1837 - 1847 جىلدارداعى كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىس
1837 - 1847 جىلدارداعى كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىس
كونسپەكت
19 عاسىردىڭ 20 جىلدارى ۇلى ءجۇزدىڭ ءبىر بولىگى مەن كىشى ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگى قوقان بيلىگىندە بولىپ، قازاقتاردان سالىق جينادى. 19 عاسىردىڭ 20 - 30 جىلدارى حيۋا حاندىعى شەكتى، ءتورتقارا، تابىن، بايۇلىنا قىسىم كورسەتىپ، سىر وزەنىنىڭ تومەنگى اعىسىندا بەكىنىستەر تۇرعىزدى، ساۋدا كەرۋەندەرىن تونادى. 1822 جىلعى جارعى بويىنشا جاڭا وكرۋگتەردى ۇيىمداستىرۋ قازاقتاردىڭ شارۋاشىلىعىن قۇلدىراتتى. وتارشىلدىققا قارسى كۇرەستى ابىلاي حاننىڭ نەمەرەلەرىنىڭ ءبىرى – كەنەسارىنىڭ اعاسى سۇلتان سارجان قاسىم ۇلى باسقاردى. كوكشە جانە ۇلىتاۋدىڭ ماڭىنداعى شارۋالار پاتشا ۇكىمەتىنىڭ جازالاۋ قىسىمىنا توتەپ بەرە الماي، ورتا ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگىنە كوشىپ كەتتى. 1836 جىلى سارجاندى قوقان حانى ءولتىرتتى.
كەنەسارىنىڭ ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا اسەر ەتكەن اكەسى – قاسىم. سۇلتان قاسىمنىڭ 40 شاڭىراقتى ەرتىپ كوكشەتاۋ بويىنان قوقان شەكاراسىنا كوشۋىنىڭ باستى سەبەبى – پاتشا ۇكىمەتىنىڭ وكرۋگتىك پريكازداردى قۇرۋىنا قارسىلىعى. 1836 جىلى قاسىم سۇلتان جانە بالالارى تاشكەنت بيلەۋشىسىنىڭ قولىنان قازا تاپتى.
1837 - 1847 جىلدارداعى كوتەرىلىس باسشىسى – قاسىم تورەنىڭ بالاسى، سۇلتان كەنەسارى (1802 - 1847 ج. ج.). كوتەرىلىستىڭ باستى ماقساتى: قازاق ەلىنىڭ پاتشالى رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىلىپ ۇلگەرمەگەن وڭىرلەرىنىڭ دەربەستىگىن ساقتاۋ، قازاق جەرلەرىن بەكىنىستەر مەن وكرۋگتىك بيلەۋ ارقىلى وتارلاۋدى توقتاتۋ، قوقاندىقتاردىڭ تەپكىسىندەگى قازاقتاردى ازات ەتۋ. كوتەرىلىس بۇكىل قازاقستاندى قامتىپ، ۇلت - ازاتتىق سيپات الدى.
كوتەرىلىستىڭ باستى قوزعاۋشى كۇشى قازاق شارۋالارى بولدى. 80 - نەن استام بي، ستارشىن، سۇلتاندار كوتەرىلىسكە قاتىستى. اقسۇيەكتەر ماقساتى – كوتەرىلىستى پايدالانىپ، بۇرىنعى ارتىقشىلىقتارىن قايتارىپ الۋ جانە كوشپەلى فەودالدىق دەربەس مەملەكەتتىڭ بوستاندىعىن قالپىنا كەلتىرۋ. كوتەرىلىسكە ءارتۇرلى ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى قاتىستى – ورىس، وزبەك، قىرعىز. كەيدە كوتەرىلىسشىلەر سانى 20 مىڭعا جەتتى. 1838 جىلعى مامىردا كەنەسارى ساربازدارى اقمولا بەكىنىسىنە شابۋىل جاساپ، ورتەپ جىبەردى. بۇل كوتەرىلىسشىلەرگە رۋح بەرگەن ءىرى جەڭىس بولدى. 1838 جىلدىڭ كۇزىندە قوزعالىس كىشى ءجۇزدى شارپىپ، وعان بي جولامان تىلەنشى ۇلى توبى قوسىلدى. 1841 جىلى كوتەرىلىسشىلەردىڭ قوقاندىق اسكەرلەر ورنالاسقان سوزاق، جاڭاقورعان، جۇلەك، اقمەشىت بەكىنىستەرىن قورشاۋى جانە بىرنەشە قوقان بەكىنىستەرىن الۋى ساربازداردى رۋحتاندىردى. قوقان حانى كەنەسارىعا وداق جاساۋدى ۇسىنىپ، ءبىراق باتىر ونى قابىلدامادى.
