InfoHub Logo

İ áńgime

Ertede bizdiń óńirimizdi bılegen Esenaly degen baı bolypty. Ol balalaryna enshige jylqy bólip bergen. Onyń jylqysy—baılyǵynyń kózi bolsa kerek. Qazirgi Muqyr ózeni boıynda barlyǵy bir tústi—shubar bolypty. Alystan saǵym bolyp kórinedi eken.

Osy Esenaly baıdyń Tórebaı kenje balasy eken. Ol oryssha azdaǵan bilimi bar, tóre bolypty. Orys patshasyna jaqqan adam bolsa kerek. Tórebaı orys armıasy úshin úıir-úıir jylqy aıdata bergen. Aqyry Esenaly Tórebaıdy qysta jatqanda jylqy aıdatyp óltiredi.

Sol kezde patsha ókimetiniń adamdary shen berip, shekpen kıgizýge keledi. Tórebaıdyń ólgenin estigen olar súıegin jınap, mola ornatýǵa, jerleýge buıryq beredi. Máıitine ezilgen sazǵa myń jylqynyń súti men quıryq jaly qosylyp ılengen.

İİ áńgime

Osydan 250-300 jyldaı buryn saharany dúbirletip baılyǵymen, sonyń ishinde jylqysymen aty shyqqan Esenáli degen baı ótipti dúnıeden. Onyń jylqysynyń kóptigi sondaı—shubar ala tústenip, jerdi basyp jatqandaı bolyp kórinedi. Sol Sonalyda sona kóp bolǵan. Biraq el sona kóp pe, Esenáliniń jylqysy kóp pe, aıyra almaǵan. El «Esenáli baı ma, men baı ma» degen sóz osydan taraǵan.

Osy Esenáliniń báıbishesinen Tórebaı degen bala bolypty. Toqalynan bala kórgenshe Tórebaı jalǵyz bala bolyp, erkin ósipti, oryssha oqypty. Tórebaı tóre de, baı da bolypty. Patsha úkimetiniń oń qoly bolypty. Ol ákesiniń jylqysyn tús-túsimen bólip, árbir polk úshin úıir-úıirimen myńdaǵan jylqy aıdap otyrypty. Osyǵan baılanysty Peterbýrgte ótetin saltanatty májilisterge balalarǵa arnaýly shaqyrý qaǵaz jiberilgen chınovnıktermen alyp ketedi eken.

Patsha úkimetine oılanbastan qysyltaıań jaǵdaıda 300 arǵymaq aıdatyp jibergeni úshin Esenáli balasyn jazalamaq bolady. Onyń ústine óz balalarynyń abyroısyzdyǵyna kúıingen toqaly ózi men Tórebaı týraly ósek taratady. Esenaly balasynyń ústinen myń jylqy aıdap, ólim jazasyna kesedi. Sońynan ákesi qateligin túsinedi.

Orystar shen berýge keledi. Qateligin túsindirip, Tórebaıdyń adal qyzmeti jóninde aıtyp, súıegin jınap, belgi turǵyzýǵa kómektesedi. Esenaly balasyna belgili osylaı úı turǵyzǵan deıdi.

---