22 قىركۇيەك – تىلدەر مەرەكەسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 22 قىركۇيەك – تىلدەر مەرەكەسى
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) وقۋشىلارعا مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋدىڭ ماڭىزى جايلى ايتۋ جانە ونى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتۋ، ىڭعايلاس سالالاس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
ءا) قازاق ءتىلى تۋرالى ماقال-ماتەلدەر، ولەڭ، تاقپاق، ناقىلسوزدەر ايتۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ سوزدىك قورىن مولايتىپ، ءتىل بايلىعىن دامىتۋ.
ب) وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، ءتىلدى قۇرمەتتەۋگە، ءتىل بايلىعىن، ماڭىزىن تۇسىنە بىلۋگە باۋلۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: ءداستۇرلى
ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىسى: بايانداۋ، سۇراق-جاۋاپ، وي قوزعاۋ، ۆەنن دياگرامماسى
كورنەكىلىگى: سلايدتار، وقۋلىق، ناقىل سوزدەر
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، تاريح، ورىس ءتىلى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
ا) سالەمدەسۋ
ءا) وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
ب) نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ
- بالالار، تاقتاعا نازار سالىپ قارايىقشى. تاقتادا ءار ءتۇرلى سۋرەتتەرمەن بەزەندىرىلگەن ماقال سوزدەر بەرىلگەن، سونى شەشىپ الىپ، ماقالداردىڭ مازمۇنىنا وي جۇگىرتەيىك.
كىرىسپە.
ءتىل دەگەنىمىز – اداممەن بىرگە پايدا بولىپ، قاتار جاساسىپ كەلە جاتقان قوعامدىق قۇبىلىس. بۇدان ءبىز ءتىلدىڭ ادامنان ايىرىلماس سەرىگى ەكەنىن كورەمىز. ءتىل ارقىلى ادامدار بىر-بىرىمەن پىكىر الىسىپ، ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، ونى قاتىناس قۇرالى رەتىندە پايدالانىپ وتىرادى. ءار ادام ءوز ويىن باسقا بىرەۋگە ءتىل ارقىلى جەتكىزسە، بىرەۋدىڭ ويىن ءتىل ارقىلى تۇسىنەدى. ءتىل حالىقتىڭ جانى، ءسانى، تۇتاستاي كەسكىن كەلبەتى، بولمىسى دەۋگە بولادى. حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە، ءتىلىنىڭ ساقتالۋىنا بايلانىستى. ماعجان اتامىزدىڭ: «جان كورىنىستەرىنىڭ ەڭ قىمباتى– وي، وي ءتىلى –ءسوز. ءتىل ادام جانىنىڭ ءتىلماشى. ءتىلى كەم بولسا، ادامنىڭ قور بولعانى...» دەگەن ءسوزى دالەل دەۋگە بولادى.
سول سەكىلدى، قازىرگى تاڭدا ەلىمىز ءوز تاۋەلسىزدىگىنە قول جەتكىزگەننەن كەيىن مەملەكەتتىك ءتىلىمىز – قازاق ءتىلى بولىپ بەكىتىلدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءتىل تۋرالى زاڭى» كۇشىنە ەندى بولاشاعىمىزدى باياندى ەتەر باستى قارۋىمىز – ءتىلىمىز.
«ادامعا ەكى نارسە تىرەك تەگى،
ءبىرى – ءتىل، ءبىرى – ءدىلىڭ جۇرەكتەگى»، - دەپ ءجۇسىپ بالاساعۇن بابامىز ايتقانداي كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ، ەلدىڭ ەڭ نەگىزگى ءرامىزى دە، ۇرانى دا، تىرەگى دە سول ەلدىڭ انا ءتىلى بولماق.ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز – قازاق ءتىلى. ءبىزدىڭ وتانىمىز – قازاقستان. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءوز ەلتاڭباسى، ءانۇرانى، تۋى بار. سونىمەن قاتار ءوز ءتىلى بار.
ءتىل – حالىق تاريحى، ءتىل – ۇلتتىق قازىنا، ءتىل – ءبىزدىڭ نامىسىمىز، ارىمىز، بايلىعىمىز، بارىمىز. 1989 جىلى 22 قىركۇيەكتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتىل تۋرالى زاڭى قابىلداندى. ول 1997 جىلى قايتا وڭدەلىپ شىعارىلدى. ول 6 تاراۋ، 22 باپتان تۇرادى. ونىڭ 4ء-شى بابىندا قازاق ءتىلى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى دەلىنگەن.
