InfoHub Logo

Synyp: 2
Páni: Ádebıettik oqý
Sabaqtyń taqyryby: Qarlyǵashtyń qasıeti (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsattary:
1) Damytýshylyq: Mátindi oqyta otyryp, mátindegi negizgi oıdy ashý. Mánerlep oqýǵa úıretý.
2) Damytýshylyq: Oqýshylardy mánerlep oqý, aýyzsha, jazbasha baıandaý daǵdylaryn jáne shyǵarmashylyq qabiletterin damytý.
3) Tárbıelik: Janashyrlyq, baýyrmaldyq sezimderin oıatý, bir - birin jáne ata - analaryn syılaýǵa tárbıeleý. Uqypty, taza júrýge úıretý.
Kórnekiligi: slaıd, sýretter, qıma,
Ádisi: STO strategıalary
Túri: aralas sabaq
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, qazaq tili.

Sabaqtyń barysy
1. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
Psıhologıalyq daıyndyq
Sóıleter sózdi sheberlep,
Ózińniń ana tilińmin.
Baıyptap jaqsy oqysań,
Negizi mende bilimniń.
Synypty qustar, ańdar, aǵashtar, býnaqdeneliler attary jazylǵan kartochkalar arqyly 4 topqa bólemin.
Úı tapsyrmasyn suraý
«Avtor oryndyǵynda» strategıasy arqyly «Tabıǵatty aıala» taqyrybynda jazyp kelgen áńgimelerin, qurastyrǵan óleń shýmaqtaryn ár toptap bir oqýshydan oqıdy.

II. Maǵynany taný
Jumbaq sheshý
Budyr - budyr balshyqty.
Jınady da talshyqty.
Uqsatyp qamytqa.
Úı salady jabyqqa.
Sheshýi: qarlyǵash

1 - tapsyrma Qarlyǵash týraly ne bilemiz? Ár top óz bilgenderimen qarlyǵash sózine assosasıa qurady.
Flıpcharttaryn qorǵaıdy. Bir - birin qaıtalamaıdy.

Qasıet degen sózdi qalaı túsinemiz?
Toptardyń jaýaby tyńdalady.

Sergitý sáti
Qarlyǵashqa uqsaıyq
Qane, qanat qaǵaıyq
Ushyp – ushyp alaıyq
Ornymyzǵa qonaıyq.
Oqýlyqpen jumys
(Slaıdtan qarlyǵash týraly materıaldar kórsetemin)
Mátindi tizbektep oqytý.
Mátinnen alǵan málimet boıynsha flıpchart tolyqtyrylady.
(Mátin nelikten «Qarlyǵashtyń qasıeti» dep atalǵany ashylý kerek.)
2 - tapsyrma
1 - top qarlyǵashtyń sýretin salady.
2 - top qarlyǵash sózinen jańa sózder qurastyrady.
3 - top qarlyǵashtyń uıasynyń sýretin salady
4 - top qarlyǵashtyń sharýashylyqqa paıdasy týraly aıtady.

Sergitý sáti: ( Ár túrli qımyldar jasaı otyryp oryndaý)
Appaq bolyp tań atty
Tútin tik bop shyǵady.
Qarlyǵashtar qanatyn
Samǵap bıik ushady.

3 - tapsyrma
Qıma qaǵazdarmen qosymsha materıaldar úlestiriledi.
JıgSO – 1 strategıasyn paıdalanamyn.
1 - topqa
Qarlyǵash – aıyr quıryqty, qanattary uzyn, ári úshkir keletin, shaǵyn deneli qara ala qus. Qarlyǵash sózi «qara», «ala», «qus» degen sózderdiń kirigýinen shyqqan. Basqa qustardan bir aıyrmashylyǵy – jemin ushyp júrip ustaıdy. Sýdy da ushyp júrip ishedi. Baýyry aqshyl, arqasy qońyr, jasyl jyltyr. Búkil álemde qarlyǵashtyń 80 túri bar.
2 - topqa
Qarlyǵashtyń 5 túri Qazaqstanda kezdesedi. Olar: jar qarlyǵashy, quz qar - lyǵashy, qos reńdi qarlyǵash, sepkiltós qarlyǵash, kent qarly - ǵashy. Respýblıkamyzdyń barlyq jerine taraǵan. Orman - toǵaı, ózen - kólder mańynda, shóldi jáne taýly óńirlerden jıi ushyratasyń. Jyl qusy. Qarlyǵash – paıdaly qus. Zıandy nasekomdardy, ásirese, shybyn - shirkeıdi óte kóp jep, aýyl sharýashylyǵyna paıda keltiredi
3 - topqa
Uıany topyraq pen sazdy silekeıin aralastyryp qalaıdy. Ishine maıda shóp, qaýyrsyn, mamyq tóseıdi. Qarlyǵashtyń keıbir túrleri jarǵa úńgip in qazady. Olardyń tostaǵan tárizdi, betin ashyq etip nemese qap, dorba tárizdi etip, kirip - shyǵatyn tesik qaldyra jasaǵan uıalary da bar Balapandaryna jem izdeýge shyǵarda uıadan qulap ketpesin dep, aıaqtaryn qylmen baılap ketedi.
4 - topqa
Ertede Jońǵar shapqynshylyǵy kezinde aýyl adamdary elin - jerin tastap qasha jónelgen eken. Sol aýylda Tóle bı atamyz ǵana qozǵalmaı, kıiz úıin jyqpapty. Qalmaqtyń ásker basy sebebin surasa, Tóle bı úıiniń tóbesin kórsetipti. «Qarlyǵash shańyraǵyma uıa saldy, balapandary áli jas, usha almaıdy» depti. Sonda ásker basy Tóle bıdiń adamgershiligine rıza bolypty. Sodan Tóle bı atamyzdy «qarlyǵash bı» dep ataǵan eken.
Ár toptyń spıkerleri berilgen materıaldyń mazmunyn aıtyp beredi.

Oıyn «Bul qaı qus?» (slaıd)
Aq kógershin – beıbitshilik qusy.
Aqqý – sulýlyqtyń belgisi.
Bulbul - ánshi qus.
Toqyldaq – orman dárigeri.
4 - tapsyrma
Berilgen sózderden sóılem qurap, dápterge jazý.
1 - top: Qustar, keledi, kóktemde, jyly, jaqtan.
2 - top: Meıirimdi, qus, qarlyǵash.
3 - top: Biz, qorǵaımyz, qustardy.
4 - top: Dosymyz, qustar, bizdiń.
Qarlyǵashqa baılanysty yrymdar (taqtadan oqylady)
Qarlyǵash bıiktep ushsa – kún ashyq bolady,
Jer baýyrlap ushsa – jańbyr jaýady.
Qarlyǵash jyly jaqtan oralǵan kezde qoraǵa qonsa, qoı egiz týady. Aq mol bolady. Al úı jaqtaýyna nemese shatyryna qonsa, sol úıdiń jan basy kóbeıedi. Túsińde qarlyǵash kórseń baqytqa kenelesiń.

III. Oı tolǵanys
5 - tapsyrma
Toptarǵa jaǵymdy jáne jaǵymsyz qasıetter jazylǵan paraqshalar (taza, salaq, uqypty, meıirimdi, qatygez, baýyrmal, izetti, ádepti, shynshyl, maqtanshaq, jalqaý, eńbekqor) beriledi de oqýshylar ony taqtadaǵy ornyn taýyp japsyrady.
«5 joldy óleń» strategıasy
Ne? Qarlyǵash
Qandaı? Balajan, taza
Neǵyldy? Ushty, saldy, qondy.
Qarlyǵash – qus.
Qarlyǵash - óte paıdaly qus.
Baǵalaý
Úıge tapsyrma: Taqyryp mazmunyna baılanysty sýret salý, qarlyǵashtan basqa da kıeli, qasıetti qustar týraly materıal jınaý.