1844 جىلعى شىلدەنىڭ 20 - نان 21 - نە قاراعان تۇنىندە كوتەرىلىسشىلەر سۇلتان جانتورە ۇلى توبىن قورشاپ، 44 سۇلتاندى مەرت قىلدى. ساربازداردىڭ رۋحى كوتەرىلىپ، قازاق اۋىلدارىنىڭ جاڭادان كەنەسارى ماڭىنا جينالۋىنا تۇرتكى بولدى. ورىنبور اكىمشىلىگىن كەنەسارىمەن كەلىسسوز جۇرگىزۋدى باستاۋعا ءماجبۇر ەتتى.
1845 جىلعى ساۋىردە كەنەسارى اۋىلىنا ورىس ەلشىلەرى دولگوۆ پەن گەرن كەلىپ، پاتشا اكىمشىلىگىنىڭ تالاپتارىن جەتكىزدى. كەنەسارىعا باسقا ەلدەرمەن ديپلوماتيالىق بايلانىس جاساۋىنا تىيىم سالىندى. كوتەرىلىسكە قاتىسقان قازاق رۋلارىنا ۇكىمەت مەجەلەگەن جەرلەردە عانا كوشىپ - قونۋعا رۇقسات بەرىلدى. كەنەسارىنىڭ ورىنبور قازاقتارىنىڭ يەلىگىن رەسەي يمپەرياسىنىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە مويىنداعاندا عانا كوتەرىلىسشىلەرگە كەشىرىم بەرىلەتىندىگى باستى شارت رەتىندە قويىلدى. ەكى اي بويى كەنەسارى اۋىلىندا بولعان ەلشىلەر تالاپتارىن ورىنداتا الماي ورىنبورعا قايتا ورالدى.
كەنەسارى رەسەيدىڭ بيلىگىن مويىنداۋى ءۇشىن ءوزىنىڭ تالاپتارىن قويدى. قازاق جەرىندەگى بارلىق پاتشا بەكىنىستەرىن جويۋ، جازالاۋشى توپتاردىڭ باسسىزدىعىن تىيۋ، سالىق جيناۋدى توقتاتۋ. ەكى جاق ءبىر - بىرىنە تالاپتارىن مويىنداتا الماعاندىقتان، كەلىسسوزدەر توقتاتىلدى. كەنەسارى توبى سارىارقادان وڭتۇستىك اۋداندارعا ىعىسۋعا شەشىم قابىلدادى. سارىارقادان ۇلى جۇزگە قاراي بەت الۋىنىڭ سەبەبى – قوقان ەزگىسىندەگى قازاقتاردىڭ دەربەستىك الۋىنا كومەكتەسىپ، وزىنە تىرەك جاساۋ بولدى. كەنەسارى اسكەرىن جەتىسۋ قازاقتارىنىڭ ءبارى بىردەي قابىلدامادى. ابىلايدىڭ بالاسى سۇلتان سۇيىك رەسەي بيلىگىن مويىنداسا، ءۇيسىن، جالايىر، دۋلات رۋلارىنىڭ كوپشىلىگى كوتەرىلىسشىلەردى جاقتادى. كەنەسارىنىڭ سوڭىنان ەرمەگەن اۋىلداردى ويرانداۋى جەتىسۋداعى بەلدى رۋلاردى رەسەيدەن كومەك سۇراۋعا ءماجبۇر ەتتى.
