InfoHub Logo

Sap túzep turǵan qalyń áskerdiń aldyna tý sán-saltanatpen ákelingen. Kerneı-syrnaılar tartylyp, baraban, dabyl soǵylyp, bas qolbasshy týǵa qymyz búrikken. Qymyz — ejelden kele jatqan kóshpelilerdiń sýsyny. «Týǵa qarap qymyz búrký» kóshpelilerdiń at jalyn tartqannan bastap jaýgershilikte júrgen jaýynger halyq ekenin bildiredi. Demek, olardyń kúshteri de, batyrlyǵy da qymyzda, ıaǵnı jylqyda degeni. Baıraq urys bastalǵannan aıaqtalǵansha jelbirep turý kerek bolǵan. Eger de tý ustaýshy ólse ne jaralanyp, týdy qulatyp alsa, onda bul jeńilýdiń belgisi bolyp sanalǵan. Sarbazdardyń boıyn úreı bılep, eńseleri túsken. Al qarsylastarynyn týynyń jyǵylǵanyn kórgen jaý jaq órshelene shabýyldaǵan. Mine, sondyktan tý ustaýshy jaýynger áskerde qolbasshydan keıin ekinshi orynda turǵan. Ony «tý basshysy» nemese «týbegi» dep ataǵan.

Týlar beıbit ýaqytta jeke úıde arnaýly sandyqtyń ishinde saqtalǵan. Ol sandyqtyń aldynda eshkim otyrmaǵan. Tý turǵan úıdiń mańaıynda eshkim ýlap-shýlamaǵan. Qazaq rásiminde urysqa kirerde bas qolbasshy tizerlep otyryp týdy mańdaıyna tıgizgen. Bul — týǵa degen qurmet.

Sheshýshi soǵystardyń aldynda «týdy qandaý» degen salt oryndalǵan. Iaǵnı, aqboz atty qurbandyqqa shalyp, qanyn týǵa jaqqan. Bul jan alyp, jan berisken qyrǵyn shaıqastyń belgisi edi.

 

---