InfoHub Logo

 

Qazaqtar talaı ret tutasymen qyrylyp ketýge shaq qaldy. Biraq ómirge degen qushtarlyq, azattyq, eńsesi túsken eldi qaıyra túletip, qaıtadan táýekel tuǵyryna qondyryp otyrdy. Nursultan Nazarbaev.

Táýelsizdik - tý eter, Táńir syılaǵan  janyma jaqyn, qulaǵyma jumsaq estiletin, estigende judyryqtaı júregimdi qýanysh kerneıtin tátti uǵym, elimniń basyna qonǵan baq qusy. «Elim egemendikke qalaı qol jetkizdi, qandaı tarıhı kezeńderdi bastan ótkizdi?» degen suraqtarǵa jaýapty tól tarıhymyzben  tanysý arqyly kóz jetkizip kelemiz. Keshegi Kereı men Jánibek, Abylaı men Ábilhaıyr sıaqty ataqty handarymyz qanyn tógip qorǵaǵan ulan ǵaıyr jer bizdiń asyl qazynamyz. Qanshama zulmatty zamandar ótip, qıyn-qystaý kezeńder ótip, órkenıetimiz tolyqqan saıyn adamzattyń aqyly jańalyqty ańsaıtyny belgili ǵoı. Alaıda, ashtyq, soǵys, talas-tartystardan  ábden azaıyp, álsiregen ultymyzdy sońynda orystar otar etti. Qoı ústine boztarǵaı jumyrtqalaǵan zamandy ańsaǵan ata-babalarymyzdyń armany adyra qalyp, «otyr»  dedi otyrdyq, «soǵys»  dedi soǵystyq, buıryǵyna baǵyndyq. Amal neshik... Otar boldyq eken dep qazaqtyń qanynda qaısarlyq óshken joq, kúsh-qýat azaıǵan joq. Esimizge túsirsek, sonaý maıdan dalasynda da óziniń ójettigin kórsetken qazaqtyń qaısar qyzdary Álıa men Mánshúk, qaıratty jigitteri Baýyrjan men Qasymdar esten ketpes keshegi shyndyq, búgingi ańyz! Soǵys bitip, jeńis kelip súıindik, alaıda, súıinish uzaqqa sozylmastan qazaqtyń basshylyǵyna orys keletinin estigen el tynyshtala almady. Keshegi saf altyn rýhty «saqtyń» urpaǵy urandap taǵy da alańǵa shyqty. Asan qaıǵy babamyz izdegen jeruıyqty armandaǵan jastardyń armanyna eshkim tosqaýyl qoıa almady, qyryldy, tartysty, qan tókti, jan berdi, túbinde azattyqqa qol jetkizdi. Babanyń armanyn bala oryndap – Qazaqstan Respýblıkasy bolyp, óz táýelsizdigimizge qol jetkizdik, tuńǵysh elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevty saıladyq.

Biz –baqytty urpaqpyz... Sebebi, ata-babamyz kórgen shapqynshylyqty, tabany tilim-tilim bolǵan bosqynshylyqty, bir túıir dánge zárý bolǵan ashtyqty, talaı bozdaqtyń janyn,  jaqynyn alǵan sum soǵysty myna bizder, jas urpaq kórgenimiz joq. Beıbit ómirmen qatar, atalarym armandaǵan, óz qoly jetpese de keler urpaǵy úshin kúresken, qazyp qalsań asty qazynaǵa toly keń baıtaq jerdi, baı tildi, tárbıege tunyp turǵan salt-dástúrdi, eń bastysy táýelsizdiktiń tátti dámin tatyp jatqan jarqyn urpaqpyz.

Álem kartasynyń betin ashqanda toǵyzynshy oryndy alyp jatqan keń baıtaq Qazaqstanymyz kún sanap jetilip, ozyq 50 eldiń qataryna kirdi. Balalarǵa ájeleri aıtatyn keshegi «Er Tóstik» sıaqty elimiz kún sanap jetilip, týyn, eltańbasyn, ánuranyn, ata zańy men teńgesin engizip, táýelsizdik tuǵyrynda elimizdiń astanasy jańa Astana qalasy boı kóterdi. Azdaǵan jyl ishinde Azıada, Samıt t.b úlken is-sharalar ótkizip jer shary halqynyń moınyn ózine burǵyzdy. 70 jyl otarǵa deıin Allasynan jańylmaǵan, dástúrinen shataspaǵan, tilin shubarlamaǵan ultymyz, táýelsizdik tańdarynda qazaq tiliniń mártebesin de kóterip keledi. Táýelsiz elimizdiń osyndaı jetistikteri myna bizder sıaqty, jas urpaqqa umytylmas tarıh ekeni sózsiz.

Eliniń táýelsizdigin ańsap ótken ata-babalarymyz basynan neni ótkermedi? Qandaı qıynshylyqtar kórmedi? Oǵan babalarym júrip ótken tarıh betteri kýá... Sózim dáıekti bolý úshin elbasynyń sózinen mysal keltirgim keledi: «Qazaq halqy san ǵasyrlar boıy óziniń egemendigi men táýelsizdigi úshin kúresip keldi. Óziniń eń jaqsy qasıetteriniń: qater tóngen sátte birigip, uıymdasa bilýiniń, sondaı-aq basqa halyqtarmen beıbitshilik, kelisim men tatý kórshilik jaǵdaıynda turýǵa degen ynty-yqylasynyń arqasynda ol tarıh tasqynynyń astynda qalyp qoımaı, óziniń memlekettigin qalpyna keltire aldy». Biz – baqytty urpaqpyz...Olaı deıtin sebebim, táýelsizdik alǵanyna 25 jyl ǵana bolǵan jas memleketimiz aıaǵynan nyq turdy. Ózimen úzeńgiles elderdiń aldy, búginde Qazaqstan atty memleketpen alpaýyt elder saıası turǵydan  sanasatyn boldy. Eger táýelsizdigimizdiń tuǵyryn shaıqaltpaı, birlikti tý etip, elimniń damýyna qolymyzdan kelgenshe úles qosatyn bolsaq, áli de alar asýymyz alda, baǵyndyrar belesimiz bıik bolatynyna sene alamyn.

Biz táýelsiz, azat elmiz, biz Máńgilik elmiz!  Táýelsizdigimizdiń 25 jyl boıy basynan ótkergen jetistikterine qýana otyryp, biz qazaqpyz, men qazaqpyn!-degim keledi. Qazaq bolyp týylǵanyma árqashan maqtanamyn. Tilim - týym, jerim – jaqutym, dástúrim baılyǵym, elim – babamnan qalǵan asyl muram. Sol murany kózimniń qarashyǵyndaı qorǵaý meniń jáne búkil qazaqtyń azamattary men azamatshalarynyń qasıetti boryshy. «Bos jatqan jer jaý shaqyrady» deıdi qazaqtyń kóregen maqaldarynda. Endigi bizdiń mindet-keń baıtaq jerimizge kóz tigip, tartyp almasa da aramyzǵa iritki salyp, dinimiz ben tilimizden shatastyryp, elimizge egelik etkisi kelgenderge, semsersiz soǵys zamanynda qarsy turatyn jalǵyz qarýymyz bar, ol - otanymyzǵa degen mahabbat, elimizge, jerimizge degen súıispenshilik, tarıhymyzdy, tilimiz ben dinimizdi  umytpaı qasterleý men birligimizdi joǵaltpaý bolyp tabylady. Máńgilik el bolýy úshin ótkenimizdi qasterlep bolashaqqa jetkizýimiz kerek. Ol - bizdiń paryz. Jaratqannan basqa jer betinde máńgilik eshteńe joq. Jer shary barda, táýelsiz qazaq eli men qazaq tili máńgilikke jasaı bersin! Men óz shyǵarmamdy myna jyr shýmaqtarymen túıindegim keledi.

Elimizdiń eldigin ultyn saqtap,

Babalardyń armanyn  iske aqtap.

Táýelsiz el bolǵaly arman bar ma?

Jıyrma beske tolǵanyn aıtsaq maqtap.

 

Qazaqtarmyz, táýelsiz qazaqtarmyz!

Qazaq degen halyqpyz, ǵajaptarmyz!

Keshegi alyptardyń danalyǵyn,

Biz urpaq bop qoldaımyz, azat janbyz!

 

Táýelsizdik –baqytymyz, jemisimiz!

Táýelsizdik – maqtan eter jeńisimiz!

Keýdemde janym barda aıta alamyn,

Qazaq halqy ár qyrynan teń istimiz!

 

Táýelsizdik tańy máńgi sharyqtasyn!

Azat eldiń týy bıik qalyqtasyn!

Qaıda júrsek maqtanyshpen aıta alatyn,

Qazaq eli tek bıikte sharyqtasyn!

 

Táýelsizdik óshpesteı iz qaldyrdy.

Jany jaısań  qazaqty nurlandyrdy.

Jetpegen soń bul azattyq ońaı jolmen,

Aqyn kónil myna maǵan jyr jazdyrdy.

 

Astana qalasy

Ǵafý Qaıyrbekov atyndaǵy №2 mektep-gımnazıasynyń

5-synyp oqýshysy Tobykbaev Abaı

Pán muǵalimi: Aıtakova Anar Bekbolatovna

---