1847 جىلعى ساۋىردە كەنەسارى 10 مىڭ اسكەرىمەن قىرعىز جەرىنە باسىپ كىردى. كوتەرىلىستىڭ باستاپقى سيپاتى وزگەردى. كەنەسارى اسكەرلەرىنىڭ قىرعىز اۋىلدارىن شابۋىلداۋى كەنەسارىعا قارسى وشپەندىلىكتى تۋعىزدى. كەنەسارىنىڭ ءوزىن قولداماعان اۋىلدارعا وزبىرلىق كورسەتۋى كوتەرىلىسشىلەر قاتارىن سيرەتتى. قازاق رۋلارى كوتەرىلىستى ءوز جەرىندە قولداپ، قوقان جانە قىرعىزدارمەن كۇرەسۋدەن وزدەرىن الشاق ۇستادى. رەسەي يمپەرياسىنان جەڭىلدىكتەر العان اقسۇيەكتەر ورتالىقتانعان فەودالدىق مەملەكەتتى قالپىنا كەلتىرۋگە مۇددەلى بولمادى. اقىرىندا 1847 جىلى توقماققا جاقىن مايتوبە تۇبىندەگى شايقاستا (كەكىلىك سەڭگىر) كەنەسارى قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلىس تاپتى.
1841 جىلى تامىزدا كەنەسارى حاندىق بيلىكتى قالپىنا كەلتىردى. بيلەر سوتىن جويىپ، حاندىق سوتتى ەنگىزدى. بيلىك تىزگىنى كەنەسارىنىڭ ءوز قولىندا بولدى. حاندىق كەڭەستىڭ قۇرامى كەنەسارىنىڭ جاقىن تۋىستارىنان، بي، باتىر، سۇلتانداردان تۇردى. حاندىق كەڭەسكە نەگىزىنەن ۇرىستا ەرلىك كورسەتكەن نەمەسە ديپلوماتيالىق قاسيەتتەرىن كورسەتە بىلگەن وكىلدەر كىردى. كەنەسارى جەر شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى قولداپ وتىردى. بارىمتاعا، ءجيى قايتالانىپ تۇراتىن تارتىستارعا قاتاڭ شەك قويدى. الايدا كەنەسارى ساربازدارى ساۋدا كەرۋەندەرىن شابۋىلداپ، ەكونوميكالىق بايلانىستارعا نۇسقان كەلتىردى.
بۇل كوتەرىلىس ءۇش ءجۇزدى قامتىعان، وتارشىلدىق ەزگىگە قارسى باعىتتالعان
19 عاسىرداعى ەڭ ءىرى كوتەرىلىس بولدى.
كونسپەكت سۇراقتار
1. كەنەسارىنىڭ اعاسى سارجاندى ولتىرۋگە كىم بۇيرىق بەردى؟
2. جولامان تىلەنشى ۇلى كوتەرىلىسىنىڭ باستالۋ سەبەبى:
3. كەنەسارىنىڭ ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا اسەر ەتكەن كىم؟
4. كەنەسارى قاسىم ۇلى كوتەرىلىسى قامتىعان ايماق:
5. كەنەسارى كوتەرىلىسىنە قاتىسقان بي، سۇلتان، ستارشىندار سانى:
6. كوتەرىلىسكە قاتىسقان ۇلت وكىلدەرى:
7. 1838 جىلى مامىرداعى كەنەسارى ساربازدارىنىڭ ارەكەتى:
8. جولامان تىلەنشى ۇلى توبىنىڭ كوتەرىلىسشىلەرگە قوسىلعان ۋاقىتى:
9. 1841 جىلى تامىزدا كەنەسارى ساربازدارى قايدا اتتاندى؟
10. ستارشينا لەبەديەۆتىڭ قىزمەتىنەن الىنىپ، سوتقا بەرىلۋ سەبەبى:
11. ورىس اكىمشىلىگىنە كەنەسارى العاشقى ەلشىلىگىن جىبەردى:
12. كەنەسارى اۋىلىنا كەلگەن ورىس ەلشىلەرى:
13. كەنەسارى مەن پاتشا ۇكىمەتى اراسىنداعى كەلىسسوزدىڭ توقتاۋ سەبەبى:
14. ىرعىز، تورعاي وزەندەرى، ۇلىتاۋ ماڭىنا بەكىنىستەر قاي جىلى سالىندى؟
15. كەنەسارىنىڭ سارىارقادان كوشكەن باعىتى:
16. كەنەسارىعا قارسى كىمدەر ءوزارا وداق قۇردى؟
17. جەتىسۋداعى رۋلاردى رەسەيدەن كومەك سۇراۋعا نە ءماجبۇر ەتتى؟
18. كەنەسارىنى قولداعان ۇلى ءجۇز باتىرلارى:
19. كەنەسارى قىرعىز جەرىنە قانشا اسكەرمەن باسىپ كىردى؟
20. كەنەسارى باستاعان قازاق جاساعىنىڭ قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلىسىنە نە اسەر ەتتى؟
21. كەنەسارىنىڭ قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلگەن جەرى:
22. كەنەسارى حاندىق بيلىكتى قاي جىلى قالپىنا كەلتىردى؟
23. كەنەسارى حاندىعىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى نەدە؟
24. حان كەنەسارى نەگە قاتاڭ شەك قويدى؟
25. كوتەرىلىسشىلەردىڭ اسكەري كۇشىن كىم باسقاردى؟
26. XءىX عاسىردىڭ 20 جىلدارى ۇلى ءجۇزدىڭ ءبىر بولىگى مەن كىشى ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگىن بيلەگەن حاندىق:
27. كەنەسارى قاسىم ۇلى قاي جىلى تۋىلعان؟
28. قاي جىلى دولگوۆ پەن پورۋچيك گەرن كەنەسارى اۋىلىنا كەلدى:
تاقىرىپتىڭ تەست
كونسپەكت
19 عاسىردىڭ 20 جىلدارى ۇلى ءجۇزدىڭ ءبىر بولىگى مەن كىشى ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگى قوقان بيلىگىندە بولىپ، قازاقتاردان سالىق جينادى. 19 عاسىردىڭ 20 - 30 جىلدارى حيۋا حاندىعى شەكتى، ءتورتقارا، تابىن، بايۇلىنا قىسىم كورسەتىپ، سىر وزەنىنىڭ تومەنگى اعىسىندا بەكىنىستەر تۇرعىزدى، ساۋدا كەرۋەندەرىن تونادى. 1822 جىلعى جارعى بويىنشا جاڭا وكرۋگتەردى ۇيىمداستىرۋ قازاقتاردىڭ شارۋاشىلىعىن قۇلدىراتتى. وتارشىلدىققا قارسى كۇرەستى ابىلاي حاننىڭ نەمەرەلەرىنىڭ ءبىرى – كەنەسارىنىڭ اعاسى سۇلتان سارجان قاسىم ۇلى باسقاردى. كوكشە جانە ۇلىتاۋدىڭ ماڭىنداعى شارۋالار پاتشا ۇكىمەتىنىڭ جازالاۋ قىسىمىنا توتەپ بەرە الماي، ورتا ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگىنە كوشىپ كەتتى. 1836 جىلى سارجاندى قوقان حانى ءولتىرتتى.
كەنەسارىنىڭ ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا اسەر ەتكەن اكەسى – قاسىم. سۇلتان قاسىمنىڭ 40 شاڭىراقتى ەرتىپ كوكشەتاۋ بويىنان قوقان شەكاراسىنا كوشۋىنىڭ باستى سەبەبى – پاتشا ۇكىمەتىنىڭ وكرۋگتىك پريكازداردى قۇرۋىنا قارسىلىعى. 1836 جىلى قاسىم سۇلتان جانە بالالارى تاشكەنت بيلەۋشىسىنىڭ قولىنان قازا تاپتى.
