Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Tarıhtan suraqtar jaýaptarymen
Atyraý oblysy, Jylyoı aýdany,
№3 jalpy orta bilim beretin mekteptiń tarıh páni muǵalimi
Mýhambedıarova Altyngúl Jolymbetqyzy

Tarıhtan suraqtar jaýaptarymen
Taqyryby: Qorytyndylaý.
Maqsaty: oqyǵan materıaldy jınaqtap, qorytý, mańyzdy derekter týraly bilimderdi baıytý, negizgi prosesterdi bastalýynan aıaqtalýyna deıin qadaǵalaý.
Bul kezeńniń ózine tán jáne bir jańalyǵy – Jibek jolynyń damýy, basqa eldermen qarym - qatynasy. Orta ǵasyrlyq sáýlet óneri men ǵylym men bilimniń damýy da osy kezeńdi qamtıdy.

Tapsyrmalar reti.
Oıynnyń kezeńderi:
“Kim jyldam?”
“Bilimińdi synap kór”
“Oılan tap”
“Sen bilesiń be?”
“Test”

1 “Kim jyldam?”
1) Jibek saýda jolyna «uly» sóziniń qosylý sebebi:
Shyǵys pen Batysty baılanystyrdy
2) Jibek jolynyń basy bastalatyn aımaq:
Qytaı jerindegi Hýanhe ózeniniń ańǵarynan
3) Qytaı elinen alǵash ret jibek artqan kerýender Batysqa qaraı jolǵa shyqqan ǵasyr:
b. z. b. İ ǵ. ortasy
4) Jibek saýda joly arqyly erte kezden kóp elge taraǵan qazirgi kezge deıin bazarda satylatyn kókónis túri:
- qytaı nemese bolgar buryshy
5) Jibek óndirýdi damytyp, Qytaımen básekege túsken el:
Soǵdy
6) Vızantıa sheberleriniń jasaǵan kúmis qumyralar tabylǵan qala:
Taraz
7) Jibek jolynyń halyqaralyq qarym - qatynas jaǵynan damı bastaǵan kezeńi:
b. z. b. İİ ǵ. ortasy
8) Qytaı ımperatory Ý - Dıdiń 138 jyly Jibek joly arqyly Batys elderine jibergen elshiligi qaıtyp oraldy:
13 j. keıin
9) Qytaı ımperatory jibekten jasalǵan áshekeıli kıimderdi syılyq retinde jiberdi:
Iran shahyna
10) Uly Jibek joly qatynasynyń álsireı bastaýyna áser etken basty oqıǵa:
HVİİ ǵ. bastap teńiz jolynyń ashylýy

2. “Bilimińdi synap kór”
20upaı
Qarahan memleketiniń memlekettik dini dep jarıalaǵan kim?
Musa han
30 upaı
Aısha bıbi” kesenesin turǵyzǵan han
Qara han
40 upaı
Arıstotelden keıingi ekinshi ustaz atanǵan danyshpan, uly oıshyl ensıklopıdıst ǵalym.
Ábý Nasyr ál - Farabı
50 - upaı
Odan qalǵan mura “Danalyq kitaby” – “Dıýanı - ı hıkmet” kitaby túrik tilinde arab álipbıimen jazylǵan.
Qoja Ahmet Iasaýı
Jyldar
20 upaı
Qaı jyly arabtar “din úshin soǵys” degen uranmen kórshi elderdi jalap ala bastady?
633 j
30 upaı
Atlah shaıqasynyń bolǵan jyly?
751 jyl
40 upaı
Mahmýd Qashǵarıdyń ómir súrgen jyldary?
1030 - 1090 jj
50 upaı
Ábý Raıhan ál - Bırýnı dúnıeniń geosentrlik júıesin Kopernıkten 500 jyl buryn jáne denelerdiń jerge tartylysyn Galıleı men Nútonnan qansha jyl buryn aıtyp ketken.
600 jyl
Termınder
20 upaı
Shyǵý tegin belgili bir ańmen baılanystyratyn dinı nanym - senim
Totemızm
30 upaı
Dinı qurylys, belgili adamdardyń qurmetine qabir basyna turǵyzylǵan.
Kesene
40 upaı
Bor tasty kúıdirý arqyly alynatyn qurylys materıaly. ol qalaý jumysyna jáne sylaqqa qoldanylǵan.
Ǵanysh
50 upaı
Ǵımaratqa sán berý úshin qoldanylatyn shaǵyn kóze kirpish
Terrakata

“Oılan tap”
Arystan bab kesenesi qaıda ornalasqan?
Jambyl qalasy
Islam dini qashan jáne qaı jerde paıda boldy?
VII ǵasyrdyń ortasynda Arab elinde paıda bolǵan
Islam dininiń negizgi bes paryzy
1. Bes mezgil namaz oqý.
2. Oraza ustaý
3. Sadaqa berý.
4. Iman.
5. Qajylyqqa barý
Islam dininidegi elder
Sırıa, Palestına, Egıpet, Birikken Arab Ámirlikteri, Saýd Arabıasy, Lıvan, Marokko, Efıopıa t. b.
Islam dininiń negizin salýshy jáne dinniń basty qaǵıdasy
Dinniń basty qaǵıdasy - búkil álemdi jaratqan bir Allaǵa bas ıý. Negizin salǵan Allanyń jalǵyz elshisi Muhammed paıǵambar
«Túrik tilderiniń sózdigi» («Dıýanı lýǵat at - túrik») shyǵarmasynyń avtory kim?
Mahmýd Qashǵarı

" Sen bilesiń be?»"
Sándik qoldanbaly ónerde oıýly jáne keńinen paıdalanylǵan.
Hİ ǵasyrda
Ǵımarattardy órnektep, sándeý isine oıýlanǵan kirpishter keńinen qoldanyla bastady.
H İ - Hİİ ǵasyrlarda
- Babadja – qatyn kesenesi salynǵan ýaqyt
H - Hİ ǵasyrlarda
Sáýletti iri qurlystar salyna bastaǵan.
H – Hİİ ǵasyrlarda
Aısha bıbi kesenesi salynǵan.
Hİ – Hİİ ǵasyrlarda
Ámir Temirdiń buıryǵy men Arystan bab, Qoja Ahmet Iassaýıdiń keseneleri salyndy.
HİV – HV ǵasyrlarda

Test suraqtary
Otyrar qalasynda týǵan shyǵystyń asa kórnekti ǵalymy
A) Júsip Balasaǵunı V) Ál - Farabı
B) Ál - Makdısı D) Mahmýd Qashǵarı
2. «Dıýanı lýǵat at - túrik» eńbeginiń avtory
V) Mahmýd Qashǵarı
3. Qoja Ahmet Iasaýıden qalǵan uly mura
V) «Dıýan - ı hıkmet»
4. Ǵanysh degen ne?
A) Kúıdirilgen bor tas.
5. H - Hİİ ǵasyrlarda qandaı arhıtektýralyq qurylystar salý isi erekshe damydy?
A) Dinı keshender
6. Belgili adamdardyń qurmetine qabir basyna turǵyzylǵan dinı qurylys qalaı atalady?
Á) Kesene

Tolyq nusqasyn júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama