Taý perishtesi
Ertede aspan ımperatordyń sulý da symbatty jeti qyzy bolypty. Bul arýlar birtalaı jasqa kelip, jalǵyzdyqtan qatty qamyǵyp, bir kúni kempirqosaq kópirge kelip aq bulttardyń arasyn ashyp adamdardy baqylaıdy. Qarapaıym jandar ómiri sýrettegideı, erler túzde, áıelder úıde...
Osy kezde kenje qyz qolyna qolshatyr ustap, beıit basynda jylap jatqan jas jigitti kórip apaıynan onyń kim ekenin suraıdy. Apaıy ol jigittiń esimi Duń Ioń jáne ákesinen aıyrylyp jerleýge qarajaty bolmaǵanynan, ózin satyp ákesin jerlemekshi ekenin aıtady.
Kenetten Aspannyń Ońtústik Qaqpasy ashylyp aspae gúrkirep qońyraýdyń qatty daýysy shyǵyp, alaıdúleı bolyp ketedi. Tek Kenje qyz ǵana manaǵy jigitke kóz almastan qaraı berdi. Sol sátte apaıy ony izdep kelip : «Sińilim, sen ne oılap kettiń», — dep suraıdy. Kenje qyz Duń Iońnyń shynshyldyǵyna tánti bolyp onymen bas qosqysy keletinin jetkizedi. Apaıy: «Men seniń qalaýyńdy túsinemin, tek ákemiz bilgen kezde ne bolady dep qorqam», — deıdi. Kenje qyz óz apaıyna ıek artatynyn aıtady.
Apaıynyń júregi aýyryp sińilisin qolyna sham shyraq ustatady: «Qınalǵanyńda osyny jaqsań, biz kómekke kelemiz», — dep túsindiredi.
Apaıynyń ystyq yqylasyn kóńiline túıgen arý shyraqty alyp aq bultqa minip adamdar arasyna qaraı bet aldy. Osy kezde qara jer oıanyp oǵan ákesi bilgende qıyn bolatynyn aıtyp, qyzdy qaıtarmaqshy bolǵanymen, aqyry qyzdyń ótinishin jerge tastaı almaı maqul bolady.
Al Duń Ioń Qojaıynnyń úıine jumysqa bara jatqan jolda sulý bıkeshti keziktirip, qyz ben jigittiń bir jolda júrýi yńǵaısyz bolar dep kishi jolǵa burylǵanda, álgi arýdyń qaıta aldynan shyǵaryn kim bilgen. Jigit: «Qaryndas, siz nege meniń jolyma bóget bola beresiz», — dep suraǵanda, Kenjeqyz : «Aǵasy, sizdiń esimińiz kim bolady, qaıda turasyz, qaıda jol tartyp barasyz», — dep ún qatty.
Sonda jigit óz ákesin jerleý úshin ózin satqany týraly aıtyp berdi, sulý óziniń sezimin bildirip, onymen bas qosqysy keletindigin aıtady.
Kenje qyzǵa kóńil qosqysy kelgen jigitti óziniń kedeı turmysyn oılap qatty qynjylady. Ekeýi osy jóninde áńgimelesip jatqan kezde arttarynan qarqyldap kúlgen daýysty estıdi. Sóıtse ol aq basty Aqsaqal eken. Ol ekeýinen ne istep júrgenderin suraıdy, sonda álgi Kenjeqyz ekeýiniń bir bútin bolǵylary keletinin aıtady.
Al Duń Ioń bolsa ári oılanyp, beri oılanyp bir ǵana máseleniń sheshilmegenin, toı rásimine basshylyq eter jáne jeńgetaı bolar adam joq ekenin jetkizedi. Aqsaqal basshylyqty óz moınyna alamyn, al jeńgetaılyqqa osy jerdegi aǵashtar bolady deıdi. Osy kezde Kenjeqyz aldyndaǵy aǵashqa : «Aǵataı, siz bizge jeńgetaı bolyńyzshy», — dep ótinedi. Eger de Duń Iońnyń úsh ret daýystap atyn atasa, ol til qatatynyn aıtqan soń, jigit senersenbesten til qatqany sol edi, álgi aǵash kelisimin beredi. Osylaısha eki jas Kók Táńirge jáne Aqsaqalǵa razylyqtaryn bildirip úılenedi.
