InfoHub Logo

Bıologıa 7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Sorǵysh qurttar
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Sorǵysh qurttar jáne onyń qurylysy men parazıttik tirshiligi týraly túsinik berý.
Damytýshylyq: Sabaqtan alǵan bilimderin damytý. Til, oılaý, este saqtaý qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Gıgıenany saqtaýǵa, aýrýlardyń aldyn alýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Dástúrli sabaq
Sabaqtyń tıpi: Jańa sabaq ıgertý
Sabaqtyń ádisi: Túsindirme
Kórnekiligi: slaıdtar, ınteraktıvti taqta, vıdeo rolık, syzba, sýret.

Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi
1. Oqýshylarmen sálemdesý, túgeldeý.
2. Oqýshy nazaryn sabaqqa aýdarý.
«Ózindik baǵalaý» (basbarmaq arqyly) ádisi:
Oqýshylar berilgen úı tapsyrmasyna óziniń daıyndyq deńgeıin muǵalim suraǵyna qol kóterý arqyly baıqatady: Kim «beske» daıyn? Kim «tórtke» daıyn? Kim «úshke» daıyn? Kim múlde daıyn emes?
Jeke oqýshylarmen jumys. Úlestirmeli paraqtar.

II. Úı tapsyrmasyn tekserý
Sıyr sepeni – jalpaq taspa qurttardyń ókili.
«Tizbekteı suraý» ádisi: Qoıylǵan suraqqa berilip jatqan oqýshynyń jaýaby kez kelgen jerinen toqtatylyp, ary qaraı basqa oqýshynyń jaýap berilýi suralady. Bul ádis oqýshylardyń zeıinin aýdarý jáne baıqaǵyshtyǵyn damytýǵa paıdaly.

Suraqtar toptamasy:
1. Sıyr sepeni jaıly ne bilesińder?
2. Ol qandaı jerlerde tirshilik etedi?
3. Onyń dene bólikterin atańdar?
4. Sıyr sepeniniń dene uzyndyǵy qansha?
5. Olar qalaı kóbeıedi?
6. Denesinen táýligine qansha jumyrtqa shyǵarylady?

III. Úı tapsyrmasyn bekitý
Semantıkalyq karta

Dene pishini japyraq tárizdi, uzyndyǵy 1 mm - den 5 sm - ge deıin, aralarynda 1, 5 m - ge jetetin túrleri de bar. Denesiniń aldyńǵy jaǵynda (aýyz) jáne qursaq bóliminde (qursaq) bir - birden sorǵyshtary bar, klastyń aty osyǵan baılanysty qoıylǵan. Osy sorǵyshtary arqyly olar ıesiniń denesine bekinedi. Soryshtardyń syrtyn tegýment (epıtelııge sáıkes) qaptap jatady, kirpiksheleri bolmaıdy. Denesiniń aldyńǵy jaǵyndaǵy aýzy ektodermaldy jutqynshaqqa, ol jińishke óńeshke jalǵasady. Ortańǵy ishek óńeshten bastalyp, artqa qaraı sozylyp, tuıyqtalǵan eki tarmaqtan quralady. Zár shyǵarý júıesi – protonefrıdıaly. Denesiniń ortasynda ne búıirinde negizgi tútikter ornalasqan. Olar deneniń artqy jaǵyndaǵy qýyqqa, al ol zár shyǵarý tesigimen syrtqa ashylady. Tynys alý jáne qan aınalym júıeleri bolmaıdy.