ءبىز ەندى، تۋعان ەلىمىزدىڭ ءتىلىن ارداقتاپ، سول تىلدە ساۋاتتى جازىپ، ويىمىزدى جەتكىزە بىلسەك نۇر ۇستىنە نۇر ەمەس پە؟
مىنە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى جاڭا تاقىرىبىمىز قانداي تاقىرىپ ەكەن؟
ءىى. جاڭا ساباق:
- «22-قىركۇيەك تىلدەر مەرەكەسى». بۇگىن سول 22 قىركۇيەك.گرامماتيكالىق
تاقىرىبىمىز «ىڭعايلاس سالالاس». ءبىز الدىمەن، گرامماتيكالىق تاقىرىبىمىزدان باستايىق. سەبەبى ءبىز ماتىنمەن جۇمىس جاساعاندا دا وسى گرامماتيكا مىندەتتى تۇردە قاجەت. ەڭ ءبىرىنشى، اۋىزشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك.
ا) گرامماتيكامەن جۇمىس:
- سويلەم دەگەنىمىز نە ؟
- سويلەم قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
- جاي سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- قۇرمالاس سويلەم نەشە تۇرگە بولىنەدى؟
- سالالاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ قانشا ءتۇرى بار؟
- ەندى بالالار، ءبىز ساباقتاس پەن سالالاستىڭ ايىرماشىلىعى قانداي ەكەنىن ۆەنن دياگرامماسى ارقىلى ءتۇسىندىرىپ وتەيىك. (ءبىر وقۋشى شىعىپ جازادى)
- سالالاستىڭ تۇرلەرى تانىستىرىلىپ، ونىڭ ىشىندەگى ىڭعايلاس سالالاسقا توقتالامىن.
ءا) سوزدىكپەن جۇمىس:
مانەرلەپ وقۋ
ءا) ۇلان-بايتاق، مەرەكە، جۇلدەلى سوزدەرىمەن ءسوز تىركەستەرىن قۇراۋ
ب) تىلدەر كۇنى، ۇلت، قىزىقتى سوزدەرىمەن قۇرمالاس سويلەمدەر قۇراۋ
ۆ) جاريالاۋ ءسوزىن ءسوز قۇرامىنا تالداۋ
ۇلان-بايتاق – شيروكيي
ۇلت – ناسيونالنوست
تىلدەر كۇنى – دەن يازىكوۆ
جاريالاۋ – وبيەۆليات
تويلاۋ – پرازدنوۆات
ۇيىمداستىرۋ – ورگانيزوۆات
بىلگىر – ۆسەزنايۋششيي
جۇلدەلى – پريزوۆوي
سايىس – سوستيازانيە
مەرەكە - پرازدنيك
قىزىقتى – ينتەرەسنىي
ب) ماتىنمەن جۇمىس:
1. ءماتىندى مانەرلەپ وقۋ
2. ءماتىن بويىنشا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ديالوگ قۇراستىرۋ
3. ماتىنگە ۇقساستىرىپ، قۇرمالاس سويلەمدەردى
قاتىستىرا وتىرىپ، قىسقاشا ءماتىن جازۋ
ۆ) تاپسىرمالارمەن جۇمىس:
1. ماتىندەگى جاي سويلەمدەردەن 3-4 ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەم قۇراپ، تولىق سينتاكسيستىك تالداۋ جاساڭدار.
ۇلگى: 22 قىركۇيەك – تىلدەر كۇنى، بۇل مەرەكەنى ءبىزدىڭ مەكتەپتە قىزىقتى
اتاپ وتەدى.
تالداۋ ۇلگىسى: 2 قۇرامدى ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەم(جالعاۋلىقسىز)
1 جاي سويلەمى: جاقتى، جالاڭ، تولىمدى
2 جاي سويلەمى: جاقسىز، جايىلما، تولىمدى
2. تەست تاپسىرمالارىمەن جۇمىس:
1. كۇن باتتى، تاۋدى قارا كولەڭكە باستى.
ا. ىڭعايلاس سالالاس؛ D. تۇسىندىرمەلى سالالاس؛
ۆ. سەبەپ-سالدار سالالاس؛ ە. تالعاۋلى سالالاس؛
س. قارسىلىقتى سالالاس؛ F. كەزەكتەس سالالاس.
2. 22 قىركۇيەك قانداي مەرەكە؟
ا. جاڭا جىل D. ءتىل مەرەكەسى
ۆ. جەڭىس مەرەكەسى ە. بىرلىك كۇنى
س. رەسپۋبليكا كۇنى F. اتا زاڭ كۇنى
3. بالالار ەرتەڭگى تاماقتارىن ءىشىپ بولدى دا، دالاعا قاراي جۇگىردى
ا. جالعاۋلىقتى ىڭعايلاس سالالاس؛ D. تۇسىندىرمەلى سالالاس؛
ۆ. سەبەپ-سالدار سالالاس؛ ە. تالعاۋلى سالالاس؛
س. قارسىلىقتى سالالاس؛ F. جالعاۋلىقسىز ىڭعايلاس سالالاس.
4. سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
ا. 3 D. 5
ۆ. 1 ە. 7
س. 8 F. 6
5. بەرىلگەن جالعاۋلىقتاردىڭ قايسىسى ىڭعايلاس سالالاس ءۇۇرمالاستىڭ جالعاۋلىعى؟
ا. ءبىراق، دەگەنمەن، الايدا D. كەيدە، بىرەسە، بىردە
ۆ. ويتكەنى، سوندىقتان، سول سەبەپتى، جانە ە. دا، دە، جانە، ءارى
6. كەم دەگەندە ەكى جاي سويلەمنەن قۇرالىپ، كۇردەلى ويدى بىلدىرەتىن سويلەمدى قانداي سويلەم دەيمىز؟
ا. كۇردەلى سويلەم D. قۇرمالاس سويلەم
ۆ. جاي سويلەم ە. تولىمدى سويلەم
س. اتاۋلى سويلەم F. لەپتى سويلەم
7. مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ ....
ا. پارىز D. كەرەك ەمەس
ۆ. وقۋ ە. وڭاي
8. ءتىل تۋرالى زاڭ ەڭ العاش قاي جىلى قابىلداندى؟
ا. 1997 جىل، شىلدە D. 1989 جىل، قىركۇيەك
ۆ. 1991 جىل، ماۋسىم ە. 1989 جىل، ماۋسىم
ءىىى. سەرگىتۋ ءساتى
جۇمباقتار شەشۋ
1. جاعالاي-جاعالاي تاس قويدىم،
جيرەن اتتى بوس قويدىم. (ءتىس، ءتىل)
2. وتىز ەكىسى ديىرمەن تارتىپ،
ءبىر قاپقا سالادى. (ءتىس، ءتىل)
3. ەكى اسكەر سوعىسىپ جاتىر،
ورتاسىندا ءبىر ەلشى. (ءتىس، ءتىل)
4. ءارى سۇيەكسىز،
ءارى تيەكسىز. (ءتىل)
5. اق توعايدىق ىشىندە
كىسىنەيدى كۇرەڭ تاي. (ءتىل)
IV. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ:
“مەملەكەتتىك ءتىل – مەنىڭ ءتىلىم!” ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەمدەر قاتىستىرا وتىرىپ، شىعارما جازىپ كەلۋ جانە ول سويلەمدەرگە سينتاكسيستىك تالداۋ جاساۋ
V. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) وقۋشىلارعا مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋدىڭ ماڭىزى جايلى ايتۋ جانە ونى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتۋ، ىڭعايلاس سالالاس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
ءا) قازاق ءتىلى تۋرالى ماقال-ماتەلدەر، ولەڭ، تاقپاق، ناقىلسوزدەر ايتۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ سوزدىك قورىن مولايتىپ، ءتىل بايلىعىن دامىتۋ.
ب) وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، ءتىلدى قۇرمەتتەۋگە، ءتىل بايلىعىن، ماڭىزىن تۇسىنە بىلۋگە باۋلۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: ءداستۇرلى
ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىسى: بايانداۋ، سۇراق-جاۋاپ، وي قوزعاۋ، ۆەنن دياگرامماسى
كورنەكىلىگى: سلايدتار، وقۋلىق، ناقىل سوزدەر
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، تاريح، ورىس ءتىلى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
ا) سالەمدەسۋ
ءا) وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
ب) نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ
- بالالار، تاقتاعا نازار سالىپ قارايىقشى. تاقتادا ءار ءتۇرلى سۋرەتتەرمەن بەزەندىرىلگەن ماقال سوزدەر بەرىلگەن، سونى شەشىپ الىپ، ماقالداردىڭ مازمۇنىنا وي جۇگىرتەيىك.
كىرىسپە.
