Qatynas ydystar
Sabaqtyń taqyryby: Qatynas ydystar.
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: Bıiktik pen tyǵyzdyq arasyndaǵy baılanys jóninde túsinik bere otyryp, qatynas ydystar jóninde bilim qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Qysym men tyǵyzdyq jáne suıyq zat jóninde alǵan bilimderin damytý.
Tárbıelik: Uqyptylyqqa, jınaqylyqqa, logıkalyq oılaýǵa tárbıeleý.
Kórnekilikter:
Syzbalar, bótelke, shar, shprıs, úlestirmeli kartochkalar.
Sabaqtyń túri: Yntymaq sabaq.
Sabaqtyń tıpi: Jańa sabaq.
Baılanysy: Qorshaǵan ortamen, dúnıetaný pánimen baılanys.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý. / Suraq - jaýap/
a/Suıyqtyń ydys qabyrǵasyna, tabanyna túsiretin qysymynyń formýlasy?
b/ Suıyqqa Fa kúshiniń túsiretin qysymy?
v/ Suıyqtyń qaı deńgeıde qysymy joǵary?
g/ Suıyqtyń tabanyna túsiriletin qysymy S - qa táýeldi me?
Oı tolǵaý ádisi
1. Bótelkege kıgizilgen shardyń úrlenýi. /túsindir/
2. Shprıs arqyly aýany, sýdy syǵý./túsindir/
3. Plasılınge bótelkeni tabany men aýzymen qoıyp qysymdy anyqtaý./ túsindir/
Tirek syzba: Suıyqtyń ydys qabyrǵasyna túsiretin qysymynyń formýlasyn, ólshem birligin qorytyp túsindirý.
3. Jańa sabaq.
Jospary: 1. Qatynas ydys degenimiz ne?
2. Tegi birdeı suıyqtyń qysymy men bıiktigi.
3. Tegi ár túrli suıyqtyń qysymymen bıiktigi.
4. Bıiktik pen tyǵyzdyq arasyndaǵy baılanys.
1. Ózimiz kúndelikti turmysta paıdalanyp júrgen shaınektiń shúmegin salystyryp qarasaq olardyń deńgeıi birdeı bıiktikte turady. Al ol shaınekke sý quıatyn bolsaq, quıylǵan sýdyń deńgeıi de birdeı deńgeıde bolady. Kúndelikti ózimiz qoldanyp júrgen shaınek qarapaıym qatynas ydysqa mysal bola alady. Mundaı ydys pishini ár túrli bolýy múmkin.
Ózara rezeńke tútikpen jalǵasqan ydysty qatynas ydystar dep ataımyz.
Mysaly: Shaınek, qumǵan, leıka t. b.
2. Suıyq baǵanynyń qysymy onyń bıiktigine baılanysty bolatyny belgili, biraq oń jaqtan da, sol jaqtan da birdeı qysym túskende tepe - teńdikte bolady. Eki ydysta da suıyq baǵany birdeı bolady.
3. Endi ár túrli pishindi qatynas ydys alyp, suıyq quısaq onda da suıyq deńgeıi birdeı bolady. Endi tútiktiń eki jaǵyna eki túrli suıyq quısaq, qaı suıyqtyń tyǵyzdyǵy joǵary bolsa sol tútiktegi suıyq bıiktigi kishi bolady.
4. Suıyqtyń ydys qabyrǵasymen janaspaıtyn betin suıyqtyń erkin beti dep ataımyz.
5. Biz suıyqtyń ydys túbine túsiretin qysymy suıyq baǵanynyń bıiktigi men onyń tyǵyzdyǵyna týra proporsıonal ekenin bilemiz. Demek, P1=P2 bolǵanda tyǵyzdyǵy úlken suıyq baǵannyń bıiktigi tyǵyzdyǵy az suıyq baǵannyń bıiktiginen kem bolady.
6. Oń jaqta R1=gh1 sol jaqtan R2=gh2, R1=P2 onda gh1 =gh2
h1/h2=2/1 qatynas ydystaǵy áreketi suıyq baǵandarynyń bıiktigi onyń tyǵyzdyǵyna keri proporsıonal.
4. Bekitý Qyzyǵýshylyqty oıatý. Maǵynany ajyratý.
Qatyna ydystar sózin kartochkaǵa jeke jazylǵan árip boıynsha suraq jazylǵan, oqýshy kartochkadaǵy ret boıynsha jaýap berip, taqtaǵa ile beredi. Nátıjesinde QATYNAS YDYSTAR degen sóz shyǵady, sońynda qatynas ydystar degenimiz ne degen suraqqa jaýap alamyz.
