InfoHub Logo

«Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵy adamnyń memleketpen turaqty saıası-quqyqtyq baılanysyn aıqyndaıdy, bul baılanys olardyń ózara quqylary men mindetteriniń jıyntyǵynan kórinedi. Qazaqstan Respýblıkasynda árbir adamnyń azamattyq alýǵa quqyǵy bar».  Elimizde turaqty turý maqsatynda kelgen jáne jaqyn týystarynyń bireýi Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary bolyp tabylatyn burynǵy odaqtas respýblıkalardyń azamattary olardyń Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattarymen týystyq deńgeıin kýálandyratyn qujattardy usynady.

Azamattyq alý taqyrybyn sóz etkende oralmandardy da eskere ketý kerek. Soǵan baılanysty elimizde oralmandarǵa Qazaqstan azamattyǵyn alý jeńildetildi.Oralmandar endi Qazaqstan azamattyǵyn qıyndyqsyz ala alady. Buryndary Qazaq eliniń azamaty ataný úshin qandastarymyz 3-5 jyl sarsańǵa tússe, qazir qujatqa bir jyl ishinde qol jetkizýge bolady.

Egemendigimizdi alǵaly beri elimizge 284 otbasy, ıaǵnı 1 mıllıonnan astam qandasymyz kóship kelgen «Byltyr kóbi Ózbekstannan kelgen bolsa, al bıyl 217 adamnyń ishinde 63 paıyzy Qytaı Halyq Respýblıkasynan bolyp jatyr”, – dedi Memlekettik eńbek ınspeksıasy jáne kóshi-qon basqarmasynyń bólim basshysy Kúlsin Ysqaqova.

Búgingi kúni Otanyna oralamyn degen azamattyń negizgi maqsaty – Qazaqstan Respýblıkasynyń azamaty bolý. Sondyqtan, qoldanystaǵy zańnamaǵa azamattyqty alýǵa barynsha jeńildik qarastyrylǵan. Atap aıtsaq, Qazaqstanǵa oralǵan baýyrlarymyzdyń qonystanǵan óńirine qaramastan 5 kúnniń ishinde «oralman» mártebesi beriledi. «Oralman» mártebesi azamattyqty alǵanǵa deıin Qazaqstan Respýblıkasy azamattarymen barlyq salada teń quqyqqa ıe bolý úshin beriledi. Al odan keıin turaqty turýǵa ruqsatty jeńildetilgen túrde 3 aı ishinde alýǵa bolady. Jáne ony alý úshin basqa sheteldikter sıaqty tólem qabilettiligin rastaýdyń qajeti joq. Osy «Oralman» mártebesin alý jónindegi máselege Halyqaralyq adam quqyqtary jónindegi máselelermen aınalysyp júrgen zańger Gúlmıra Qýatbekova Qazaqstan azamattyǵyn ala almaı júrgen qazaqtardyń máselesin sheshý úshin memlekettik komısıa qurý kerek dep sanaıdy.Sonymen qatar  merzimi ótip ketken oralman kýálikterine baılanysty Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstirligine qarasty Kóshi-qon komıtetiniń ókili Baǵlan Qasenovtiń aıtýynsha, 2017 jyly jasalǵan esep boıynsha oralman kýáliginiń sany eki myńdy quraǵan. Al oralman kýáliginiń merzimi endi ǵana bitken adamdar bolsa, ony alty aı ishinde úsh aıǵa deıin uzartyp beredi. Syrtqy ister mınıstirliginiń resmı deregi boıynsha 2018 jylǵy 2000 etnıkalyq qazaq Qytaı azamattyǵynan shyqqan.  

Bizdiń elge kirgen vızanyń túrine qaramastan oǵan turaqty turý ruqsaty beriledi. Osy ruqsatty alǵannan keıin jeńildetilgen túrde 3 aıdyń ishinde Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵyn alý múmkindigi týyndaıdy. Sol sebepti kelip jatqan qandas baýyrlarymyzdyń qujattary barlyǵy túgel bolyp, rásimder ýaqytynda jasalsa, olarǵa 6 aıdyń ishinde Qazaqstan azamattyǵyn alýyna bolady. 

Oralmandardy qoǵamǵa beıimdeý, azamattyq alýyna járdemdesý qyzmetimen aınalysyp júrgen "Jibek joly" baýyrlastar qoǵamdyq birlestiginiń jetekshisi Álıa Tazabekova kóshi-qon polısıasynda maman jetispegendikten qujattardy rásimdeý tym uzaqqa sozylady deıdi.
- Túsinikisiz kedergilerge tap bolǵan oralmandar qujattaryn ýaqtyly ala almaıdy. Quzyrly oryndar tekseremiz dep ýaqyt sozady. Buǵan qosa, oralmandarǵa qandaı qujattar qajettigin birden túsindirip te aıtpaıdy, - deıdi Álıa Tazabekova. Osy rette Esengúl Kápqyzynyń «Qaı eldiń azamatysyz?» atty maqalasy esime eriksiz túsip otyr. Iá, «QR azamaty(azamatshasy)» dárejesin alý óte ońaı. Ózge memleketter sekildi 10 jyl sol elde turyp nemese sol eldiń tilin úırenip, salt – dástúrin bilip, tarıhyn zerttep test tapsyrýdyń múldem qajeti joq. Basqa eldiń adamdaryn jınap elimizdiń sanyn kóterip, kórkeıip ketemiz degen jańsaq pikirden aýlaq bolýymyz kerek. Naqtyly bir sheshim shyǵaryp, memleketimizdiń tazalyǵyn saqtaı bilsek qana biz «qazaq» degen atymyzdan túspeımiz. Kim kóringenge azamattyǵymyzdy ońaı bere salyp, qanymyzdy lastatpaýymyz kerek. «Ulty qazaq» degen atqa qazaq qana laıyqty.

---