1837 - 1847 جىلدارداعى كوتەرىلىس باسشىسى – قاسىم تورەنىڭ بالاسى، سۇلتان كەنەسارى (1802 - 1847 ج. ج.). كوتەرىلىستىڭ باستى ماقساتى: قازاق ەلىنىڭ پاتشالى رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىلىپ ۇلگەرمەگەن وڭىرلەرىنىڭ دەربەستىگىن ساقتاۋ، قازاق جەرلەرىن بەكىنىستەر مەن وكرۋگتىك بيلەۋ ارقىلى وتارلاۋدى توقتاتۋ، قوقاندىقتاردىڭ تەپكىسىندەگى قازاقتاردى ازات ەتۋ. كوتەرىلىس بۇكىل قازاقستاندى قامتىپ، ۇلت - ازاتتىق سيپات الدى.
كوتەرىلىستىڭ باستى قوزعاۋشى كۇشى قازاق شارۋالارى بولدى. 80 - نەن استام بي، ستارشىن، سۇلتاندار كوتەرىلىسكە قاتىستى. اقسۇيەكتەر ماقساتى – كوتەرىلىستى پايدالانىپ، بۇرىنعى ارتىقشىلىقتارىن قايتارىپ الۋ جانە كوشپەلى فەودالدىق دەربەس مەملەكەتتىڭ بوستاندىعىن قالپىنا كەلتىرۋ. كوتەرىلىسكە ءارتۇرلى ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى قاتىستى – ورىس، وزبەك، قىرعىز. كەيدە كوتەرىلىسشىلەر سانى 20 مىڭعا جەتتى. 1838 جىلعى مامىردا كەنەسارى ساربازدارى اقمولا بەكىنىسىنە شابۋىل جاساپ، ورتەپ جىبەردى. بۇل كوتەرىلىسشىلەرگە رۋح بەرگەن ءىرى جەڭىس بولدى. 1838 جىلدىڭ كۇزىندە قوزعالىس كىشى ءجۇزدى شارپىپ، وعان بي جولامان تىلەنشى ۇلى توبى قوسىلدى. 1841 جىلى كوتەرىلىسشىلەردىڭ قوقاندىق اسكەرلەر ورنالاسقان سوزاق، جاڭاقورعان، جۇلەك، اقمەشىت بەكىنىستەرىن قورشاۋى جانە بىرنەشە قوقان بەكىنىستەرىن الۋى ساربازداردى رۋحتاندىردى. قوقان حانى كەنەسارىعا وداق جاساۋدى ۇسىنىپ، ءبىراق باتىر ونى قابىلدامادى.
1844 جىلعى شىلدەنىڭ 20 - نان 21 - نە قاراعان تۇنىندە كوتەرىلىسشىلەر سۇلتان جانتورە ۇلى توبىن قورشاپ، 44 سۇلتاندى مەرت قىلدى. ساربازداردىڭ رۋحى كوتەرىلىپ، قازاق اۋىلدارىنىڭ جاڭادان كەنەسارى ماڭىنا جينالۋىنا تۇرتكى بولدى. ورىنبور اكىمشىلىگىن كەنەسارىمەن كەلىسسوز جۇرگىزۋدى باستاۋعا ءماجبۇر ەتتى.
1845 جىلعى ساۋىردە كەنەسارى اۋىلىنا ورىس ەلشىلەرى دولگوۆ پەن گەرن كەلىپ، پاتشا اكىمشىلىگىنىڭ تالاپتارىن جەتكىزدى. كەنەسارىعا باسقا ەلدەرمەن ديپلوماتيالىق بايلانىس جاساۋىنا تىيىم سالىندى. كوتەرىلىسكە قاتىسقان قازاق رۋلارىنا ۇكىمەت مەجەلەگەن جەرلەردە عانا كوشىپ - قونۋعا رۇقسات بەرىلدى. كەنەسارىنىڭ ورىنبور قازاقتارىنىڭ يەلىگىن رەسەي يمپەرياسىنىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە مويىنداعاندا عانا كوتەرىلىسشىلەرگە كەشىرىم بەرىلەتىندىگى باستى شارت رەتىندە قويىلدى. ەكى اي بويى كەنەسارى اۋىلىندا بولعان ەلشىلەر تالاپتارىن ورىنداتا الماي ورىنبورعا قايتا ورالدى.
كەنەسارى رەسەيدىڭ بيلىگىن مويىنداۋى ءۇشىن ءوزىنىڭ تالاپتارىن قويدى. قازاق جەرىندەگى بارلىق پاتشا بەكىنىستەرىن جويۋ، جازالاۋشى توپتاردىڭ باسسىزدىعىن تىيۋ، سالىق جيناۋدى توقتاتۋ. ەكى جاق ءبىر - بىرىنە تالاپتارىن مويىنداتا الماعاندىقتان، كەلىسسوزدەر توقتاتىلدى. كەنەسارى توبى سارىارقادان وڭتۇستىك اۋداندارعا ىعىسۋعا شەشىم قابىلدادى. سارىارقادان ۇلى جۇزگە قاراي بەت الۋىنىڭ سەبەبى – قوقان ەزگىسىندەگى قازاقتاردىڭ دەربەستىك الۋىنا كومەكتەسىپ، وزىنە تىرەك جاساۋ بولدى. كەنەسارى اسكەرىن جەتىسۋ قازاقتارىنىڭ ءبارى بىردەي قابىلدامادى. ابىلايدىڭ بالاسى سۇلتان سۇيىك رەسەي بيلىگىن مويىنداسا، ءۇيسىن، جالايىر، دۋلات رۋلارىنىڭ كوپشىلىگى كوتەرىلىسشىلەردى جاقتادى. كەنەسارىنىڭ سوڭىنان ەرمەگەن اۋىلداردى ويرانداۋى جەتىسۋداعى بەلدى رۋلاردى رەسەيدەن كومەك سۇراۋعا ءماجبۇر ەتتى.
1847 جىلعى ساۋىردە كەنەسارى 10 مىڭ اسكەرىمەن قىرعىز جەرىنە باسىپ كىردى. كوتەرىلىستىڭ باستاپقى سيپاتى وزگەردى. كەنەسارى اسكەرلەرىنىڭ قىرعىز اۋىلدارىن شابۋىلداۋى كەنەسارىعا قارسى وشپەندىلىكتى تۋعىزدى. كەنەسارىنىڭ ءوزىن قولداماعان اۋىلدارعا وزبىرلىق كورسەتۋى كوتەرىلىسشىلەر قاتارىن سيرەتتى. قازاق رۋلارى كوتەرىلىستى ءوز جەرىندە قولداپ، قوقان جانە قىرعىزدارمەن كۇرەسۋدەن وزدەرىن الشاق ۇستادى. رەسەي يمپەرياسىنان جەڭىلدىكتەر العان اقسۇيەكتەر ورتالىقتانعان فەودالدىق مەملەكەتتى قالپىنا كەلتىرۋگە مۇددەلى بولمادى. اقىرىندا 1847 جىلى توقماققا جاقىن مايتوبە تۇبىندەگى شايقاستا (كەكىلىك سەڭگىر) كەنەسارى قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلىس تاپتى.
1841 جىلى تامىزدا كەنەسارى حاندىق بيلىكتى قالپىنا كەلتىردى. بيلەر سوتىن جويىپ، حاندىق سوتتى ەنگىزدى. بيلىك تىزگىنى كەنەسارىنىڭ ءوز قولىندا بولدى. حاندىق كەڭەستىڭ قۇرامى كەنەسارىنىڭ جاقىن تۋىستارىنان، بي، باتىر، سۇلتانداردان تۇردى. حاندىق كەڭەسكە نەگىزىنەن ۇرىستا ەرلىك كورسەتكەن نەمەسە ديپلوماتيالىق قاسيەتتەرىن كورسەتە بىلگەن وكىلدەر كىردى. كەنەسارى جەر شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى قولداپ وتىردى. بارىمتاعا، ءجيى قايتالانىپ تۇراتىن تارتىستارعا قاتاڭ شەك قويدى. الايدا كەنەسارى ساربازدارى ساۋدا كەرۋەندەرىن شابۋىلداپ، ەكونوميكالىق بايلانىستارعا نۇسقان كەلتىردى.
