InfoHub Logo

Syrymnyń ákesi Dat táýir áıelge úılenedi. odan Syrym týady. Eldiń aqsaqaldary: «Seniń atyń bir qoıa salǵan at edi-aý, esimińe nesibeń saı emes», — dep, Datty keleke etip júredi. Syrym jıyrma eki jasqa tolǵanda, Baıbaqty degen eldi aralaıdy. Sonda aǵaıyndary qaýmalap Nuraly hannyń Esim atty balasy Aqmonshaq degen atyn laýǵa dep alǵanyn, eki jyldan beri qaıtarmaǵanyn aıtady. Suraı barsa:

— Qulaqqa qulaq, tuıaqqa tuıaq al da, bitis, — deıdi. Syrymǵa el-jurty: «Sol Aqmonshaqty surap Nuraly hanǵa bar. Aqmonshaq kúlli Baıbaqtynyń atyn shyǵarǵan at edi», — deıdi.

«Ol ıt berse — jaqsy, bermese, tegin qaıtpaspyn», — dep, Syrym attanyp, Nuraly hannyń úıine túsedi. Han jón suraıdy.

— Sizdiń balańyz Esim meniń aǵaıyndarymnyń Aqmonshaq degen atyn alǵan eken. Sol attyń súıegi bolsa da alyp qaıtaıyn dep kelip edim, — deıdi. Nuraly han Esimdi shaqyrtyp alady:

— Myna Syrym atyn suraı kelipti, qaıtar!

— Syrymǵa at kerek bolsa, qulaqqa qulaq, tuıaqqa tuıaq alsyn da, bitsin.

Syrym ushyp túregelip:

— Meniń de estıtinim osy ma edi! — dep, Esimge tura umtylady, Nuraly han ara túsip, balasyna:

— Eı, Esim, sen túsin. Bul Syrymnyń úlken ákesi Sholan batyrdy bizdiń tóreler qylyshtap óltirgen. Bul soǵysqaly kelip júr eken. Atyn ber! — deıdi. Esim kelispeıdi.

Syrym attanyp ketedi. Nuraly han onyń artynan qýǵynshy jiberip:

— Kelip úıge qonaq bolsyn, atyn alsyn, — deıdi.

— Atańa nálet han, bir taı úshin esigińe baryp eki eńkeısem-aý! — dep, Syrym qaharlanady.

— Aıtyp bar, qonaq bolar kúnimdi ózim habarlaımyn!

Syrym aǵaıyndaryna kelip: «Atty ákelip berse, alyńdar, ákelip bermese, endi atty suramańdar», — depti.

Osy oqıǵadan keıin Syrym jelmaıaǵa minip, Nuraly handy shabamyn dep Saryarqanyń qazaǵynan kómek suraı shyǵady. Sóıtip júrgende, qarıalar: «Osynyń qolynan birdeme kele me, kelmeı me? Baqaı synshynyń aldyna aparyp, synynan ótkizeıik», — deıdi aqyldasyp. Baqaı synshymen Syrym ekeýi kezdesedi. Baqaı synshy:

— Eı, Syrym, joqtan bar boldyń,
Aıyrdan nar boldyń.
Qamqa ton tozdy,
Atadan ul ozdy.
Anadan qyz ozdy,
Bozdan býryl ozdy.
Sen osyǵan jaýap bershi? — deıdi.

— Eı, Baqaı ata!
Joqtan bar bolsam, Qudaıdyń qudireti shyǵar.
Aıyrdan nar bolsam, atam úlek bolǵan shyǵar,
Qamqa ton tozsa, kıýi salaq bolǵan shyǵar.
Anadan qyz ozsa, shirkindigi bolar,
Atadan ul ozsa, erkindigi bolar, —

deıdi. Baqaı synshy:

— Eı, Syrym, ákeń Dat ojar edi. Shesheń qaıratty da qaratory, — deıdi. — Kúndiz kelgen jıyrma kisini, túnde kelgen jıyrma kisini qonaq qylyp attandyrýshy edi.

— Eı, Baqaı ata, ákem Dat tentek bolsa, bolǵan shyǵar. Sheshem kúndiz jıyrma kisini, túnde kelgen jıyrma kisini qonaq qylyp attandyrsa, qyryqtyń biri qydyr degen, onda men qydyrdan jaralǵan bolarmyn.

— Ózin-ózi ezgen ıt,
Ózen boıyn kezgen ıt.
Ózi bolǵan jigittiń
Túp atasyn qazǵan — ıt, —

deıdi Syrym. Baqaı synshy sózden jeńilip, Syrymǵa at mingizip, shapan kıgizip, qonaq etip attandyrǵan eken.

---