InfoHub Logo

Ýaqyt ótken saıyn qoǵamda din, salt-dástúr máseleleri  ózekti taqyryptarǵa aınalyp otyr. Sebebi, búgingi kúni qoǵamnyń dinge degen ózindik kózqarasy ekige bólingen. Sonymen qatar, din máselesine kelgende zaıyrlylyq ta atalmaı ótpek emes. Zaıyrlylyq-memleketten dinniń derbestigi, halyqtyń bostandyqta ǵumyr keshýi. Beıbit ómirge qol jetkizbes aldyn «ateısik» kózqaras qoǵamda órship turdy. Tipti Keńes dáýirinde árbir maman dáriger, muǵalim, pedagog bolsyn ateıs bolýy mindetti boldy. Táýelsizdiktiń altyn tańy atyp, ateıs prınsıpi óz dárejesin joǵaltyp, mártebesinen aıryldy Biz asyǵa kútken táýelsizdigimizge qol jetkizgennen bastap  dinimiz qoǵamdyq ómirge qaıta oraldy.  Básekelik qabilet qalyptasqan búgingi zamanda órkenıeti bıik memleketter zaıyrlylyq kózqarasty ustanýda. Sebebi, osy jol arqyly memleket álemdik deńgeıge kóterilip, iri jetistikterdi baǵyndyra alady. Búgingi tańda zaıyrlylyq máselesinde elimizde naqty qatyp qalǵan ereje joq.

Din-qoǵamnyń eń negizgi bóligi. Din arqyly adamzat balasynyń qorshaǵan ortaǵa degen kózqarasy, tyıymdary jan-jaqty qalyptasyp óz ornyn aıqyndaı alady. Dinniń basty maqsaty-adam  balasyn dinı senimge úgittep, asyl dinimizdi nasıhattaý. Ómirdiń aq-qarasyn ajyratyp, durys jolǵa túsýge úıretý dep oılaımyn. Tuńǵysh Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaev: «Qazaqstan formaldy turǵyda ǵana zaıyrly memleket emes, sonymen birge is júzinde Qazaqstan halqynyń tól tabıǵaty men rýhy, sana-sezimi dinge degen tarıhı keńshilikte qalyptasqan»,-dep elimizdiń zaıyrlylyq kózqarasy erteden-aq mádenı-tarıhymyzda, mentalıtetimizde bar ekendigin aıǵaqtaı túsedi. Búgingi kúni asyl dinimiz Islam dinin keńinen nasıhattaý úshin kóptegen medreseler salynyp jatyr. Din-saıasattan da bıik uǵym. Saıasatty basqara alǵanymyzben, dindi óz qalpynda basqara almaımyz.  Saıasat-ár ýaqytta ózgermeli ekendigi barshamyzǵa málim. Al din-máńgilik. Islam dini-beıbitshilikti nasıhat tutatyn din. Ókinishke oraı, din máselesine kelgende halyqtń pikiri bir-birine syıyspaı ketetin jaıttar kezdesedi. Sonyń arqasynda terrorlyq is-áreketke jol berilip, eki memleket arasynda alaýyzdyq ornap, aqyr sońy qatygez soǵysqa ulasady. Din máselesi qashanda mańyzdy. Ol saıasatty basqarmaǵanymen, adamzattyń ómirlik jolyn qalyptastyratyn úlken uǵym.

HHİ ǵasyr ǵylym men tehnıkanyń qaryshtap damyp, shyńyna jetken zamany. Oǵan sebep, tań atqannan kesh batqanǵa deıingi aınalamyzda shyryldaǵan telefondar, ózge de tehnıkalyq quraldar. Ózimizden keıingi kele jatqan jastar áleýmettik jelini belsendi túrde paıdalanady. Sol arqyly álemdik jetistikterge kóz jetkizip, oı-sanasynda túrlishe pikirler qalyptastyrady. Mine, osynyń bári zaıyrlylyqtyń arqasynda dep oılaımyn. Eń kóp qaralatyn taǵy bir másele-áleýmettik jelidegi túrli ustanymdar, nasıhattar. Bostandyqtyń arqasynda kez-kelgen nársege ońaı ári tıimdi túrde qol jetkize alamyz. Biraq onyń zıandy tustaryna da mán bermeı ketemiz. Ol-zaman aǵymyna qaraı ózgerip jatqan dinı másele. Sonaý zamanda Asan Qaıǵy atamyzdyń: «Qıly-qıly zaman bolar, sýdaǵy aq shortan qaraǵaı basyn shalar»,-dep aıtqany da dinniń emes, saıasattyń, zamannyń ózgermeli ekendigin aıtyp turǵandaı...

Biz-zaıyrly memlekette ómir súrip jatqan azamatpyz. Tilimiz de, dinimiz de, ádet-ǵuryptarymyz da óz qalaýymyzben ornyqqan elmiz. Táýelsizdigi tuǵyrly bolǵan qazaq halqy keleshekte de beıbitshiliginen aınymaı,  eń bastysy Islam dininiń ǵuryptaryn sezine bilýi qajet. Sonda ǵana, Qazaqsan-ásemdigi men rýhanı baılyǵy jarasqan jasampaz elge aınalary sózsiz!

Altynaı BAÝYRJANQYZY

---