InfoHub Logo

— Ajarkúldiń aıtqany keldi. Baryp qolyn alyp qaıt. Oqýǵa tústiń, Polat túse almaı qaldy. «Seniń balań túsedi, Altynaıdyń balasy túse almaıdy» dep edi, men ashyq aýyz baıqamaı Polattyń sheshesine aıtyp qoıyppyn. Aıtqandaı, Polat birinshi yǵzamnan-aq qulap keldi. Endi sheshesi baryp, Ajarkúldi julatyn shyǵar. Ajarkúldiń aýzy dýaly ǵoı, — dedi apam aınalasyna raqattana qarap. — Endi seni áskerge de almaıdy ǵoı?

— Almaıdy. Sol jerde oqytady. Leıtenant bolyp shyǵamyz.

— Polat súndetke otyrǵanda «men nege otyrmaımyn» dep jylap ediń. «Seni bes jasyńda perishte kesip ketken, sen odan buryn otyrǵansyń» dep áreń qoıdyrǵanym esińde me? Sartqojanyń bákisinen de, áskerden de qutyldyń. Qudaıdyń qarasqany da. Bar, Ajarkúldiń qolyn alyp qaıt, — dep apam aınalasyna odan saıyn raqattana qarady.

— Sonda bes jyl oqısyń ǵoı? — dedi ákem taqýa keıpimen sózge aralasyp.

— Iá, bes jyl.

— Ágrónómdyq qoı.

— Iá, agronom.

— Bitirip kep, gláýnyı ágrónóm bop, qypshaqtardyń qyzyn uryp, ketken esemizdi alyp bershi, — dep rýlyq arajikti araǵa sala sóıledi.

— Áı, ne bolsa sony aıtpaı tynysh otyrshy, — dep apam tıyp tastady. Sosyn: — Ákeń de qýanyp júr, — dep onyń da kóńilin qaldyrmaı ilestire ketti.

Ornymnan turyp, týra jolǵa tústim. Ajarkúl apa aýyldyń shet jaǵynda turady, bizge týystyq jaqyndyǵy joq shetqaqpaı kóp aýyldastyń biri. Kúıeýi soǵysta ólgen. Ózi úsh nekeli bolypty, úshinshi kúıeýinen qara qaǵaz kelgennen keıin jınalys jasap, betaldy keıigen brıgadqa: «Qaraǵym, men úsh baıǵa tıgen qatynmyn, eshteńeden qoryqpaımyn, baıqap sóıle, qolymnan kelgenin isteımin, kelmegenin isteı almaımyn», — dep aýzyn japtyrypty. Bunyń bárin apam aıtty, ákem sózge joq, ishken asyna qanaǵat etip otyrar taqýa adam.

Bala kúnimde, sıyrǵa shóp salyp jatqanymda, aıyrmen kótergen bir baý pishenniń qyltanaǵy jelkemmen ushyp kep kózime túsip, oń kózimdi asha almaı qaldym. Sýyryp tartyp, janym shyǵyp barady. Apam qolymnan ustap, dedektetip Ajarkúldiń úıine ákeldi.

— Óı, kókkóz, shala qazaq, — dep aldyna alyp, aınalyp-tolǵanyp otyrdy da, eńkeıip, qyzyl tiliniń ushyn tıgizip qalǵanda sup-sýyq birdeńe kózimdi aralap ketti. Bir kezde tiliniń ushyn kóz quıyrshyǵyma taman ákelip jutynyp qalǵanda, kózim shaıdaı ashyldy. Bórtpeshekteı qıqymdy til ushynan sıpap alyp, saýsaq ushyna ilip turyp, apama zekı sóıledi:

— Qarshadaı balany jumsamasańdar bolmaı ma? Kóptiń biri emes, ózi jalǵyz. Baıyń dásibisin tizip, enegin ýqalaǵannan basqa ne bitiredi. Tur, kókkóz, — dep quıryǵymnan sıpap jiberdi.

Sheshemde ún joq, sóıtse Ajarkúlge eshkim de jaýap qaıtarmaıdy eken. Sosyn maǵan qarap:

— Osy, kókkóz, kishkentaılarǵa tike qaramasyn. Kórgen jerde balaǵa túkirip júrsin. Tuqymdaryńda bar ǵoı, tóresińder ǵoı, — dedi.

Sheshem basyn ızep, aýdandyq gazetke orap ákelgen shúberegi men bir ashymqa sháıin usynyp edi, qolyn sozbady. Qasyna qoıa sap, qaıtýǵa asyqty. Kózim sháıdaı ashylyp, borpyldaq topyraqty borp-borp basyp, apamnyń aldyna túsip ap úıge qaraı júgirdim.

Endi osy úıge ekinshi ret kele jatyrmyn. Bul kisi sheshemmen qatarlas, qolynda jalǵyz qyzy bar. Menimen synyptas, tikbaqaılaý, er baldarmen kóp ursysady. Baldar da qarap júrmeıdi, ara-tura denesine qol júgirtkende dop-domalaq áleýetti qyz bilegin sermep, salyp-salyp jiberedi. Aty Baǵlankúl. Erte týǵan baǵlandaı top-tolyq, beti dóp-dóńgelek, basynan qyzyl taqıasyn tastamaıdy. «Onysy nesi?» desem, «Ajarkúldiń istep júrgeni ǵoı» deıdi apam. Tóbesinen qaqıǵan qońyr úkisi túspeıdi. «Nege úki taǵady?» desem, «kóz tımesin deıdi de, Ajarkúldiń qyzynyń qaı jerine kóz tıedi eken» dep taǵy da qosyp qoıdy. «Qyzyń da ózińe tartqan sulý ǵoı» dep keketken qurdas erkekke: «Sulý bolsyn, syzyq bolsyn, baıǵa tıip, bala týsa boldy da. Meniń qyzym sendeılerdiń balasyna pysqyrmaıdy. Soǵys kezinde kórdik qoı kim ekenińdi, mekıennen qashqan qyt-qyttaǵan qorazsyń, soǵys sen sıaqtylardyń kótin ashty» degende, anaý sózge kelmeı tura aıdapty.

Soǵys deıdi, soǵys kezinde bizdiń aýyldaǵy kúrishtikke sý alar dáý arnany kileń áıel qazypty. Sonda Ajarkúl bir kelinshekke «seniń baıyńnan qara qaǵaz keledi» dese, uzamaı jamanat qaǵaz kelip, «seniń nıetińnen boldy, baıǵa jarymaǵan beıbaq» dep, qara jamylǵan qatyn kóńil aıtyp kelgen Ajarkúldiń betin tyrnap jiberipti. Ashynǵan áıel ne istemeıdi. Sonan keıin Ajarkúl tilin tistep, ne de bolsa ishine túıip, eki búktetilip júretin bolypty. «Ketpen shapqanda yńyldap án salyp shabatyn, bul ózi «r»-dy «l» deıtin saqaý ǵoı, «Qalaǵym-aý» dep án shyrqaǵanda «úsh baıǵa tıgen Ajarkúl taǵy bireýdi qurtqaly júr ǵoı» dep áıelder mazaq qylatyn. Desek te, bárimiz soǵan jaltaqtap, aýzynan sóz kútetinbiz. Ajarkúldiń mysy basyp turatyn». Sheshemniń qatar-qurbylaryna, keıbir sóz tyńdaıtyn kelinderine syr ǵyp aıtatyn áńgimesi qulaǵymda yzyńdap keledi. Kóshege tas tóselipti, biraq beti asfáltpen jabylmapty. Súp-súıir týflıimniń tumsyǵyna tıgen usaq tastar jan-jaqqa ushyp jatyr. Bul — qaıta qurýdyń bizdiń aýylǵa jetken kórinisi. Adamdar da birtúrli, sóılep turyp, bir-birine senbeıdi. Kúrish egetin jerdi bıligi barlar jekemenshik qyp bólip alyp, jurt ne isterin bilmeı sandalyp júr.

Apamnyń daýsy taǵy da qumyǵyp, qulaǵyma estildi.

— Anaý Seıtimhan ustanyń balasynan qara qaǵaz kelgende, kileń qatyn kóńil aıtyp úıine bardyq. «Shańyraǵymnan tiri shyǵyp eń, óldi deýge qalaı senem» — dep kelini ańyraǵanda, kisi aıaǵy basylǵan soń Ajarkúl ońasha alyp shyǵyp, «Áı, qatyn, bosqa baqyra berme, baıyń tiri» depti de, «tisińnen shyǵarma, men aıtty deme» dep ketip qalypty. Soǵys bitkesin eki jyldan keıin ustanyń balasy shápkesi qısaıyp kelip tur deıdi. Tutqynda bolypty, bir baı nemis surap alyp, shoshqasyn baqtyrypty. «Jaǵdaıym jaman bolǵan joq, apta saıyn bir toraıdy úıitip jeımin» deıdi, júgermek» dep jeńgeleri keleke ǵyp otyratyn. Keıin sol nemis tilinen sabaq berip kún kóripti.

Ajarkúldiń sońyna da «úsh árip» túsipti. Qazaq tynysh júre me, bireýler kórsetken ǵoı, aýzyna kelgendi kókip júr dep. «Endigári aýzymdy ashpaımyn, tynysh júremin» dep, qol qoıý bilmesem de, qaǵazdyń shetine qaqıtyp bir taıaq syzyp berip kettim» dep shesheme syr ǵyp aıtypty. Sonda úkimettiń ketpen shaýyp júrgen áıelderdiń arasynan da haýipti element izdegeni ǵoı.

Keńseniń aldyna jettim. Qos qabatty keńse úıi aýylǵa kórik berip tur. Qarsy aldynda tapaldaý klýb. Biraq, osy mańdaǵy jaıqalyp turǵan qara aǵashtar kesilip, tek túbirtegi qalypty. Ornyna shetelden ákelgen aǵashtyń uzaq jasaıtyn basqa sortyn ekpekshi eken. Keńse aldynda osy aýyldyń atyn jer júzine jaıǵan dańqty dıqan atanyń sýreti ilýli turýshy edi, ol da joq. Jańa kelgen bastyq: «Bul kemeldengen sosıalızmniń ókili, qazir qaıta qurý, ornyna Gorbachevtiń sýretin ilemiz» dep aldyrtyp tastapty. «Mynaý asyra silteýdiń kókesi ǵoı, biz sonyń tájirıbesimen kúrish egip júrgen joqpyz ba, aýyl bolsa sonyń atynda» degen bir dańǵaıyr dıqanǵa: «Ekseń ek, ekpeseń tabanyńdy jaltyrat, sensiz de egetinder tabylady» dep jer bermeı qoıypty. Bul ne, qaıta qurý degen osyndaı bola ma eken? Oqýdy bitirip, agronom bop aýylǵa kelsem, osyndaılardyń bárin ornyna qoıam. Dıqan atanyń sýretin de qaıta ilgizem, jerge qoly jete almaı júrgen kánigi kúrishshilerdi de qaryq qylam.

Ajarkúl apanyń úıiniń tóbesi kórindi. Tapaldaý soǵylǵan, shıprmen jabylǵan kónetozdaý tam. Eń birinshi tıgen kúıeýi saldyryp ketken úı deıdi, qalǵan ekeýi kúshik kúıeý bop qolynda turypty. Júregim birtúrli dúrsildeı bastady. Bir nárse suraı qalsa, ne deımin. Elden estigen bir sózim bar edi, sony surasam ba eken. Bir sózben shotyma qondyrsa qaıtem. «Shesheń sura dep jiberdi me?» dese, ne deımin. Ol — aýyl adamdarynyń gý-gý sózi, qarabaıyr tirshilikten qajyǵan qazaqtyń qara áńgimesi. Ajarkúldiń qyzy — meniń synyptasym Baǵlankúl telebezerdi qosyp qalsa, Gorbachev shekesi jyltyrap, aýzy-aýzyna juqpaı sóılep tur eken. «Mynaý, qaldy sheke, eldi taratýǵa kelgen sýjuqpas qoı. Kórmegenim sen bolsyn. Óshir!» dep, kógildir ekrandy qara shúberekpen qymtap qoıypty. Osyny surasam ba eken. Jigit basymmen sóz estip qalsam, ol da uıat.

Qısaıyp, shegesi bosap, salbyrap turǵan sharbaq qoranyń esigin ashtym. Tóbe shıpry qar men jańbyrdan ábden juqaryp, dýalynyń ági kómeski tartqan eski úıge betteı bergenimde Ajarkúl apa esik aldyna shyqty da, meni kórip selt turyp qaldy. Jymyq kózderi syǵyraıa kúlimsirep, támpish tanaýy qýsyryla qarady. Synap-minep turǵan da jaıy bar.

— Óı, kókkóz, qaıdan júrsiń-eı, — dedi suraý salyp. — Oqýǵa tústiń ǵoı.

— Tústim. Qolyńyzdy alyp keteıin dep...

— Keshe, anaý kórshileriń Altynaı kep, on eki múshemdi túgel atap turyp, qarǵap ketti. Maǵan qarǵys ótse áldeqashan ólip qalar edim. Shesheńniń de aýzy jeńil.

Osy kezde synyptasym Baǵlangúl úıden shyǵa keldi. Basynda baıaǵy qyzyl taqıa, tóbesinde antena sekildi tip-tik úki. Boıjetip qalǵan qyzǵa dóńgelek qyzyl taqıa men úki sondaı jarasyp tur.

— Klástasyńa sháı qoı, — dedi Ajarkúl apa.

Baǵlankúl esik aldyndaǵy tapal kereýetke kórpeshe tósep, jastyq tastady. Samaýyrǵa shoq saldy.

— Tórge shyq, erkeksiń ǵoı, — dedi apa. Qysyq kózin syǵyraıtyp, synaı qarap otyr.

— Klástasyńdy Báıgequmdaǵy SPTÝ-dyń máshinke basatyn oqýyna bereıin dep otyrmyn. Sen ágrónóm bop kelgende qaǵazdaryńdy ózi basady, — dedi ezýine kúlki úıirilip.

— Baǵlankúl sabaqqa jaqsy, ásirese, esepke júırik, qaı oqý bolsa da túsip ketedi ǵoı.

— Óz esebin bilse boldy da. Úsh baıǵa tıgen men de esebimnen jańylǵan joqpyn, — dep qyryn qaraǵanda álgi kúlkiniń izi óń-júzinen sytylyp ketti. — Shesheń qalaı? Jalǵyz bala dep atyńdy Tileý qoıyp edi, Qudaı tileýińdi bersin. Ákeń aman bolsyn, áıteýir seni týǵyzý qolynan keldi, oǵan da shúkir, — dep erkek jynystylarǵa degen bir tileý men bir yza yzdıyp aýzynan shyqty.

Sheshemdeı adamnyń betine qarap men de kúlip jiberdim.

— Almatyń qalaı, onda da qaıta qurý ma? Bizdiń aýyl qaıta qurylyp bitti. Bári buzyldy, bári satyldy, anaý dán saqtaıtyn skládti satqasyn ne suraısyń. Astyq bola qalsa, kótterińe tyǵyp saqtar ma eken. Kolhoz degen atyn da qurtypty. Sen úlken jerden keldiń ǵoı, bul ne ózi? — Taǵy da júzine jymysqy kúlki úıirildi. — Aıtys bolady degesin áneýkúni Shıelige barsam, aıtys emes, aqshaǵa satylǵan óńkeı jaramsaq. «Qaıta qurý degenim, qaıta qurý, Atymdy qaıta erttep, qaıta miný» deıdi dombyrany eneginiń ústine qoıyp ap. Qaıta qurýdy jyrlaǵan túrleri ǵoı. Nartaılar dombyrany bıik ustaýshy edi, qor bolǵan sóz ben qaıran dombyra dep, ketip qaldym. Úlken jerden keldiń, qaladaǵylar da osylaı oıyna kelgenin istep júr me?

— Qaıdam, apa, oqýǵa jańa túsip jatyrmyn ǵoı, — dep tómen qaradym.

— Osy, bizdiń qazaqqa aınalysatyn eshteńe qalmady-aý deımin. — Apa sózin aıtyp bolǵanda samaýyr selk-selk etip qaınap, tóbesine kıgizgen kerneıden shyqqan qoıý tútin seıile bastady.

Dastarhan jaıylyp, Baǵlankúldiń qolynan sháı iship otyrmyn. Endi baıqadym, keýdesi men bóksesi bultıyp, naǵyz qyz qalpyna enipti.

— Bizdiń klastan Almatyǵa oqýǵa túsken sen ǵana. Qaıta qurýdyń kezinde... — dedi kese usynyp.

— Bunyń oqqaǵary bar ǵoı. Qyzym, qaıta qurý degen báleni endi aýzyńnan shyǵarýshy bolma. Qarashy, zákúnshil bop qalǵanyn, — dep qyzyna qaraǵanda ol selk-selk etip kúldi, tóbesindegi tip-tik úkisi de qosa selkildedi. Ol sheshesiniń sózine kúlse, men Baǵlankúldiń bitimine raqattana kóz saldym.

— Osy, Ajarkúl apa, telebezerden Gorbachevti kórgende «mynaý, qaldy sheke, eldi taratýǵa kelgen sýjuqpas qoı» dep óshirip tastaǵanyńyz ras pa? — dedim kómeıime kelgen sózdi irikpeı.

— Meni ótirik aıtty dep estip pe eń.

Tosylyp qaldym. Qarashy, búldirgenimdi. Bolary boldy ǵoı dep taǵy da suradym.

— Ózimiz týraly ne deısiz?

— Ony keıin estısiń.

Ajarkúl apa qaıtpady. Qarashy, ne aıtsa da ımenbeı, erkin bermeı, keń dalada bir ózi otyrǵandaı kósilip otyrysyn. Ómiri eshkimnen yqpaǵan tili ashshy áıel maǵan túsin sýyta qarady. Bir nárse bilgim kep ishteı yntyǵyp otyrǵanymdy sezip otyr, biraq kóńilinde kúdigi bar.

— Ekeýiń sháı iship otyra berińder. Mynaý nasybaıshy Ájimurat quran oqytyp jatyr eken, soǵan kirip shyǵaıyn, — dep jyljyp baryp ornynan turdy da: — Áı, Tileý, kelip tur, klástásiń Baǵlankúldi umytyp ketpe. Seniń shesheń ekeýmiz bir jyl emes, bir kúnde týǵanbyz senderdi. Ekeýiń túıdeı jastysyńdar. Buny shesheń aıtqan joq shyǵar, ósek aıtqannan basqa ne biledi o qatyn, — dep tez-tez sóılep kete berdi.

Men synyptasymmen jalǵyz qalǵanyma aıdarymnan jel esti. Jastyqqa jantaıyp, shánıip jattym. Kese ustaǵanda saýsaǵyna saýsaǵym tıip ketip edi, úlken jerge oqýǵa túsip keldim degendeı ózimdi bıik ustap, sezimimdi sezdirmedim, ol bolsa dir etip, keseni túsirip ala jazdady. Osyny baıqap qaldym. Klastaǵylardyń qaısysy qandaı, kim qorqaq, kim batyr edi, kim kimmen hat jazysyp, ustalyp qalǵanyn aıtyp, bósip otyrǵanda Ajarkúl apanyń tóbesi kórindi. Ornymnan ushyp turdym.

— Jaqsy, apa, qolyńyzdy alaıyn dep kelgenim ǵoı.

— Kelip tur, — dedi túsin sýytyp. Burynǵydaı emes, daýsy tym báseń shyqty.

***

Alty aı ótip, qysqy kanıkýlǵa kelgenimde sheshemniń aıtqan alǵashqy sózi — «Ajarkúl qaıtys boldy, keshe qyrqyn berdi. Qyzyna kóńil aıtyp shyq, klástásiń emes pe», — dedi. Apyl-tapyl jolǵa shyqtym. Byltyr tas tóselgen kóshelerdiń, tipti kórki kete bastapty. Tas tóselgenmen asfált quıylmapty, tazdyń basyndaı ala-qula. Qoımaljyń batpaq betin jaýyp, buzaý tumsyq bátińkemniń tabanyn armansyz jalap jatyr. Aýyldyń kórki ketip qalypty. Keńse aldyndaǵy «Qaıta qurý — ýaqyt talaby» degen plakat-jazý qısaıyp, qara jelmen jelp-jelp etip jelbirep tur. Kesilgen qara aǵashtardyń orny da typ-tıpyl. Klýbtyń dál aldynda uly kósem Lenınniń eskertkishi turýshy edi, bir kúnde qulatyp, moınyna temir arqan baılap, «Belarýspen» súıretip, shoshqa bazdyń túbine aparyp kómip tastapty. Eskertkishtiń tuǵyryna kishkentaılar sekirip oınap, salto jasap, etbettep-shalqalaı qulap máz-máıram. Jyldam basyp kep Ajarkúl apanyń úıine jaqyndadym. Ótken jolǵydaı emes, qys aýasy sergek, adymym shıraq, qoımaljyń batpaqty shylp-shylp basyp kelemin. Ári úki taqqan synyptasymdy kórgim kep, kóńil aıtýdy moınyma júktegen bir mindet dep sezinem. Kórip, kóńilin aýlasam jeńildep qalatyn sekildimin.

Kórshi úıdiń áıeli aýlaǵa engen meni kórip, sol úıge qaraı ketti. «Kele jatyr» dep eskertken bolý kerek. Batpaqqa shylanǵan báteńkemdi aýyz úıge sheship, kire bergenimde qarsy aldymda turǵan Baǵlankúl syńsyp qoıa berdi. Kádimgi uzatylar qyzdaı óksip-óksip syńsydy. Basynda úkili taqıasy joq, tómiljite tartqan qara oramal. Daýsy ashshy. Mektepte jalpy horda turyp án salǵanda da daýsy elden erekshe sańq-sańq etip jyldam shyǵatyn, men ony Roza Baǵlanovaǵa uqsatatynmyn. Aıap kettim. Muń aralas óksik daýys kóńilimdi bosatyp jiberdi. «Barym da, narym da jalǵyz sheshem edi» dep sóz qosyp aıtyp, ıyǵymnan ustap jibermedi. «Tili ashshy bolǵanmen, eshkimge zıany joq edi» dep taǵy da qosyp qoıdy. Basý aıtyp, bilgen qulqýallamdy oqydym. Ol óz-ózine kep, azdap kóńili jaılanǵasyn synyptastaryna degen rızalyǵyn bildirdi. Sháı qoıyp, áńgime órbitti. Ol ótken jolǵydaı erkin kósilip ketpese de, arasynda kúlimsirep qoıyp, sóılep otyr.

— Klastastar túgel keldi. Qyrqyna da keldi. Bárine rızamyn, — dedi. Bir kezde: «Eń jamany — jalǵyzdyq eken. Sheshem úsh baıǵa tıse de, bir erkek kindik kóre almapty. Aǵam ne inim bolǵanda solarǵa arqa súıep, shalqaıyp otyrar edim, — dedi óksip. Sál únsiz qaldy da: «Tili ashshy bolsa da, aıtqan sózi aınalaıynnan beter edi», — dep tómen qarap, samaýyr syrtyna ıreleńdep turyp qalǵan qaınaǵan sýdyń qaǵyn suq saýsaǵymen túrtkileı berdi.

— Oqýǵa qashan barasyń?

— Endi neniń oqýy. Myna úıdi qulyptap, qaıda ketem. Sender oqyńdar, bizge sol jetedi ǵoı, — dep basyn kóterip, betime qarady. — Qyryq kún ótti, apamnyń joqtyǵyna da birtindep úırene bastadym. «Ajarkúldiń tili ashshy» deýshi edi, tushshy nárseni kórmedik qoı.

Meniń kókeıimde byltyrǵy jaýaby joq saýalym sol kúıi saqtaýly tur. «Keıin estısiń ǵoı» degen kekesindi úni de qulaǵymda. Áli eshkimnen qaıta qurýǵa oraı «Ajarkúl aıtypty» degen sózdi estigem joq.

— Osy, Baǵlankúl, Ajarkúl apa keterinde eshteńe aıtqan joq pa? — dedim qıpaqtap.

— Ne týraly?

— Aýyl týraly, bolashaq týraly, atqa mingender týraly...

— Estigem joq, — dep basyn shaıqady.

— Berik bol. Ketkenshe áli kelemin. — Batpaqqa bylǵanǵan bátińkemdi aıaǵyma suǵa bastadym.

Ol tabaldyryqtan attaǵan joq. Qazaq saltynda jylyn bergenshe qaraly úıden eshkimdi shyǵaryp salmaıdy.

Artyma bir qaradym. Baǵlankúldiń kózderi kirtıip, kirpik qaqpaı qarap tur eken. Ajarkúl apadan aýmaı qalypty.

«Tili ashshy áıel ómirden tilin tistep ketti me eken?». Úıdi aınala bergendegi oıym bul. Kósheniń qara batpaǵyna tabanym tıdi, bylsh-bylsh basyp kelemin. «Ajarkúl apa qaıta qurýǵa qoldy bir siltep ketti me eken. Artynda Baǵlankúl qaldy ǵoı. Ketkenshe taǵy bir soǵamyn. Bálkim bir nárse aıtyp qalar».

---