بۇل كوتەرىلىس ءۇش ءجۇزدى قامتىعان، وتارشىلدىق ەزگىگە قارسى باعىتتالعان
19 عاسىرداعى ەڭ ءىرى كوتەرىلىس بولدى.
كونسپەكت سۇراقتار
1. كەنەسارىنىڭ اعاسى سارجاندى ولتىرۋگە كىم بۇيرىق بەردى؟
2. جولامان تىلەنشى ۇلى كوتەرىلىسىنىڭ باستالۋ سەبەبى:
3. كەنەسارىنىڭ ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا اسەر ەتكەن كىم؟
4. كەنەسارى قاسىم ۇلى كوتەرىلىسى قامتىعان ايماق:
5. كەنەسارى كوتەرىلىسىنە قاتىسقان بي، سۇلتان، ستارشىندار سانى:
6. كوتەرىلىسكە قاتىسقان ۇلت وكىلدەرى:
7. 1838 جىلى مامىرداعى كەنەسارى ساربازدارىنىڭ ارەكەتى:
8. جولامان تىلەنشى ۇلى توبىنىڭ كوتەرىلىسشىلەرگە قوسىلعان ۋاقىتى:
9. 1841 جىلى تامىزدا كەنەسارى ساربازدارى قايدا اتتاندى؟
10. ستارشينا لەبەديەۆتىڭ قىزمەتىنەن الىنىپ، سوتقا بەرىلۋ سەبەبى:
11. ورىس اكىمشىلىگىنە كەنەسارى العاشقى ەلشىلىگىن جىبەردى:
12. كەنەسارى اۋىلىنا كەلگەن ورىس ەلشىلەرى:
13. كەنەسارى مەن پاتشا ۇكىمەتى اراسىنداعى كەلىسسوزدىڭ توقتاۋ سەبەبى:
14. ىرعىز، تورعاي وزەندەرى، ۇلىتاۋ ماڭىنا بەكىنىستەر قاي جىلى سالىندى؟
15. كەنەسارىنىڭ سارىارقادان كوشكەن باعىتى:
16. كەنەسارىعا قارسى كىمدەر ءوزارا وداق قۇردى؟
17. جەتىسۋداعى رۋلاردى رەسەيدەن كومەك سۇراۋعا نە ءماجبۇر ەتتى؟
18. كەنەسارىنى قولداعان ۇلى ءجۇز باتىرلارى:
19. كەنەسارى قىرعىز جەرىنە قانشا اسكەرمەن باسىپ كىردى؟
20. كەنەسارى باستاعان قازاق جاساعىنىڭ قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلىسىنە نە اسەر ەتتى؟
21. كەنەسارىنىڭ قىرعىز ماناپتارىنان جەڭىلگەن جەرى:
22. كەنەسارى حاندىق بيلىكتى قاي جىلى قالپىنا كەلتىردى؟
23. كەنەسارى حاندىعىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى نەدە؟
24. حان كەنەسارى نەگە قاتاڭ شەك قويدى؟
25. كوتەرىلىسشىلەردىڭ اسكەري كۇشىن كىم باسقاردى؟
26. XءىX عاسىردىڭ 20 جىلدارى ۇلى ءجۇزدىڭ ءبىر بولىگى مەن كىشى ءجۇزدىڭ وڭتۇستىگىن بيلەگەن حاندىق:
27. كەنەسارى قاسىم ۇلى قاي جىلى تۋىلعان؟
28. قاي جىلى دولگوۆ پەن پورۋچيك گەرن كەنەسارى اۋىلىنا كەلدى:
تاقىرىپتىڭ تەست
You Might Also Like
-
ءىى ءبولىم. 19 عاسىردىڭ ءبىرىنشى جارتىسىنداعى قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جانە ساياسي جاعدايى. قازاقستانداعى حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋى
-
19 عاسىردىڭ 50 جىلدارىنداعى قازاق شارۋالارىنىڭ ازاتتىق كۇرەسى
