Qalaý raı
Sabaqtyń taqyryby: Qalaý raı
Sabaqtyń maqsaty: Qalaý raıdyń jasalý joldaryn úıretip, onyń ereksheligine oqýshylardyń nazaryn aýdarý
Bilimdilik: etistiktiń raı kategorıasyn toptastyra otyryp, jattyǵý jumystaryn oryndatý arqyly qalaý raıdyń jasalý joldaryn ıgertý.
Damytýshylyq: oılaý, este saqtaý qabiletterin damytý, saýatty jazýǵa óz oılaryn erkin jetkize bilýge, shyǵarmashylyqqa baýlý.
Tárbıelik: óz ana tiline degen súıispenshilikke, otansúıgishtikke, adam boıyndaǵy asyl qasıetterge tárbıeleý.
Pánaralyq baılanys: orys tili, ádebıet.
Sabaqtyń kórnekiligi: syzbalar, sýretter, ınteraktıvti taqta, dıdaktıkalyq materıaldar
Sabaqtyń túri: jańa sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilder: STO tehnologıasy, dop qaǵý oıyny
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Synypty túgendeý, oqý quraldaryn tekserý, oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý. Toptyq jumys
«Galereıaǵa saıahat» Taqtaǵa ashyq raı, shartty raı, buıryq raı dep jazylǵan plakat ilinedi. Úsh topqa úsh túrli marker beriledi, berilgen taqyryp boıynsha biletinderin mysaldarmen túsindirip jazyp ótý, qol shapalaqtaǵanda ýaqyt bitip, saǵat tilimen aınalyp kelesi toptyń tapsyrmasyn oqyp tolyqtyratyndary bolsa jazady. Ár toptan bir - bir oqýshydan qalyp jazǵandaryn qorǵap shyǵady.
İİİ. Maǵynany taný.
Oı qozǵaý.
Etistiktiń raı kategorıasy degenimiz ne?
Raı sózi qandaı sózdermen mándes keledi?.
Etistiktiń raı kategorıasyn toptaıyq
Ashyq raı
Buıryq raı
Shartty raı
Qalaý raı
Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby: Qalaý raı.
Qalaý – nıet, tilek degendi bildiredi
Sonda qalaý raı degenimiz is ıesiniń qımyldy, is - áreketti qalaýyn, soǵan yntasyn, nıetin bildiredi, biraq beretin maǵynasy naqtyly emes jáne belgili bir joldarmen jasalady.
Mysaly: Meniń jaqsy oqyǵym keledi.
Sabaqtan shyqqan soń úılerińe aman jetseńder ıgi edi..
Qalaý raıdyń jasalý joldary.
1. – ǵy/gi; - qy/ki jurnaqtary jáne táýeldik jalǵaýy jalǵanyp, kel kómekshi etistigimen tirkesedi.
Mysaly: Meniń teledıdar kór - gi - m keledi
Meniń Astanaǵa bar - ǵy - m keledi.
2. Etistikke – ǵaı/- geı; - qaı/- keı jurnaqtary men jiktik jalǵaýy jalǵanyp jasalady. Mysaly: Sen dosyńa bar - ǵaı - syń.
Ol tezirek kel - geı.
3. Etistikke – ǵaı/- geı; - qaı/- keı jurnaqtary jalǵanyp edi kómekshi etistigimen tirkesip te qoldanylady.
Mysaly: Men ony kór - geı edim.
Ol barǵaı edi.
4. Etistiktiń shartty raı tulǵasyna eken sózi tirkesip, qalaý raı jasalady.
Mysaly: Anam qaladan kel - se eken. Men ony jaqsy bil - se - m eken.
Endi qalaý raıynyń jiktelýine toqtalaıyq ( keste arqyly túsindirý),
Mysaldar keltiredi.
Kestege súıene otyryp 159 – jattyǵýdy oryndaý ( taqtamen jumys ).
İ top: Kórgisi keledi,
İİ top: Oryndaǵym keldi.
İİİ top: Jazǵaısyń
158 - jattyǵý. ( aýyzsha oryndaý)
161 - jattyǵý Etistikterdi taýyp, olardy raı túrlerine qaraı taldaý, morfologıalyq taldaý jasaý jáne shyǵarmashylyq jumys jasaý.
İ top: 1. Armansyz adam alysqa barmas
2. Árkim qolda baryn usynady
3. Ulyq bolsań, kishik bol (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
İİ top: 4. Kóp izdengen adam kómbeniń ústinen shyǵar.
5. Balapan uıada ne kórse,
Ushqanda sony iledi. (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
İİİ top: 6. Bolar adam on besinde bas bolar,
Bolmas adam qyryq besinde jas bolar
7. Aqyldy jigit atqa da miner, taqqa da miner. (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
Dop qaǵý oıyny 1 - top etistik aıtyp 2 - topqa dop laqtyrady qaǵyp alǵan oqýshy sol etistikten qalaý raıly sóılem quraıdy sóıtip 3 - topqa laqtyrady. Oıyn osylaı jalǵasa beredi. Mysaly: Oına. Men shanamen oınaǵym keledi. Ol taza aýada oınasa ıgi edi. Sen onymen oınaǵaısyń.
İÚ. Oı qorytý: «Oılan, tap»
1. Barlyq shaqqa ıe bolatyn qaı raı?
2. İ jaqta aıtylmaıtyn qaı raı?
3. Táýeldik jalǵaýlaryn kerek etetin qaı raı?
Ú. Sabaqty bekitý:
Etistik raıynyń maǵynasy jáne jasalý jaǵynan erekshe bir túri ol – qalaý raı eken. Óziniń aty aıtyp turǵandaı is ıesiniń, is - áreketti qalaýyn, soǵan yntasyn, nıetin bildiredi.
Úİ. Oqýshylardy baǵalaý.
Topty baǵalaý, jeke oqýshylardy sabaqqa aralasýyna, jaýap berýine qaraı baǵalap ótý.
Úİİ. Úıge tapsyrma: Etistiktiń raılaryn qamtı otyryp «Meniń armanym» taqyrybynda shaǵyn shyǵarma jazý.
Sabaqtyń maqsaty: Qalaý raıdyń jasalý joldaryn úıretip, onyń ereksheligine oqýshylardyń nazaryn aýdarý
Bilimdilik: etistiktiń raı kategorıasyn toptastyra otyryp, jattyǵý jumystaryn oryndatý arqyly qalaý raıdyń jasalý joldaryn ıgertý.
Damytýshylyq: oılaý, este saqtaý qabiletterin damytý, saýatty jazýǵa óz oılaryn erkin jetkize bilýge, shyǵarmashylyqqa baýlý.
Tárbıelik: óz ana tiline degen súıispenshilikke, otansúıgishtikke, adam boıyndaǵy asyl qasıetterge tárbıeleý.
Pánaralyq baılanys: orys tili, ádebıet.
Sabaqtyń kórnekiligi: syzbalar, sýretter, ınteraktıvti taqta, dıdaktıkalyq materıaldar
Sabaqtyń túri: jańa sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilder: STO tehnologıasy, dop qaǵý oıyny
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Synypty túgendeý, oqý quraldaryn tekserý, oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý. Toptyq jumys
«Galereıaǵa saıahat» Taqtaǵa ashyq raı, shartty raı, buıryq raı dep jazylǵan plakat ilinedi. Úsh topqa úsh túrli marker beriledi, berilgen taqyryp boıynsha biletinderin mysaldarmen túsindirip jazyp ótý, qol shapalaqtaǵanda ýaqyt bitip, saǵat tilimen aınalyp kelesi toptyń tapsyrmasyn oqyp tolyqtyratyndary bolsa jazady. Ár toptan bir - bir oqýshydan qalyp jazǵandaryn qorǵap shyǵady.
İİİ. Maǵynany taný.
Oı qozǵaý.
Etistiktiń raı kategorıasy degenimiz ne?
Raı sózi qandaı sózdermen mándes keledi?.
Etistiktiń raı kategorıasyn toptaıyq
Ashyq raı
Buıryq raı
Shartty raı
Qalaý raı
Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby: Qalaý raı.
