InfoHub Logo

Bilgir – top basshysy.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Qazaqstan tarıhy boıynsha alǵan bilimderin jınaqtap odan ári tanymdylyǵyn arttyrý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń qazaq tarıhyn bilýge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qosymsha izdeýge múmkindik jasaý.
Tárbıelik maqsaty. Elin, otanyn súıýge, adamgershilik erlikke, adamdyqqa tárbıeleý. Qazaq halqynyń maqal – mátelderin, danalyq sózderin oqyp – úırenýine sheshendikke baýlaý.
Kórnekilik:
Plakatqa jazylǵan sózder.
«El kóshin bastaý maǵan – syn, meni qostaý elge syn,» «Bilekti birdi jyǵady, bilimdi myńdy jyǵady»
Sabaq túri:
Dástúrli emes sabaq. Intellektýaldy shoý – oıyny.
Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý.
2. Ádilqazy alqasy.
3. Oıyndy baldyq júıemen baǵalaý. (10 baldan – 40 balǵa)

Oıyn satylary:
• Báıge Tarıhyńdy bilesiń be?
• Kókpar (Otan, týǵan jer týraly maqal – mátel tartysy)
• Kim tapqyr, kim bilgir
• Danalardan shyqqan sóz.
• Sheshendik (Orator) Táýelsizdikti nyǵaıtý úshin kúres – elge tıgen úles.

Uıymdastyrý.
Top oqýshylary eki topqa bólinedi. Sabaqqa shaqyrylǵan muǵalimderden ádil qazy saılandy. Oıyn nátıjesi eki toptyń ishinen top basshysyn anyqtaý.

İ. Báıge.
1. 1950 j. Q. Qasymuly kóterilisi týraly jazǵan qaı tarıhshyny 25 - jylǵa sottady? (E.Bekmahanov)
2. 1986 j. Jeltoqsan oqıǵasynyń bastalýyna qandaı oqıǵa syltaý boldy?
(Basshy qyzmetkerdiń syrttan ákelinýi.)
3. Qazaqstan tuńǵysh konstıtýsıasy qashan qabyldandy?
(1993 j. 28 qańtar)
4. Qazaq ǵaryshkeri T. Áýbákirov qashan ǵaryshqa ushty? (1991j 2 qazan)
5. Memlekettik rámizden qashan qabyldandy? (19982jyl)
6. Asanqaıǵy qaı hannyń aqylshysy boldy? (Jánibek)
7. Aq tarynyń atasy Sh. Bersıev týraly jazǵan jazýshy? (Ǵ. Mustafın)
8. Qazaq dalasynyń batyry ataǵyn alǵan qazaq? (Q. Muńaıtpasov).
9. Uly Otan soǵysynda qansha qazaqstandyq Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵyn aldy? (500)
10. 1997jyl qandaı jyl bolyp belgilendi?
(Qýǵyn – súrgin qurbandaryn eske alý jyly)
11. 25 - qazan qandaı kún? (Respýblıka kúni)
12. Oıyldyq Keńes Odaǵynyń batyry? (N. Onoprıenko)
13. Qazaqstan - 2030 joldaýy qaı jyly jarıalandy? (1998 jyly)
14. Tuńǵysh Prezıdent saılaýy qashan ótti? (1991jyly 1 Jeltoqsan)
15. Elimizde tyń jáne tyńaıǵan jerdi ıgerý qashan bastaldy?
(1954 jyly)
16. Qazirgi Konstıtýsıa qashan bastaldy? (1995 j. 30 tamyz)
17. 1991 j 21 - jeltoqsanda dúnıe júzinde qandaı memleket ómir súrýin toqtatty? (KSRO)
18. «Qazaq tili» qoǵamy qaı jyly quryldy? (1989 j 22 qyrkúıekte)
(Suraqqa - shapshań jaýap berý)

İİ. eki top bir – birine maqal aıtyp, «Kókparǵa» túsedi.

İİİ. Kim tapqyr, bilgir!
Maqaldyń jartysy aıtylady, jasyrylǵan sózdi, qazaq – orys tilinde aıtý.
1. Ashý bar jerde,
Aqyl turmaıdy. Aqyl – ým
2. Atpaz kórgen at tanyr,
Ustaz kórgen hat tanyr. Hat – pısmo.
3. Oılamaǵan mı sasıdy,
Kóp turǵan sý sasıdy. Sý – voda.
4. Erdi namys
Qoıandy qamys óltiredi. Qoıan – zaıas.
5. Kitap – bilim bulaǵy,
Bilim - ómir shyraǵy. Bilim – znanıe
6. Aǵany kórip, ini óser Aǵa - brat
Apany kórip, sińli óser. Apa – sestra
7. Jalqaýdyń jany tátti,
Eńbektiń nany tátti. Nan – hleb
8. Sheshen sóz bastar,
Batyr qol bastar. Qol – rýka
9. Jyly kıim tándi jylytar,
Jyly sóz jandy jylytar. Sóz – slova
10. Er bir ret óledi,
Qorqaq myń ret óledi. Myń – tysácho
11. Adamdy adam etken Eńbek – trýd
12. Oqý ınemen qudyq qazǵandaı Ine – ıgla

İV. Danalardan shyqqan sóz... kimniń aıtqany.
1. «Kúlli adam balasyn qor qylatyn úsh nárse bar. Áýeli – nadandyq, 2 - erinshektik, 3 - zalymdylyq» (Abaı)
2. «Ótiriktiń balyn jalap tiri júrgenshe,
Shyndyqtyń ýyn iship júrgen artyq» (B. Momyshuly)
3..... Esh bir dushpan basynbaǵan elmiz,
Basymyzdan sózdi asyrmaǵan elmiz. (Qazybek bı)
4. Ana tilin umytqan adam,
Óz halqyn ótkeninen de, bolashaǵynan da qol úzedi. (Ǵ. Músirepov)
5. Men - qazaqpyn bıikpin baıtaq elmin,
Qaıta týdym, ómirge qaıta keldim. (J. Moldaǵalıev)
6. Oıyl degen oıyndy, otyn tapsań toıyńdy. (Asan qaıǵy)
7. Baılyq – erıtin muz,
Bala – artta qalǵan iz. (Tólebı)
8..... Ońaı degen ne?
Qıyn degen ne?
Ońaı aqyl aıtý,
Qıyn oryndaý. (Móńke bı)

Tórt týrdyń qorytyndysyn aıtý ádil qazyǵa beriledi.
Eki toptan kóp bal jınaǵan eki oqýshy shyǵyp, «Táýelsizdikti nyǵaıtý úshin kúres – elge tıgen úles» taqyryby boıynsha sheshendik saıysyna qatysady.

V týrdyń qorytyndysy boıynsha «Top basshysy» anyqtalady. Sabaq sońynda jaqsy bergen oqýshylar baǵalanady.