Duń Iońnyń Qojaıyny onyń kelinshegimen kelgenin kórip, sen baǵa almaǵan áıelińdi de ertip keldiń be? Deıdi sonda jas kelin: men toqyma toqı alamyn deıdi, onda sen bir túnniń ishinde on maqta kórpe toqy dep tapsyrady, eger toqı alsań, jarynyń úsh jyldyq jumys kúnin júz kúnge, al jasaı almaǵan jaǵdaıda alty jylǵa aýystyramyn deıdi. Kenjeqyz jaryna: «Sen ýaıymdama, óz tirligińdi jasaı ber», — dep ony jibirgen soń alty ápkesin kómekke shaqyrǵany sol edi, olar lezde jetip jeteýi bir túnniń ishinde tapsyrmany oryndaıdy.
Kelesi kúni tańerteń jas kelinniń bitirgen isin kórgen qojaıyn bul jumysqa qatty tańǵalady, byraq oǵan bul istegeniń urlyq dep aıyptaıdy. Alaıda urlanǵan bolsa da, ony dáleldeıtin kýáger de joq bolǵandyqtan qojaıyn amalsyz úsh jyldyq jumys ýaqytysyn júz kún etedi.
Eki ǵashyq qýanyshty kúıde úıge kele jatqan jolda Kenjeqyz sharshap taldyń kóleńkesine kep otyryp, kúıeýiniń jyrtyq kóılegin jamap otyrady, Duń Ioń qyzdyń sandyǵynyń ishinen shyqqan kishkene sábıdiń kıimin kórip: «Maǵan aıtar qýanyshty habaryń bar ma?», — dep Kenjeqyzdan suraǵanda, ol basyn ızep jaryn úlken baqytqa keneltedi. Bul habardy estigen Duń Ioń jaqyn aradan jubaıyna jemis izdep ketedi. Endi qadam basyp júrgeni sol edi qatty jel turyp alasapyran bolyp ketedi. Sóıtse bul Kenjeqyzdyń artynan kelgen ákesiniń áskeriniń daýyly eken. Olar ákesiniń qatty ashýlanyp jatqanyn aıtyp jetkizedi. Ákesiniń janyna oralǵysy kelmegen qyz tez arada apaılaryn kómekke shaqyrady, olardyń ornyna tumsyǵynda haty bar kishkene qus keledi. Sóıtse ákesi olardyń Kenjeqyzǵa kómekteskenin bilip ashýlanyp, olardy abaqtyǵa qamap qoıǵan eken. Osy kezde jemis terip kelgen jary jubaıynyń jasyn kórip ne bolǵanyn surap, istiń bárin estigen kezde, ımperatordyń áskeri qaıta oralyp, qaıtatyn ýaqyt bolǵanyn aıtady.
Duń Ioń qoryqpastan jubaıyn alyp qalýǵa tyrysqanymen, Kenjeqyz jaryna kesirin tıgizgisi kelmeı, ketýge kelisedi. Muny estigen Duń Ioń jerge basy aınalyp qulap túsedi. Kenje qyz janyndaǵy aǵashqa: «Keler jyly aǵashtar búrshik atyp, gúldegen kezde ákemniń ashýyna qaramastan ekeýimizdiń júregimiz bir bolady», — dep, qanmen hat jazyp qaldyrady. Sońǵy ret jaryna qımastaı bir qarap amalsyzdan aq bultqa erip kók álemine kóterilep kete berdi....
You Might Also Like
