Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Úshtikendi gledıchıa

Úshtikendi gledıchıa — bıiktigi 40 metrge deıin baratyn, tamyry jer betine jaqyn ornalasqan, aǵash tárizdi ósimdik. Butaqtary kóp. Jumyrtqaǵa uqsas maıda tilik japyraqshalary bolady. Ósimdiktiń ón boıynda uzyn-uzyn tikenderi bar. Jasyl tústi, ıisi ańqyǵan gúlderi sypyrǵy syqyldanyp shoǵyrlanyp turady.

Gúl tostaǵanshasy jartysyna deıin birine-biri jabysqan 5 qalaqsha. Jemisi — qyzyl qońyr tústi. Uzyndyǵy jarty metrge jýyq qaýashaq. Elıps tárizdi, sopaqsha kelgen tuqymdary sol qaýashaqtarynyń ishindegi uıalarda bolady. Mamyr-maýsym aılarynda gúldeıdi. Jemisi qyrkúıek-qazan aılarynda pisedi. Ósimdik baqta qoldan egiledi.

Dári jasaý úshin ósimdiktiń jas japyraqtaryn saǵaqtarymen qosyp, búrshikteri endi ashyla bergende, sáýir aıynyń aıaq jaǵyna taman jınap alady. Japyraqtardy jınaýdy odan keshiktirýge bolmaıdy, óıtkeni dárilik qasıetteri joıylyp ketedi. Quramynda trıkantın atty alkaloıd, flavonoıdtar, S vıtamıni, saponınder bar. Trıkantın qan tamyrlaryn keńeıtedi, qan qysymyn tómendetedi. Ósimdikten jasalǵan dárilermen asqazanǵa, ultabarǵa shyqqan jarany, ishtiń qatty búrip aýyrǵanyn, ishtiń qatýyn emdeıdi.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama