UBT-2021: Jańa elektrondy format pen testini eki ret tapsyrý múmkindigi berildi
Bıylǵy Ulttyq biryńǵaı testileýdi ótkizýde tıisti ózgerister eskerilip otyr. Atap aıtqanda, endi UBT elektrondy formatta uıymdastyrylatyn bolady. Osy oraıda búgin Ortalyq komýnıkasıalar qyzmetinde Bilm jáne ǵylym mınıstrliginiń ókilderi túsinik berdi.
«Bilim jáne ǵylym mınıstrligi bilim salasyn ary qaraı jetildirý boıynsha birqatar jumys atqarýda. Sonyń ishinde ashyqtyqty, adaldyqty qamtamasyz etetin sıfrlandyrý prosesine kóshkenine biraz ýaqyt boldy. Bıyl Ulttyq biryńǵaı testileýdi elektrondy formatta ótkizý josparlanyp otyr. Ózderińizge belgili 2004 jyldan beri UBT qaǵaz formatta ótkizilip keledi. Bastapqy ýaqytta Ulttyq biryńǵaı testileýdi ótkizý ózimen eki fýnksıany alyp júrdi. Birinshiden, mektep bitirýge baılanysty qorytyndy attestaý jumystary jáne mektep birtirgendigi jóninde atestat alý úshin, sondaı-aq joǵary oqý ornynan túsýge memlekettik granttar konkýrsyna qatysý fýnksıasyn alyp júrgen bolatyn», - dep toqtaldy Bilim jáne ǵylym vıse-mınıstr Sholpan Karınova.
Onyń sózine qaraǵanda, qazirgi kezde UBT tek qana joǵary oqý orynyna túsý úshin memlekettik grantty jeńip alý konkýrsyna qatysý tetigi bolyp sanalady. Bul - álemdik tájirıbe. Barsha álemde osyndaı ádispen joǵary oqý oryndaryna testileý júrgizilip keledi.
Sonymen, memlekettik bilim grantyn taǵaıyndaý konkýrsyna qatysý úshin UBT 15 sáýirde bastalyp, 30 maýsymǵa deıin jalǵasady.
Kompúterlik UBT-ǵa ótinishti Ulttyq testileý ortalyǵynyń http://app.testcenter.kz/ saıty arqyly berýge bolady. Tirkeý onlaın rejımde júrgiziledi, eshqandaı qujat pen fotosýretter talap etilmeıdi. Abıtýrıent saıtqa kirip, kez kelgen testileý pýnktin, UBT tapsyrý kúni men ózine yńǵaıly ýaqytty tańdaıdy. Eger buryn talapkerlerge UBT-da kitapshanyń qaǵaz nusqasy men jaýap paraǵy beriletin bolsa, endi úmitkerler testileýdi kompúter arqyly tapsyratyn bolady.
«UBT-ny ótkizý prosesin sıfrlandyrý birqatar erekshelikterge jáne utymdy jaǵdaılarǵa ıe. Birinshiden, bul test tapsyrýshylardyń ózderi úshin yńǵaıly. UBT burynǵydaı 10 kúnniń ishinde ǵana emes, endi úsh aı boıy UBT elektrondy formatta ótetin bolady. Eń utymdy jaǵyna toqtalsaq, oqýǵa túsýshiniń ózi qaı kúnge, qaı ýaqytta jáne qaı jerde ótkizýdi tańdaı alady. Tirkelgennen keıin, testileýdi elektrondy formatta ótedi», - dedi QR BǴM joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim departamentiniń dırektory Ádilet Toıbaev.
Taǵy bir ereksheligine toqtalsaq, memlekettik bilim grantyn utyp alýǵa nıettengen úmitkerler Ulttyq biryńǵaı testileýdi eki márte tapsyra alady. Eger talapker sáýir aıynda testileýden ótken bolsa, onyń UBT-ny ekinshi ret birneshe kúnnen keıin nemese mamyr ne maýsym aılarynda tapsyrý múmkindigi bolady. Testileýge bir kúnde 2 ret qatysýǵa tyıym salynady. Memlekettik bilim berý grantyn alý konkýrsyna qatysý úshin oqýǵa túsýshi eń jaqsy nátıjesi bar sertıfıkatty usyna alady. Bul múmkindik úmitkerlerdiń grant utyp alý múmkindigin aıtarlyqtaı arttyra túspek. «Taǵy bir artyqshylyǵyna toqtalsaq, test nátıjesi jumys kúniniń sońynda emes, testileý naqty aıaqtalǵannan keıin birden sol jerde qoljetimdi bolady. UBT nátıjelerimen kelispegen jaǵdaıda talapker apelásıaǵa sol kúni, ıaǵnı 30 mınýt ishinde ótinish berýge quqyly», - dedi Á. Toıbaev.
Elektrondy UBT nátıjelerin óńdeý barysynda paraqtaǵy ishinara boıalǵan jaýaptardyń eseptelmeı qalýy sıaqty tehnıkalyq qatelerdiń bolýy múmkin emes. Testileýdiń bul formatynda oqýshylar jaýap paraǵyn toltyrýǵa ýaqyt jumsamaı, bul ýaqytty test tapsyrmalaryn oryndaýǵa paıdalana alady. Kompúterlik testileýdiń taǵy bir artyqshylyǵy – UBT nátıjelerin testileý aıaqtalǵannan keıin birden bilýge bolady. Testileý qorytyndysy boıynsha jınalǵan upaı sany ekranǵa shyǵarylady. Sondaı-aq UBT qatysýshysy qandaı suraqtarǵa qate jaýap bergenin birden kóre alady.
Óz kezeginde QR BǴM Ulttyq testileý ortalyǵynyń dırektory Dıdar Smaǵulov UBT-dan keıingi appelásıa talaptaryn túsindirdi.
«Testileý aıaqtalǵannan keıin, talapker apelásıaǵa ótinish bere alady. Eger suraqtardyń quramyna nemese tehnıkalyq sebepterge baılanysty appelásıaǵa beretin bolsa, onyń 30 mınýt ýaqyty bolady. Otyrǵan ornyndaǵy kompúterden appelásıaǵa bere alady. Appelásıa 30 kúnniń ishinde qarastyrylady jáne onyń nátıjesi talapkerdiń jeke kabınetinde kórsetiledi», - dedi D. Smaǵulov.
Onyń sózine qaraǵanda, test tapsyrmalarynyń sany ózgermedi, 5 pán qaldy. Eki beıindi jáne úsh mindetti pán qamtylady. Test tapsyrmalaranyń sany – 120, onyń ishinde Qazaqstan tarıhy boıynsha – 15, matematıkalyq saýattylyq boıynsha – 15, oqý saýattylyǵy– 20 jáne eki beıindik pánnen 35 tapsyrmadan beriledi.
UBT nátıjesi boıynsha talapkerler eń joǵary 140 bal jınaı alady. Onyń aıtýynsha, testileýdi ótkizý ýaqyty - 240 mınýt (4 saǵat). Atap aıtqanda, testileý kezinde bir saǵattan keıin talapkerlerge eki mınýt úzilis, 120 mınýttan keıin 15 mınýt úzilis beriledi. Bul úzilister kompúterge qatysty erekshelikterdi eskere otyryp, sanıtarlyq normalarǵa sáıkes balalarǵa arnaıy berilip otyr. Bul qadamdar talapkerlerdiń densaýlyǵy úshin jasalyp otyr.
UBT prosesin baqylaý
«Ulttyq biryńǵaı testileý elektrondy formatta «bir test tapsyrýshy – bir kompúter – bir kamera» qaǵıdaty boıynsha uıymdastyrylady. Demek, árbir qatysýshy jeke kompúterde otyryp, UBT tapsyrmalaryn oryndaıdy. Aqparattyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýge erekshe nazar aýdardyq. Testileý prosesi shıfrlaý elementteri bar arnaıy jabyq VPN jelisi arqyly júzege asyrylady», - dedi Ádilet Toıbaev.
Bilim mınıstrliginiń málimetinshe, aýdıtorıada ne bolyp jatqanyn kórsetetin kameralardan basqa, test tapsyrýshy otyratyn ár ústeldiń ústinde taǵy bir kamera ornatylady. Proktorıng pen beınebaqylaýdyń zamanaýı júıesi jáne UBT-da bógde adamdardy boldyrmaý úshin Face ID sıfrlyq sáıkestendirý qurylǵysy paıdalanylady. Erejelerdiń saqtalýyn arnaıy kompúterlik baǵdarlama baqylaıdy, ol tyıym salynǵan zattardy qoldaný faktilerin avtomatty túrde anyqtaıdy. Eger UBT tapsyrý kezinde talapkerdiń smartfon, shpargalka jáne t.b. tyıym salynǵan zattardy paıdalanǵany anyqtalsa, testileý avtomatty túrde toqtatylady, test tapsyrýshynyń nátıjeleri joıylady. Testileý prosesin qosymsha ahýaldyq ortalyq baqylaıdy. Sondaı-aq ashyqtyq pen obektıvtilikti qamtamasyz etý úshin UBT-ny ótkizý rásimine Qazaqstan Respýblıkasy Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttiginiń Arnaıy monıtorıńtik toby men «Adaldyq alańy» jobalyq keńsesiniń ókilderi shaqyrylatyn bolady.