Qalaý – nıet, tilek degendi bildiredi
Sonda qalaý raı degenimiz is ıesiniń qımyldy, is - áreketti qalaýyn, soǵan yntasyn, nıetin bildiredi, biraq beretin maǵynasy naqtyly emes jáne belgili bir joldarmen jasalady.
Mysaly: Meniń jaqsy oqyǵym keledi.
Sabaqtan shyqqan soń úılerińe aman jetseńder ıgi edi..
Qalaý raıdyń jasalý joldary.
1. – ǵy/gi; - qy/ki jurnaqtary jáne táýeldik jalǵaýy jalǵanyp, kel kómekshi etistigimen tirkesedi.
Mysaly: Meniń teledıdar kór - gi - m keledi
Meniń Astanaǵa bar - ǵy - m keledi.
2. Etistikke – ǵaı/- geı; - qaı/- keı jurnaqtary men jiktik jalǵaýy jalǵanyp jasalady. Mysaly: Sen dosyńa bar - ǵaı - syń.
Ol tezirek kel - geı.
3. Etistikke – ǵaı/- geı; - qaı/- keı jurnaqtary jalǵanyp edi kómekshi etistigimen tirkesip te qoldanylady.
Mysaly: Men ony kór - geı edim.
Ol barǵaı edi.
4. Etistiktiń shartty raı tulǵasyna eken sózi tirkesip, qalaý raı jasalady.
Mysaly: Anam qaladan kel - se eken. Men ony jaqsy bil - se - m eken.
Endi qalaý raıynyń jiktelýine toqtalaıyq ( keste arqyly túsindirý),
Mysaldar keltiredi.
Kestege súıene otyryp 159 – jattyǵýdy oryndaý ( taqtamen jumys ).
İ top: Kórgisi keledi,
İİ top: Oryndaǵym keldi.
İİİ top: Jazǵaısyń
158 - jattyǵý. ( aýyzsha oryndaý)
161 - jattyǵý Etistikterdi taýyp, olardy raı túrlerine qaraı taldaý, morfologıalyq taldaý jasaý jáne shyǵarmashylyq jumys jasaý.
İ top: 1. Armansyz adam alysqa barmas
2. Árkim qolda baryn usynady
3. Ulyq bolsań, kishik bol (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
İİ top: 4. Kóp izdengen adam kómbeniń ústinen shyǵar.
5. Balapan uıada ne kórse,
Ushqanda sony iledi. (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
İİİ top: 6. Bolar adam on besinde bas bolar,
Bolmas adam qyryq besinde jas bolar
7. Aqyldy jigit atqa da miner, taqqa da miner. (osy maqaldyń maǵynasy ashylatyndaı shaǵyn esse jazý)
Dop qaǵý oıyny 1 - top etistik aıtyp 2 - topqa dop laqtyrady qaǵyp alǵan oqýshy sol etistikten qalaý raıly sóılem quraıdy sóıtip 3 - topqa laqtyrady. Oıyn osylaı jalǵasa beredi. Mysaly: Oına. Men shanamen oınaǵym keledi. Ol taza aýada oınasa ıgi edi. Sen onymen oınaǵaısyń.
İÚ. Oı qorytý: «Oılan, tap»
1. Barlyq shaqqa ıe bolatyn qaı raı?
2. İ jaqta aıtylmaıtyn qaı raı?
3. Táýeldik jalǵaýlaryn kerek etetin qaı raı?
Ú. Sabaqty bekitý:
Etistik raıynyń maǵynasy jáne jasalý jaǵynan erekshe bir túri ol – qalaý raı eken. Óziniń aty aıtyp turǵandaı is ıesiniń, is - áreketti qalaýyn, soǵan yntasyn, nıetin bildiredi.
Úİ. Oqýshylardy baǵalaý.
Topty baǵalaý, jeke oqýshylardy sabaqqa aralasýyna, jaýap berýine qaraı baǵalap ótý.
Úİİ. Úıge tapsyrma: Etistiktiń raılaryn qamtı otyryp «Meniń armanym» taqyrybynda shaǵyn shyǵarma jazý.
You Might Also Like