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: Bıiktik pen tyǵyzdyq arasyndaǵy baılanys jóninde túsinik bere otyryp, qatynas ydystar jóninde bilim qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Qysym men tyǵyzdyq jáne suıyq zat jóninde alǵan bilimderin damytý.
Tárbıelik: Uqyptylyqqa, jınaqylyqqa, logıkalyq oılaýǵa tárbıeleý.
Kórnekilikter:
Syzbalar, bótelke, shar, shprıs, úlestirmeli kartochkalar.
Sabaqtyń túri: Yntymaq sabaq.
Sabaqtyń tıpi: Jańa sabaq.
Baılanysy: Qorshaǵan ortamen, dúnıetaný pánimen baılanys.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý. / Suraq - jaýap/
a/Suıyqtyń ydys qabyrǵasyna, tabanyna túsiretin qysymynyń formýlasy?
b/ Suıyqqa Fa kúshiniń túsiretin qysymy?
v/ Suıyqtyń qaı deńgeıde qysymy joǵary?
g/ Suıyqtyń tabanyna túsiriletin qysymy S - qa táýeldi me?
Oı tolǵaý ádisi
1. Bótelkege kıgizilgen shardyń úrlenýi. /túsindir/
2. Shprıs arqyly aýany, sýdy syǵý./túsindir/
3. Plasılınge bótelkeni tabany men aýzymen qoıyp qysymdy anyqtaý./ túsindir/
Tirek syzba: Suıyqtyń ydys qabyrǵasyna túsiretin qysymynyń formýlasyn, ólshem birligin qorytyp túsindirý.
3. Jańa sabaq.
Jospary: 1. Qatynas ydys degenimiz ne?
2. Tegi birdeı suıyqtyń qysymy men bıiktigi.
3. Tegi ár túrli suıyqtyń qysymymen bıiktigi.
4. Bıiktik pen tyǵyzdyq arasyndaǵy baılanys.
1. Ózimiz kúndelikti turmysta paıdalanyp júrgen shaınektiń shúmegin salystyryp qarasaq olardyń deńgeıi birdeı bıiktikte turady. Al ol shaınekke sý quıatyn bolsaq, quıylǵan sýdyń deńgeıi de birdeı deńgeıde bolady. Kúndelikti ózimiz qoldanyp júrgen shaınek qarapaıym qatynas ydysqa mysal bola alady. Mundaı ydys pishini ár túrli bolýy múmkin.
Ózara rezeńke tútikpen jalǵasqan ydysty qatynas ydystar dep ataımyz.
Mysaly: Shaınek, qumǵan, leıka t. b.
2. Suıyq baǵanynyń qysymy onyń bıiktigine baılanysty bolatyny belgili, biraq oń jaqtan da, sol jaqtan da birdeı qysym túskende tepe - teńdikte bolady. Eki ydysta da suıyq baǵany birdeı bolady.
3. Endi ár túrli pishindi qatynas ydys alyp, suıyq quısaq onda da suıyq deńgeıi birdeı bolady. Endi tútiktiń eki jaǵyna eki túrli suıyq quısaq, qaı suıyqtyń tyǵyzdyǵy joǵary bolsa sol tútiktegi suıyq bıiktigi kishi bolady.
4. Suıyqtyń ydys qabyrǵasymen janaspaıtyn betin suıyqtyń erkin beti dep ataımyz.
5. Biz suıyqtyń ydys túbine túsiretin qysymy suıyq baǵanynyń bıiktigi men onyń tyǵyzdyǵyna týra proporsıonal ekenin bilemiz. Demek, P1=P2 bolǵanda tyǵyzdyǵy úlken suıyq baǵannyń bıiktigi tyǵyzdyǵy az suıyq baǵannyń bıiktiginen kem bolady.
6. Oń jaqta R1=gh1 sol jaqtan R2=gh2, R1=P2 onda gh1 =gh2
h1/h2=2/1 qatynas ydystaǵy áreketi suıyq baǵandarynyń bıiktigi onyń tyǵyzdyǵyna keri proporsıonal.
4. Bekitý Qyzyǵýshylyqty oıatý. Maǵynany ajyratý.
Qatyna ydystar sózin kartochkaǵa jeke jazylǵan árip boıynsha suraq jazylǵan, oqýshy kartochkadaǵy ret boıynsha jaýap berip, taqtaǵa ile beredi. Nátıjesinde QATYNAS YDYSTAR degen sóz shyǵady, sońynda qatynas ydystar degenimiz ne degen suraqqa jaýap alamyz.
You Might Also Like
