Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Órmekshi Slavık

Apaly-sińlili Mıla men Masha degen qyzdardyń bólmesine Slavık atty órmekshi qonys tepti. Ol tereze perdesiniń art jaǵynan ózine yńǵaıly oryn tańdap aldy. Bul jer jaryq, jaıly ári eshkimniń kózine túse bermeıtin.

Tańerteń sheshesi qyzdaryn oıatty.

— Sulýlarym meniń! Turatyn ýaqyt boldy! — degen anasynyń meıirimdi daýysy estildi de, sham jandy.

Qyzdar kerilip-sozylyp aldy da, tezdetip mektepke jınala bastady.

Slavık eshqashan da mektep betin kórgen emes. Mıla men Masha sarafandaryn kıip, shashtaryn órip, kóńildene sabaqqa qaraı júgirgen kezde olarǵa qatty qyzyǵatyn. Qyzdardyń sózine qaraǵanda, mektep degenimiz — úlken úı. Onda oqýshylar tym kóp, muǵalimderi olarǵa kóptegen qyzyqtardy aıtyp beredi.

— Men de mektepke barsam ǵoı, shirkin! Qyzdar sıaqty jazyp, oqyp úırener em, ári kóptegen kitaptardy oqyǵan bolar edim!— dep ol ózin oqýshy ornyna qoıyp elestetti.

Biraq ol bar-joǵy kishkentaı ǵana órmekshi ǵoı! Ondaı alys saparlarǵa eshqashan da attana almas edi. Jalpy ony mektepke kim ala qoıady? Onyń tipti portfeli de joq qoı…

İshi pyspas úshin Slavık órmektiń buryshynan kishkene tereze jasap aldy. Órmegin — jelken, al ózin erjúrek kapıtan sezindi. Slavık jeńil órmeginde baıaý terbelip, tańǵajaıyp saıahat týraly armandady.

Terezeniń aldynda kishkene qysh qumyrada kaktýs ósip turatyn-dy. Qyzdar ony Mıster Sem dep ataıtyn. Ol dop-domalaq, jyltyr, qarbyzǵa uqsaıtyn edi. Slavıkti qýantý úshin kaktýs jıi-jıi qyzyqty hıkaıalar shertetin. Alysta qalǵan óziniń otany — qumdy shól týraly onyń biletini az emes edi. Mundaı áńgimelerden keıin Slavık batyldanyp perdeniń ar jaǵynan bermen qaraı shyǵatyn. Esiktiń qońyraýyn bireý bassa boldy, ol sol mezette artqa qaraı qashatyn-dy.

Mektepten eń aldymen Masha keletin. Túsinikti ǵoı, ekinshi synypta Mıla oqıtyn tórtinshi synyptan góri sabaq az bolady. Masha asqan shydamdylyqpen ápkesin kútedi. Ekeýiniń basy qosylsa, kóńildi bolary sózsiz. Mektepte bolǵan jańalyqtardy jarysa aıtysyp, byldyrlaǵan eki qyzdyń áńgimelerin Slavık masattana tyńdaıtyn. Áýesqoı órmekshi Mılaǵa qatar synypta oqıtyn Kostık atty balanyń unap júrgenin, Mashaǵa birge oqıtyn Nıkıta esimdi bala qysqa hat jibergeni jónindegi olardyń qupıasyn da bilip aldy.

