InfoHub Logo

Tasshúıgin (patrınıa srednáá, valerıana kamennaıa, Patrinia intermedia Horn.) — bıiktigi jarty metrge deıin jetetin, kóp jyldyq, shóp tektes ósimdik. Tamyr sabaǵy tarmaqtalǵan jáne jýandyǵy 3 santımetrge jetetin tamyry, tik ósetin qysqa túktermep jabylǵan sabaqtary bar. Tamyr japyraqtarynyń saǵaqtary uzyn, olar sabaqtarynyń túbinde shoǵyrlanyp turady. Sabaq japyraqtarynyń uzyndyǵy 10 santımetrge deıin jetedi jáne qaýyrsyn tárizdi tilimdelgen. Gúlderi maıda, sary tústi, ósimdiktiń joǵarǵy jaǵynda tep-tegis bolyp shoǵyrlanyp turady. Gúl qorshaýy qońyraý tárizdi. Mamyr-shilde aılarynda gúldeıdi. Jartastardyń bastarynda, tastaqty betkeılerde, taý etekterinde ósedi.

Dári jasaý úshin ósimdiktiń tamyr sabaǵyn jáne tamyryn jazdyń ortasynan bastap kúzdiń aıaǵyna deıin jınap alady. Onyń quramynda 13 prosent trıterpen saponınderi jáne alkaloıdter, ılik zattar, qanttar, efır maılary, organıkalyq qyshqyldar bolady.

Tasshúıginniń tamyrynan jasalǵan dárilerdiń nerv júıesin tynyshtandyratyn qasıetteri bar. Ol sapa-qasıetteri jóninen dárilik shúıginshópten artyq. Uly Otan soǵysy jyldarynda tasshúıgindi dárilik shúıginshóptiń ornyna paıdalanýǵa ruqsat etildi. Osyǵan baılanysty ósimdikti uıqy qashqanda, nerv júıesi qajyǵanda, júrek qatty soqqanda em úshin paıdalanady.

Dárini daıyndaý jáne qoldaný tásili

10 gram untaqtalǵan ósimdik tamyryn 1 stakan qaınap turǵan sýǵa salyp tundyrady da, 1 as qasyqtan kúnine 2-3 ret ishedi.

---