǵa negizdeı otyryp, muǵalim tildik prosestiń tómendegideı basty máselelerin úıretýdi maqsat etýi qajet.