Slavık keıde terezeden tóńirekke kóz tastap qoıady. Ol jaqta kúz óz boıaýyn ózgertip jatyr. Aınala aspan túnerip jańbyr jaýǵansha óte ádemi bolyp tur edi. Kishkentaı órmekshiniń jyp-jyly turaǵyn syrttan tereze áınegi ǵana bóletin. Ol ózine jaıly da qolaıly osy turmysyna dán rıza-tuǵyn. Qar jaýǵanǵa deıin ýaqyt ta birsydyrǵy qalyppen ótip jatty. Áýeli Slavık tańǵaldy. Ol aınalanyń bulaı appaq bolyp jatqanyn eshqashan kórgen emes- tin. Bular turyp jatqan úıdiń janynda ósip turǵan aǵashqa bir qarǵa ushyp keldi. Qonǵan qustyń salmaǵymen butaq terbeldi de, ulpa qar ushqyndady. Bul kóriniske qarap turǵan áserlengish Slavıktiń:

— Qandaı ǵajap! — degen daýysy shyǵyp ketti. Bir emes, áldeneshe ret kórip júrse de, qar degen ol úshin bir tańǵajaıyp nárse bop qalǵan Mıster Sem kaktýs:

— Iá, ıá! — dep órmekshini qostady.

Dala ne sebepti jap-jaryq bolyp ketkenin túsingen qyzdardyń:

— Qar! Alaqaı, qar jaýdy! — degen qýanyshqa toly únderi estildi.

— Aqqala turǵyzamyz!

Qyzdar terezege qaraı júgirip bardy da, perdeni ysyryp jiberip edi, onda…

Kútpegen jerden jańa ǵana jaqsy áser bergen ádemi kórinis áp-sátte umyt boldy.

Slavık qyzdarǵa qarap tur edi. Onyń o bastan jaratylysy osyndaı: túsi qap-qara, moıny joq, basy keýdesine jabysa bitken, tórt par aıaǵy bar ǵoı. Órmekshiler osyndaı tirshilik ıesi bolsa, amal qansha?! Kóptegen órmekshilerdiń segiz kózi bar. Birneshe bólikke bólingen Slavıktiń kózinen meıirim tógilip tur edi. Biraq shekten shyqqan meıirimdilik kimge kerek?!

— Tfý! Órmekshi! Qandaı jıirkenishti! — dedi Mıla ıyǵyn qısańdatyp.

— Kishkentaı kezimnen órmekshini jek kóremin! — dep Masha ápkesin qoldaı ketti. Mundaı sózderdi estigen Slavıktiń tili baılanyp qaldy. Ashynǵan ýaqytta birdeńe oılaýǵa murshasy da bolmaı qaldy.

Qyzdar jaqsy kóretin Mıster Sem órmekshi dosy úshin qatty qoryqty. Ol apaly-sińlili qyzdardan mundaı jaǵymsyz sózderdi eshqashan estigen emes edi.

Eshkimge kerek emes qýanyshtyń ózi kómeski tartqandaı. Jaǵdaı  shıelenisken kezde bólmege shesheleri kirip keldi. Mıla men Masha qutqarýshy tabylǵandaı umtyla berip edi, mamasy ne bolyp jatqanyn birden túsindi de:

— Qyzdar, órmekshi bizge jaǵymdy jańalyq — qar jaýǵanynan habar berip tur. Nege biz ony renjitýimiz kerek. Órmekshiden qorqýdyń qajeti joq. Ol sondaı kishkentaı, ári sondaı dármensiz. Ómirde jaratylysy ózgeshe nárse kóp, sondyqtan barlyǵyna túsinistikpen qarap, ony sol kúıinde qabyldaý qajet.

Mıla men Masha abyrjyp qaldy. Slavıkten qatty uıat boldy-aý!

— Ol shynynda da óte súıkimdi,— dedi de, Mıla terezege jaqyndap, órmekshini qyzyqtap, anyqtap qaraı bastady.

— Eshkimniń de seni renjitýine jol bermeımiz! — dedi kóńili bosaǵan Masha. — Kánekı, dos bolaıyq!

Batyldanǵan Slavık kelisim belgisi retinde aıaqtaryn qımyldatty. Kaktýs Mıster Semniń abyrjyǵannan burtıǵan urty da tez basyldy. Ony da qyzdar aqqala soǵýǵa birge alyp shyǵar ma edi?

Orys tilinen aýdarǵan Baıbota Qoshym-Noǵaı.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama