InfoHub Logo

Sabaqtar tizimi:
1. d – elementter sıpattamasy. Mys. Myrysh»
2. Amıak jáne onyń qosylystary

Hımıa 10 synyp
Sabaqtyń taqyryby: «d – elementter sıpattamasy. Mys. Myrysh»
Sabaqtyń maqsaty:
A) Bilimdilik: d - elementterdiń (mys jáne myrysh) perıodtyq júıedegi ornyn, tabıǵatta kezdesýi, alynýy, fızıkalyq qasıetteri, hımıalyq qasıetteri, qoldanylýyn, qosylystary týraly bilimdi meńgertý;
Á) Damytýshylyq: Oqýshynyń pánge qyzyǵýshylyǵyn, dúnıetanymyn, siltilik - jer metaldar jaıly alǵan bilimdi odan ári damytý.
B) Tárbıelilik: Mys pen myryshtyń turmysta qoldanylýyn, ómirdegi mańyzyn túsindirip, tıimdi qoldana bilýge úıretý
Sabaqtyń túri: saıahat sabaǵy
Qoldanylatyn ádister men tásilder: suraq - jaýap, esepter shyǵarý, túsindirý.
Pánaralyq baılanys: geografıa, fızıka, bıologıa.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, elektrondy oqýlyq, perıodtyq keste, sýret salynǵan plakat; reaktıvter men quraldar: natrıı siltisi, kalıı siltisi, mys pen myryshtyń tuzdary, synaýyqtar, pıpetka.
Sabaqtyń jospary:
İ. Uıymdastyrý;
İİ. "Kún aılaǵy" ótken taraýǵa sholý (Maǵynany taný)
İİİ. "Jańa sabaq aılaǵy" jańa taqyrypty túsindirý;
İV. Sabaqty bekitý "Tabıǵı sý qorlary aımaǵy" tájirıbeler jasatý;
V. "Gúlder aılaǵy" tapsyrmalar oryndaý;
Vİİ. Úı tapsyrmasyn berý. "Óndiris aılaǵy" Venn dıagramsy
Vİ.. Qorytyndylaý, baǵalaý.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: A) sálemdesý; b) oqýshylardy túgendeý; v) oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
İİ. "Kún aılaǵy" ótkenge sholý (sózjumbaq sheshý)
1. Quramynda Sa2+ jáne Mg2+ ıondary bar sý qalaı atalady?
2. Elektr togyn ótkizý boıynsha 2 - oryndaǵy metal
3. As tuzynyń quramynda bolatyn siltilik metal
4. Sýdyń kermektigi 2 - ge bólinedi
1).......... kermektik
2) turaqty kermektik
5. «Stomatologıa» salasynda qoldanylatyn beımetall element
İİİ. "Jańa sabaq aılaǵy" jańa taqyrypty túsindirý:
d – elementter - perıodtyq júıedegi aýyspaly elementter. Olarda syrttan sanaǵanda ekinshi energetıkalyq deńgeıdiń d - deńgeıshesi elektrondarǵa toltyrylady. Olardyń barlyǵyna metaldyq qasıet tán. Qosylystarda ártúrli totyǵý dárejesin kórsetedi.
Mańyzdy d - elementter: mys pen myrysh.
Mys – belsendiligi tómen metal. Adamdarǵa erteden belgili. Mys kóptegen mıneraldar t. úzedi. Saf jáne qosylys kúıinde jer qyrtysynda kezdesedi.
Fızıkalyq qasıetteri
☼ ashyq qyzǵylt tústi, jeńil sozylady
☼ aýyr metal, tyǵyzdyǵy 8, 9 g/sm ³
☼ qıyn balqıdy tbalqý = 1083 ºS
☼ jylý men elektr togyn jaqsy ótkizedi
Myrysh – aýada turaqty, ortasha belsendi metal. Myryshtyń ózi jáne onyń qosylystary ekidaıly qasıet kórsetedi.
☼ kókshil aq tústi, sozylady
☼ qattylyǵy ortasha, aýyr metal tyǵyzdyǵy 7, 13 g/sm3
☼ ońaı balqıdy tbalqý = 419, 4 ºS
☼ metaldyq jyltyry bar, ylǵaldy aýada ol qasıeti joıylady