Óz kezeginde Dıdar Smaǵulov ár test tapsyrýshyǵa qatysty beınejazbalar saqtalatynyn, arnaıy kompúterlik baǵdarlama avtomatty túrde jumys istep, kez kelgen ereje buzý faktileri anyqtalatynyn jetkizdi.
«Barlyq beınejazbalar bıyldyń 25 tamyzyna deıin qaıtadan qaralady. Eger qosymsha tyıym salynǵan zat anyqtalsa nemese basqa da erejeni buzý faktileri baıqalsa, test tapsyrýshynyń UBT boıynsha nátıjesin joıýǵa quqyǵymyz bar. Sondyqtan jumys ótken jyldaǵydaı bıylda da atqarylady, - dedi Ulttyq testileý ortalyǵynyń dırektory.
Sanıtarlyq talap saqtalady
«Ǵımaratqa kirgizý maska rejımin saqtaı otyryp, keminde 2 metr araqashyqtyq arqyly iske asyrylady. Árbir talapker dızınfeksıadan ótedi jáne árqaısysynyń orgáıekpen qorshaǵalǵan óziniń orny bolady», - dedi Joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim departamentiniń dırektory Á. Toıbaev.
Árbir talapker jeke kompúterde otyryp, UBT tapsyrmalaryn oryndaıdy. Testileýdiń barlyq qatysýshysy UBT bastalar aldynda sanıtarlyq-epıdemıologıalyq normalarǵa sáıkes dezınfeksıadan ótedi. Testileýge kirgizý kezinde qatysýshylardyń aıaq kıimderi men qoldary arnaıy quraldarymen óńdeledi. Bet maskasynyń durys taǵylýyn qadaǵalaý men temperatýrany ólsheý arnaıy Face ID planshetiniń kómegimen júzege asyrylady. Test tapsyrýshylardy kirgizý jáne aýdıtorıada otyrǵyzý kezinde áleýmettik qashyqtyq saqtalady. Aýdıtorıalar jeldetilip, dezınfeksıalyq quraldarmen óńdeledi. Sanıtarlyq normalarǵa sáıkes ata-analar men muǵalimderge UBT ótkizý pýnktiniń aýmaǵynda bolýǵa tyıym salynady. Olar úshin aýdıtorıadan beınetranslásıa qamtamasyz etiledi.
Shekti bal deńgeıi
Pedagogıkalyq mamandyqtar boıynsha bilim berý grantyn taǵaıyndaý konkýrsyna qatysý úshin UBT-nyń shekti baly 75-ke deıin ulǵaıtyldy.
Bilim berý grantyn taǵaıyndaý konkýrsyna qatysý úshin nemese aqyly negizde oqýǵa túsý úshin:
«Pedagogıkalyq ǵylymdar» salasy boıynsha keminde 75 bal;
Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik qamtamasyz etý (medısına)» salasy boıynsha keminde 65 bal;
«Aýyl sharýashylyǵy jáne bıoresýrstar», «Veterınarıa» bilim berý salalary boıynsha keminde 60 bal;
Ulttyq joǵary oqý oryndaryna túsý úshin – keminde 65 bal, al basqa joǵary oqý uıymdaryna keminde 50 bal kerek.
Aıta keteıik, pedagog mamandyǵyn tańdaǵan «Altyn belgi» ıegerleriniń sany eki esege artqan.
Aıtpaqshy, 2021 jyly Ulttyq biryńǵaı testileýdi ótkizýge 400 mln teńge jumsalatyny belgili boldy.
«Jyl saıyn Ulttyq biryńǵaı testileýdi ótkizýde eleýli somada únemdeý bolyp jatyr. Eger ótken jyldarda UBT-ny qaǵaz formatta ótkizýge 1 mlrd teńgege tarta qarajat jumsalsa, al bıyl 600 mln teńgeden astam únemdemekpiz. Jalpy, barsha shyǵyn somasyn 400 mln teńgemen jabamyz. Aldaǵy jylda bul soma tómendeteledi. Óıtkeni bıyl elektrondy formatqa aýysý úshin tıisti shyǵyndar boldy. Endi kelesi jyly qurylǵan júıege qoldaý jasaý men komýnıkasıa tólemderi ǵana qamtylady. Sondyqtan 2022 jyly shyǵyndar azaıady», - dedi D. Smaǵulov.
You Might Also Like
