InfoHub Logo

Psıhobıolog dr. Kýrt Pol Rıhter 1957 jyly Djon Hopkıns ýnıversıtetinde tyshqandarǵa jasaǵan zertteýinde «úmit» kúshiniń, ıaǵnı «úmitti úzbeýdiń» ómirge degen qulshynys úshin qanshalyqty mańyzdy ekenin aıqyndaıtyn nátıjelerge qol jetkizedi.

Asıstentterimen birge bir top tyshqandarǵa júrgizgen tájirıbede shyny ydysqa jartylaı sý quıyp, tyshqandardyń sý betinde qansha ýaqyt tura alatynyn anyqtamaq bolady. Tájirıbeniń alǵashqy satysynda tyshqandardyń 15 mınýtqa jýyq sý betinde qalǵı alǵandaryn baıqaıdy. Alaıda kelesi kezeńderde bul ýaqyttyń ilgerilep keıbir tyshqandardyń saǵattap sý betinde qalǵı alǵanyna kýá bolady. Munyń sebebin anyqtaý úshin dr. Rıhter men asıstentteri tyshqandardyń bir bóligin sońǵy sátte, ólýge shaq qalǵanda sýdan shyǵaryp alady. Ústilerin qurǵatyp, biraz ýaqyt basqa tyshqandardyń janyna jiberip, keıin qaıtadan sýǵa jiberedi. Artpa-art qaıtalanǵan bul tájirıbede, ár kelesi sýǵa jiberilgende tyshqandardyń aldyńǵydan da uzaǵyraq sýda qalǵı alatyndaryn baıqaıdy. 24 saǵattan keıin qaıtalanyp júrgen bul tájirıbede buǵan qatysqan tyshqandar men qatyspaǵan tyshqandar arasynda úlken aıyrmashylyq anyqtalady. Tájirıbege qatysqan tyshqandar jaǵdaıdyń tym úmitsiz emes ekendigine senip, ómirge degen qulshynysy, tózimdiligi artqany baıqalady. Tyshqandardyń 60 saǵatqa deıin sýda qalǵı alǵandyǵy tirkelen. Zertteý nátıjesinde tyshqandar basyna tóngen bul jaǵdaı ómiriniń sońy emestigin, bul qıynshylyqtan qutylatyndyǵyna kúder úzbeıtin halge keledi. Olar ár kezeńde aldyńǵydan da kóbirek qulshynys jasaýdyń, tiri qalýdyń sebepkerine ıe bolǵan edi. Olardy tiri qalýǵa ıtermelegen kúsh «úmit» bolatyn. 

Oqýǵa keńes beremiz:

Ýolt Dısneı jetistiginiń tarıhy

Toyota tarıhy: toqyma stanoktyń ornyn kólikke almastyrý

---