Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Ottektiń tabıǵattaǵy aınalymy. Qoldanylýy
TIİMDİ JOSPAR - NÁTIJELİ SABAQ.
Kiriktirilý – bul bir oqý materıalynyń ár túrli saladaǵy jalpy bilimdermen toǵysýy, bir - birimen etene aralasyp ketýi. Kiriktirilgen sabaqtar oqýshyǵa álem týraly, zattar men qubylystardyń ózara baılanystary týraly birtutas maǵlumat beredi, olar qurylysy boıynsha belgili qalypqa syımaıdy, sondaı - aq, oqý saǵattaryn barynsha únemdi paıdalanýǵa múmkindik beredi. Osy tektes sabaqtarda oqýshylardyń beıneli oı - órisi damyp, shyǵarmashylyq múmkindikteri ashylady. Kiriktirilgen sabaqtardyń qurylymy naqtylyǵymen, syıymdylyǵymen, oramdylyǵymen, sabaqtyń ár satysyndaǵy oqý materıalynyń logıkalyq ózara kelisimimen, materıaldyń zor aqparattyq múmkindigimen erekshelenedi. 8 synypta «Ottektiń tabıǵattaǵy aınalymy. Qoldanylýy» taqyrybyn kiriktire oqytý oqýshylarǵa otteksiz ómir joq ekendigi týraly mol maǵlumat beredi.

8 - synyp. Hımıa
Sabaq taqyryby: §24. Ottektiń tabıǵattaǵy aınalymy. Qoldanylýy.

Oqytý men tárbıeleýdiń mindetteri:
1. Bilimdilik – ottektiń fızıkalyq jáne hımıalyq qasıetteri boıynsha qoldanylýy jáne tirshilik úshin mańyzy týraly bilim berý;
2. Damytýshylyq – ottektiń tabıǵattaǵy aınalymy týraly málimetter arqyly oqýshylardyń dúnıetanymdyq oı - órisin damytý;
3. Tárbıelik: qorshaǵan orta jáne aýanyń tazalyǵy týraly ekologıalyq bilim berý;

Sabaq maqsaty: Ottektiń tabıǵattaǵy aınalymy, qoldanylýy týraly maǵlumat berý, ómirmen baılanystyra otyryp, problemalyq jaǵdaıattan shyǵý jolynda oqýshylardyń iskerligin, oı - órisin damytý, ózindik oı qorytýǵa, shapshańdyqqa, baıqampazdyqqa tárbıeleý;

Sabaq túri: Kiriktirilgen sabaq;
Ádis - tásili: deńgeılik tapsyrmalar oryndaý.
Pán aralyq baılanys: fızıka, bıologıa, geografıa;
Kórneki quraldar: ınteraktıvti taqta, prezentasıa, flıpchart, hımıalyq reaktıvter, ydystar, býkletter;

Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi;
2. Taqyrypty ashý;
1) Jumbaq sheshý: «Bar ma, joq pa ony anyq bilmeısiń
Ol joq jerde ómir súrip júrmeısiń»
(aýa)

2) Jumbaq sheshý: «Eki sóz tirkesinen turady, bir adamǵa qajetti qubylys, ekinshisi tyıym sóz. Osy ekeýi birikse, element aty shyǵady»
(ottek)

3. Úı tapsyrmasyn tekserý:
«Eske túsireıik»
Tirek syzbalar kórsetilip, oqýshy óleń oqıdy:

«Men ottekpin, aýamyn qasıetti.
Ustap turmyn qolymda jer men kókti.
Tabıǵattyń anasy jalǵyz ózim
Kesteden segizinshi oryn teptim.
Men ottekpin, jerde kóp taralǵanmyn
Umytpańdar ottekteı anań baryn,
Tynys alyp júrgeniń meniń arqam
Ne deıdi men týraly jarandarym?!

İ. Bilý – 2 upaı.
Hımıalyq dıktant «Qane tanysaıyq» «+», «-» qoıý kerek.

1. Tússiz, ıissiz, dámsiz gaz.
2. Sýda jaqsy erıdi.
3. Kúrdeli zat.
4. Sýda nashar erıdi.
5. Janýdy qoldaıdy.
6. Aýadan jeńil.
7. Tynys alýǵa qajet.
8. Zerthanada margansovkadan alady.
9. Aýanyń quramyna kiredi.
10. Tabıǵatta tek qosylys kúıinde kezdesedi.
11. Ydysty tóńkerip jınaıdy.
12. Qalypty jaǵdaıda suıyq.

İİ. Túsiný – 4 upaı.
Qandaı oksıdterdiń formýlalary valenttiligine sáıkes durys qoıylmaǵan?

I ---------------- IV ------------ II ------- VI ---------------- I ------------ VII ---------- IV ---------------- II
Cu2O, ------- SiO4, ------- ZnO, -------- SO3, ------- NaO, ------- Cl2O7, ----- MnO4, ---------- CO.

III. Qoldaný – 6 upaı.
Qandaı qosylysta valenttigi durys jazylmaǵan:

I II -------------- II II ------------- II III ---------- I II -------- IV II --------- II II ------------- VII II
Ag2O, --------- FeO, -------- Fe2O3, ------ N2O, ------- SO2, --------- CaO, ---------Mn2O7.

IV. Taldaý – 8 upaı.
Myna reaksıa teńdeýlerin jazyp, oksıdterdi atańyz. Zerthanalyq jumys.
S + O2 = ---------- C + O2 = ------------ P + O2 = ----------- Al + O2 =

V. Jınaqtaý – 10 upaı.
Kúrdeli zattyń janý reaksıasyn jazyp, túzilgen oksıdterdegi ár elementtiń massalyq úlesin esepteńiz.

VI. Baǵalaý – 12 upaı.
Zerthanada ottekti qandaı zattan alǵan tıimdi? Reaksıa teńdeýin jazyńyz.
4 mol KMnO4 berilse, qansha gram ottek túziledi? Esepteńiz.

4. Jańa taqyryp - slaıdtar arqyly kórsetilip, túsindirý.
5. Bekitý tapsyrmalaryn oryndaý:
Suraqtarǵa jaýap berý:
1. Jer qyrtysy neden quralǵan?
2. Aýadaǵy ottek qandaı proses kómegi arqyly tolyqtyrylyp otyrady?
3. Ottek qaıda qoldanylady?
4. Ottektiń qandaı búldirgish áseri bar?
5. Beınesuraqqa jaýap berý.
6. Oqýshylar bilimin baǵalaý.
7. Qorytyndylaý: Ottek – tirshiliktiń tiregi – atmosfera – 21%, gıdrosfera – 89%, lıtosfera – 46, 8 %, tiri aǵzalarda – 65%;
Tirshilik úshin eń qajetti ómir ózegi – aýa;

«Bolmasyn aýa eshkimniń arman muńy
Aýadan artyq as joq jalǵanda uly
Oılashy, kimge kerek bolamyz biz.
Jutýdan taza aýany qalǵan kúni»

Úıge tapsyrma berý: Ekologıalyq baıqaý – «Aýany lastamaýdyń tıimdi joldary» - zertteýler, usynystar, jobalar, shyǵarma daıyndaý;

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama