InfoHub Logo

Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq qaýipsizdigin qamtamasyz etýde dinaralyq kelisim úlgisin qalyptastyrý jáne saqtap qalý, damytý jumystaryn qarqyndy júrgizý óte mańyzdy bolyp tabylady. Osyǵan baılanysty qazirgi tańǵa deıin dinaralyq kelisimdi damytýda Respýblıkalyq, álemdik deńgeıde jobalar uıymdastyrylyp, zań aıasynda birshama normatıvter men qaǵıdattar qabyldandy.

Túrli ulttar men etnostardyń tarıhı senimderiniń ózara árekettesýin retteý jáne etnokonfessıonaldy qaqtyǵystardy boldyrmaý, bolǵan jaǵdaıda zań aıasynda retteý «Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq qaýipsizdigi týraly» 2012 jyldyń qańtardyń 6 kúni qabyldanǵan zań negizinde júrgiziledi. Atap aıtar bolsaq ulttyq qaýipsizdik týraly zańnyń 1- shi taraýy, «Ulttyq qaýipsizdikke negizgi qaýip-qaterler» jaıly 6-babynda ult jáne konfesıaaralyq qaqtyǵystar tártipsizdik, sonymen qatar áleýmettik, qoǵamdyq jáne saıası jaǵdaıattardyń ýshyǵýynan kórinis tapqan jaǵdaıda ult qaýipsizdigine tóndirilgen qaýip dep esepteledi. Keltirilgen qaýipke saı jáne zańǵa sáıkes sharalar qabyldanýy kerek ekeni naqty atalǵan.

Din máselelerimen aınalysatyn ýákiletti organdar – dinı qyzmet jáne dinı birlestikter salalaryndaǵy ishinara retteýdi júzege asyrý maqsatynda Qazaqstan Respýblıkasynyń din máseleleri qarastyrylǵan zańnamalarynda berilgen quzyretter sheńberinde ulttyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdi júzege asyrýǵa tolyqqandy qatysýǵa jáne aralasýǵa quqyq ala otyra din aralyq kelisimdi nyǵaıtýǵa baǵyttalady.

Eger qarapaıym halyqtyń, dinı toptardyń uıymdastyrýlarymen ótken jınalystarǵa, narazylyqtar men sherýlerge, demonstrasıalarǵa, mıtıńilerge qatysýdyń túpki maqsaty násildik, ulttyq, áleýmettik, dinı syılastyq pen tózimsizdikti, tektik-toptyq artyqshylyqtar men aıyrmashylyqtardy qozdyrý, oǵan zalal keltirý áreketteri bolǵan jaǵdaıda, zańdyq turǵydan qaýip dep qarastyrylady.

Qoǵamdyq qaýipsizdikti jáne saıası turaqtylyqty qamtamasyz etýdi uıymdastyrý zań aıasynda birshama faktorlarǵa tikeleı baılanysty, solardyń biri ulttyq patrıotızmge, etnıkalyq jáne konfesıaaralyq dıalogty qurýǵa baǵyttalǵan memlekettik qundylyqtar men ıdeologıany qalyptastyrý jáne qoldaný, Qazaqstan Respýblıkasynyń halqynyń tutastyǵyn, sonymen qatar qoǵamnyń qarym qatynastary men taǵattylyǵyn nyǵaıtý bolyp tabylady.

Qazaqstan halqynyń biregeıligi men birligine nuqsan keltirýge, etnosaralyq jáne konfesıaaralyq kelisimniń sharttaryna qaıshy kelýge, qoǵamdyq jáne dinı birlestikterdiń memlekettiń ishki saıasaty isterine jáne memlekettiń qoǵamdyq jáne dinı birlestikterdiń ishki qurylymdyq isterine zańsyz aralasýyna jol berilmeıdi.

Saıası qaýipsizdikti jáne áleýmettik turaqtylyqty qamtamasyz etý maqsatynda azamattardyń, senýshiler jáne de saıası partıalar men qoǵamdyq birlestikter nemese dinı birlestikter ókilderiniń oryn alyp otyrǵan konfesıalyq, etnıkaklyq aıyrmashylyqtar men túrli dinı kózqarastardyń oryn alýyn ekstremıstik, saıası jáne terorıstik aktilerdi júzege asyrý maqsatynda paıdalanýǵa shaqyrý faktisi anyqtalyp, ult qaýipsizdigine zalal keltirgen jaǵdaıda zańda belgilengen normalarǵa sáıkes jaýaptylyqqa tartylady.

Nursadyq Aıaýlym, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıtetiniń stýdenti

Jetekshisi QazUÝ aǵa oqytýshysy Týngatova Uljan Askarbaevna

---