Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Ertegide qonaqta
Bilim salasy: Qatynas.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Til damytý.
Taqyryby: Ertegide qonaqta
Maqsaty: Balalardy erteginiń mazmunyn durys túsinip, suraqqa jaýap berýge úıretý. Ertegi keıipkerleriniń is - áreketin seziný jáne odan áser alý. Ertegi keıipkerleriniń ishki kúıi men is - áreketin sahnada oınaı otyryp, beıneleı bilýge daǵdylandyrý, qyzyǵýshylyq áreketin qabiletterin oıatý. Ózderiniń tıesili rolderine enip, ony iskerlikpen, úlken shyǵarmashylyqpen oryndaýǵa tárbıeleý. Ertegi keıipkerleriniń minez qulyqtaryn daýys yrǵaǵymen dál aıta, kórsete bilýge baýlý.
Ádisteri. Áńgimeleý, suraq - jaýap, taqpaq aıtý.
Kórnekiligi: Jasandy aǵashtar, tekshe, aıýdyń, qoıannyń, kirpiniń, qarǵanyń kastúmdary, almanyń mýlájy.
Pánaralyq baılanys: Kórkem ádebıet, mýzyka, matematıka.

Motıvasıalyq qozǵaýshy
Al, balalar, qarańyz
Tańǵajaıyp bar ańyz
Ertegiler eline
Qydyryp birge baramyz.
Ný ormanǵa enemiz
Ásem gúlder teremiz
Kóńildi bop árqashan
Tatý bolyp kelemiz
Al endi joldardy qysqartý úshin sizdermen oıyn oınaıyq.

Oıyn: «Ǵajaıyp tekshe» dep atalady. Men teksheni qazir laqtyramyn. Qaı ańnyń beınesi shyqsa sol ańnyń júrisin salyp júremiz jáne ol ań qandaı ertegide kezdesetinin aıtýymyz kerek. (oıyn oınap kele jatyp sıqyrly úıshikterge kezdesedi)
- Balalar qarańdarshy qandaı ádemi úıshikter.
- Ashyp kóreıikshi, oı myna esikter ashylmaıdy ǵoı.
- Endi olardy qalaı ashamyz?
- Balalar myna jerde jumbaqtar jazyp qoıypty, qane sheship kóremiz be?
- Ia jumaqty sheship kóreıik.
- Múmkin sheshýin tapsaq, sıqyrly esikter ashylatyn shyǵar. Jumbaq.
Murny beıne túıme
Ústi tolǵan ıne (kirpi)
Túri kómirge uqsaıdy
Qalbalaqtap ushady (qarǵa)
Qysta uıyqtaıdy
Jazda oınaıdy (aıý)
Qalqıyp uzyn qulaǵy
Eleńdep qorqyp turady (qoıan)
Jumbaqtyń sheshýin tapqan kezde sıqyrly úıshikten qoıan, aıý, kirpi, qarǵa shyǵady.
- Balalar, bular qaı erteginiń keıipkerleri?
- «Alma» ertegisi
Ańdar: Jaraısyńdar balalar, qazir biz senderge «Alma» ertegisin sahnalap bereıik.
- Balalar olaı bolsa «Alma» ertegisiniń qoıylymyn tamashalaýǵa shaqyramyn.
Ertegini tamashalaý.
Tyńda, balam, ertegi,
Ertegi syr shertedi,
Erte, erte, ertede,
Eshki júni bórte de
Ormanda bir qoıan ómir súripti. Qoıan orman aralap júrgende jabaıy alma aǵashynyń basynda qalyp qoıǵan jalǵyz almany kóredi. Ony qalaı alýǵa bolady? Alaıyn dese ala almaıdy. Alma óte bıikte, sekirip jete almaıdy. Shyrsha butaǵynda otyrǵan qarǵa qoıan qylyǵyna syrttaı kúlip otyrady. – Qarq – qarq!
Ony kórgen qoıan:
- Qarǵa, qarǵa! Maǵan almany úzip alyp bershi! – deıdi. Qarǵa almany úzip alady. Biraq almany tumsyǵymen qarmap ustaı almaı, jerge túsirip alady.
- Bosqa talasasyńdar, alma meniki! Men ony ózim úshin úzip alǵanmyn! – dep, ótirik - shynyn aralastyra.
Olar bir - birimen túsinise almaı, almany ári tartyp, beri tartyp, orman ishi aıǵaıdan ý - shý bolyp ketedi.
Sol kezde qorbańdaı Aıý kelip qalady.
- Bul ne degen aıǵaı - shý! Mazany aldyńdar ǵoı!
Bári oǵan jaqyndap:
- Sen aıý bizdiń ormandaǵy eń úlken, ári aqyldysyń. Sondyqtan bizge almanyń kimdiki ekenin aıtyp bershi? – dep aıýǵa oqıǵanyń qalaı bolǵanyn baıandap, tóreligin surady.
Aıý: - almany kim tapty?
Qoıan: - men! – dedi.
Aıý: - al almany kim úzip aldy?
Qarǵa: - men!- dep qarq etti.
Aıý: - kim ony ustap aldy?
Kirpi: - men ustap aldym!- dedi.
Aıý: - minekeı, báriń de durys aıtasyńdar, óıtkeni árqaısylaryń almany alý úshin eńbektendińder! Alma bárińdiki.
- Munda bir alma ǵoı! – dedi kirpi, qoıan jáne qarǵa túk túsinbeı.
- Bul almany teńdeı bólińder. Árqaısyń bir - bir bóligin alyńdar! – dedi aıý. Muny estip bári qýanyp ketti.
- Baǵanadan beri biz bostan - bosqa talasqan ekenbiz ǵoı!
Kirpi almany tórt bólikke bóledi. Qoıanǵa bir bóligin berip: - Bul saǵan, qoıan – sen almany birinshi kórdiń!
Ekinshi bóligin qarǵaǵa berip: - Bul saǵan qarǵa – sen almany úzip aldyń!
Úshinshi bóligin kirpi aýzyna salyp: - Bul maǵan, óıtkeni almany ustap alǵan – men!
Kirpi aıýǵa tórtinshi bóligin berip: - Bul saǵan aıý!
- Maǵan ne úshin? – dep tańqaldy aıý.
- Sen bizge aqyl aıtyp, tatýlastyrdyń! – dedi ol, rıza keıippen. Árqaısysy ózine berilgen almanyń bóligin jep rıza boldy, óıtkeni aıý eshkimdi renjitpeı durys, ádil sheshim shyǵarǵan edi. «Bereke basy – birlikte» degen osydan qalǵan kórinedi.

Án: «Dos bolaıyq bárimiz».
Aıaqtaldy ertegi,
Ertegi syrdy shertedi,
Eńbekti súı balaqaı
Dos qadirin bil dedi.

Bilýi: Erteginiń mazmunyn durys túsinip, suraqqa jaýap bere bilý kerek.
Meńgerýi: Ertegi keıipkerleriniń ishki - kúıimen is - áreketin sahnada oınaı alý kerek.
Jasaı alýy: balalar ózderiniń tıesili rólderine enip, ony iskerlikpen oryndaı alý kerek.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama