InfoHub Logo

100%-ǵa durys tamaqtaný qaıdan bolsyn, alaıda keı kezderi azyq-túlik satyp alarda onyń aǵzaǵa septigin tıgizetinine senimdi bolǵyń keledi. Anyqtalǵandaı, keıbirimiz bekerge paıdaly sanaıtyn ónimder bar.

Bilim-all.kz  «paıdaly ónim» betperdesin jamylǵan satqyndardy basymen ustap bermekshi.

 

Banandy chıpsy

^{© Michelle Peters-Jones/flickr   © Tookapic/pexels}

Olardyń bar paıdasy tek, banannyń quramymen birdeı: taǵamdyq talshyq, temir, kalıı jáne magnııdiń bolýynda. Biraq óndirýshiler banandy qytyrlaqtarǵa dámin arttyrǵyshtar men qant qosady da, kóbine shyjyp turǵan maıǵa qýyrady.

Nemen almastyrýǵa bolady: tumshapeshte nemese aýada qurǵatylyp qoldan jasalǵan qytyrlaq banandarmen.

 

Qytyrlaq nan

^{© Tabeajaichhalt/pixabay   © belchonock/depositphotos}

Nannyń kóptegen túrleri bar. Jıirek quramynda zıandy maı kezdesetin, qytyrlaq nannyń keıipin jamylǵan snekılermen soqtyǵysamyz.

Nemen almastyrýǵa bolady: jaı ǵana quramyn egjeı-tegjeıli qarańyz. Onda ashytqy, túrlendirgen krahmal, qosyndy, boıaǵyshtar, antıoksıdanttar bolmaýy qajet. Jaqsy qytyrlaq nan bútin astyq dáninen nemese kesek tartylǵan dáni bútin astyqtan jasalady.

 

Glútensiz ónimder

Glúten – dán quramyndaǵy aqýyz. Dál osy glúten ǵana undy sýmen arlastyrýǵa múmkindik beredi. Biraq ol glútendi kótere almaıtyn adamdarǵa ǵana qaýipti, al ondaı adamdar jer betinde tek 1% quraıdy. Qalǵandaryna glútensiz azyq-túlikti jónge balap, dárigerdiń keńesinsiz olardan qashýdyń qajeti joq. Bularda tek zıandy ete túsetin tazartylǵan qospalar kóp.

Nemen almastyrýǵa bolady: ádettegi nanmen. Oǵan arqa súıep almańyz, biraq qoryqpańyz da.

 

Keptirilgen jemis-jıdek jáne sýkattar

^{© yimada/pixabay   © Regenwolke0/pixabay}

Keptirilgen jemis-jıdekter ózdiginen paıdaly, biraq olardy shańnan qorǵap túsin saqtaý úshin fýngısıdter men kúkirt dıoksıdinde óńdeledi. Sýkatqa (qant qosqan jemis nemese jemistiń qabyǵy) qatystysy, onyń kóp mólsherdegi qant qospasynan paıdasy azaıa túsedi.

Nemen almastyrýǵa bolady: jemis-jıdekterdi úıde keptirýge tyrysyńyz – bul tipten de qıyn emes, paıdasy da anaǵurlym mol.

 

Balqytylǵan irimshik

^{© wikimedia   © picserver}

Balqytylǵan irimshiktegi qospanyń moldyǵymen qatar onyń quramynda shekten tys natrıı mólsheri bolady. Máselen, býterbrodtaǵy 3 dana balqytylǵan irimshik kúndik normanyń 2/3 elementin jabady.

Nemen almastyrýǵa bolady: túrli sapaly irimshik sorty, tuzdalǵan súzbemen.

 

Konservilengen jemister men kókónister

 ^{© Boarding2Now/depositphotos   © yelenayemchuk/depositphotos}

Óndirýshiler konservilengen kókónisterge barbekú tuzdyǵyn, sirke sýyn jáne ózge de asa paıdasyz qospalardy qosady. Mysaly, tamaqtaný jónindegi maman Nıkol Rodrıges (Nicole Rodriguez) úrme burshaq qutysynyń quramynda 3 qasyq qant bolatyndyǵyn aıtady.

Nemen almastyrýǵa bolady: tuz, qant qosylmaǵan jańa pisken kókónisterden jasalǵan sapaly konservilerdi tańdańyz nemese kókónis pen jemisterdi ózińiz konservileńiz.

 

Krahmaldy kókónister

^{© lamaip/depositphotos   © publicdomainpictures   © wikimedia   © Pixabay}

Ózge kókónister men jemisterge qaraǵanda júgeri, almurt, kartop, asqabaq, ıams quramynda taǵamdyq talshyq pen dárýmender jáne mıneraldar az kezdesedi. Al, taǵamdyq qunarlylyǵy jaǵynan anaǵurlym aldyda tur. Bul osy kókónisterden bas tartý qajet degen sóz emes, tek symbat-músinine qaraǵandarǵa bolmasa, oǵan arqa súıeýge keńes berilmeıdi.

Nemen almastyrýǵa bolady: krahmalsyz (barlyq qytyrlaq, sýly jáne jasyl) kókónisterge basymdyq tanytyńyz, ásirese 18:00 keıin.

 

Iogýrtter

^{© ronstik/depositphotos   © Einladung_zum_Essen}

Dúkendegi ıogýrtterdiń qanty kóp jáne proteıni az bolady. Sondaı-aq, olardy shaınaýdyń qajeti bolmaǵandyqtan biz jeńil tamaqtanǵandaı sezinemiz.

Nemen almastyrý qajet: quramynda qanty az (úlesine 10 g tómen) jáne proteıni kóp (úlesine 6 g shamalas) ıogýrtty tańdańyz. Sonymen qatar siz eshqandaı tolyqtyrǵysh qospalarsyz ıogýrtty alyp, ózdigińizshe jemis-jıdekterdi aralastyrýyńyzǵa bolady.

 

Jyldam daıarlanatyn suly

^{© congerdesign}

Sulynyń paıdasyn barlyǵy derlik biledi, alaıda bar-joǵy 2-3 mınýt qaınatýdy qajet etetin sulynyń aıtarlyqtaı paıdasy joqtyǵyn biletinder az. Dáni usaq bolǵan saıyn, ol kóbirek óńdelip, glıkemıalyq ındeksi joǵarylaı túsedi. Demek, ol artyq kalorıaǵa ákeledi. Sondaı-aq árıne, tez táttilegish qospalary bar tez daıarlanatyn jarmanyń paıdasy odan da tómen bolmaq.

Nemen almastyrý qajet: kesek tartylǵan sulyny tańdańyz. Olar uzaq qaınaǵanmen sizge naǵyz sulydan kútken qajettilikterdiń barlyǵyn beredi.

---