InfoHub Logo

Saǵadat Nurmaǵambetov 1924 jyly Aqmola oblysyndaǵy Alekseevka aýdanynyń «Trýdovoe» selosynda sharýa semásynda týǵan. Qazaq, KPSS múshesi.

1942 jyly tamyzda Qyzyl Armıa qataryna shaqyrylady da, 1943 jyldyń maýsymynan bastap maıdanda bolady. Kýbandy, Donbasty, sondaı-aq Ýkraınanyń oń jaǵalaýyn azat etýge qatysady. Qyzyl Juldyz jáne İİ-dárejeli Otan soǵysy ordenderimen marapattalǵan.
Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy KSRO Joǵary Keńesi Prezıdıýmnyń 1945 jylǵy 27 aqpandaǵy Jarlyǵymen berilgen. Bul kúnde general-maıor Saǵadat Nurmaǵambetov Keńes Armıasynda qyzmet atqaryp júr.

1945 jyly 14 qańtarda 1052-atqyshtar polki 301-atqyshtar dıvızıasynyń birinshi eshelonynda bolyp, shabýyl jasap bara jatty. Aldarynda Pılısa ózeni kese-kóldeneń kezigip kedergi jasaǵan shaqta, jaýynger Vısladaǵy Magnýshevsk plasdarmynan 30 kılometrdeı ilgerilep te ketken edi. Baqytqa qaraı, ózenniń muzy myzǵymastaı qalyń edi. Kapıtan Nurmaǵambetovtyń pýlemet rotasy maıor Emelánovtyń batalónynyń quramynda boldy. Gıtlershilerdiń alǵy shebi jaıylma jaǵaǵa attyń taǵasy tárizdenip tóbegeornalasqan-dy. jaý bizdiń bólimshelerdi tabıǵattyń ózi ádeıi quryp qoıǵandaı «qaqpanǵa» betteıdi ǵoı dep oılaǵan joq, sol sebepti de jaıylmanyń tusyna eshqandaı da tosqaýyl qoımaǵan.

Atqyshtar rotasy men Nurmaǵambetovtyń pýlemetshileri túnde bildirmeı ǵana ózennen de, jaıylmadan da ótip aldy, jaý olardy tek transheıanyń aldyna kelgende bir-aq kórdi, biraq qarsylasyp úlgermeı, qolaıly shepterinen qasha jóneldi.

Keńes jaýyngerleri tabysqa mastanǵan joq, dereý jaýdyń qarsy shabýylyn toıtarýǵa ázirlene bastady. Jaý da kóp kúttirmedi. Gıtlershiler ólgen-tirilgenderine qaramastan órshelene umtylyp, ózderi aıyrylyp qalǵan shepti qaıtyp almaq bolyp eki ret shabýyl jasady. Nemistiń bir tankisi tup-týra pýlemet raschetynyń atys uıasyna bettedi. Muny kórgen Nurmaǵambetov óz jaýyngerlerine júgirdi, bári birlesip pýlemetti okopqa túsirdi. Tank okoptyń ústinen ótip ketken shaqta, Saǵadat ornynan atyp turdy da, tankiniń benzın bagyna ústi-ústine granat laqtyrdy. Tank qara tútinge oranyp jana bastady. Al shaıqas áli júrip jatqan. Mine, stanokty pýlemetterdiń biriniń nyshanasy saptan shyǵyp qaldy. Kapıtan Nurmaǵambetov «Maksımniń» qulaǵyn ózi ustady da, oqty borata jóneldi. Onyń dál kózdep atqan oǵy fashısiń 65 jaýyngeri men ofıserin jer jastandyrdy. Pýlemet rotasy ýchastoginde jaý 120 adamynan tek ólideı aıyryldy. Pýlemetshiler atqyshtar tobyna kómektese otyryp, jaýdyń 12 atys uıasynyń únin óshirdi. Jaý tótep bere almaı, keıin shegindi. Pılısa ózeniniń sol jaǵalaýyndaǵy plasdarm qoldan shyǵarylmady. Polk shabýylyn jalǵastyra berdi.

---