ءتىل دەگەنىمىز – اداممەن بىرگە پايدا بولىپ، قاتار جاساسىپ كەلە جاتقان قوعامدىق قۇبىلىس. بۇدان ءبىز ءتىلدىڭ ادامنان ايىرىلماس سەرىگى ەكەنىن كورەمىز. ءتىل ارقىلى ادامدار بىر-بىرىمەن پىكىر الىسىپ، ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، ونى قاتىناس قۇرالى رەتىندە پايدالانىپ وتىرادى. ءار ادام ءوز ويىن باسقا بىرەۋگە ءتىل ارقىلى جەتكىزسە، بىرەۋدىڭ ويىن ءتىل ارقىلى تۇسىنەدى. ءتىل حالىقتىڭ جانى، ءسانى، تۇتاستاي كەسكىن كەلبەتى، بولمىسى دەۋگە بولادى. حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە، ءتىلىنىڭ ساقتالۋىنا بايلانىستى. ماعجان اتامىزدىڭ: «جان كورىنىستەرىنىڭ ەڭ قىمباتى– وي، وي ءتىلى –ءسوز. ءتىل ادام جانىنىڭ ءتىلماشى. ءتىلى كەم بولسا، ادامنىڭ قور بولعانى...» دەگەن ءسوزى دالەل دەۋگە بولادى.
سول سەكىلدى، قازىرگى تاڭدا ەلىمىز ءوز تاۋەلسىزدىگىنە قول جەتكىزگەننەن كەيىن مەملەكەتتىك ءتىلىمىز – قازاق ءتىلى بولىپ بەكىتىلدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءتىل تۋرالى زاڭى» كۇشىنە ەندى بولاشاعىمىزدى باياندى ەتەر باستى قارۋىمىز – ءتىلىمىز.
«ادامعا ەكى نارسە تىرەك تەگى،
ءبىرى – ءتىل، ءبىرى – ءدىلىڭ جۇرەكتەگى»، - دەپ ءجۇسىپ بالاساعۇن بابامىز ايتقانداي كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ، ەلدىڭ ەڭ نەگىزگى ءرامىزى دە، ۇرانى دا، تىرەگى دە سول ەلدىڭ انا ءتىلى بولماق.ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز – قازاق ءتىلى. ءبىزدىڭ وتانىمىز – قازاقستان. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءوز ەلتاڭباسى، ءانۇرانى، تۋى بار. سونىمەن قاتار ءوز ءتىلى بار.
ءتىل – حالىق تاريحى، ءتىل – ۇلتتىق قازىنا، ءتىل – ءبىزدىڭ نامىسىمىز، ارىمىز، بايلىعىمىز، بارىمىز. 1989 جىلى 22 قىركۇيەكتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتىل تۋرالى زاڭى قابىلداندى. ول 1997 جىلى قايتا وڭدەلىپ شىعارىلدى. ول 6 تاراۋ، 22 باپتان تۇرادى. ونىڭ 4ء-شى بابىندا قازاق ءتىلى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى دەلىنگەن.
ءبىز ەندى، تۋعان ەلىمىزدىڭ ءتىلىن ارداقتاپ، سول تىلدە ساۋاتتى جازىپ، ويىمىزدى جەتكىزە بىلسەك نۇر ۇستىنە نۇر ەمەس پە؟
مىنە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى جاڭا تاقىرىبىمىز قانداي تاقىرىپ ەكەن؟
ءىى. جاڭا ساباق:
- «22-قىركۇيەك تىلدەر مەرەكەسى». بۇگىن سول 22 قىركۇيەك.گرامماتيكالىق
تاقىرىبىمىز «ىڭعايلاس سالالاس». ءبىز الدىمەن، گرامماتيكالىق تاقىرىبىمىزدان باستايىق. سەبەبى ءبىز ماتىنمەن جۇمىس جاساعاندا دا وسى گرامماتيكا مىندەتتى تۇردە قاجەت. ەڭ ءبىرىنشى، اۋىزشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك.
ا) گرامماتيكامەن جۇمىس:
- سويلەم دەگەنىمىز نە ؟
- سويلەم قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
- جاي سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- قۇرمالاس سويلەم نەشە تۇرگە بولىنەدى؟
- سالالاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
- سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ قانشا ءتۇرى بار؟
- ەندى بالالار، ءبىز ساباقتاس پەن سالالاستىڭ ايىرماشىلىعى قانداي ەكەنىن ۆەنن دياگرامماسى ارقىلى ءتۇسىندىرىپ وتەيىك. (ءبىر وقۋشى شىعىپ جازادى)
- سالالاستىڭ تۇرلەرى تانىستىرىلىپ، ونىڭ ىشىندەگى ىڭعايلاس سالالاسقا توقتالامىن.
ءا) سوزدىكپەن جۇمىس:
مانەرلەپ وقۋ
ءا) ۇلان-بايتاق، مەرەكە، جۇلدەلى سوزدەرىمەن ءسوز تىركەستەرىن قۇراۋ
ب) تىلدەر كۇنى، ۇلت، قىزىقتى سوزدەرىمەن قۇرمالاس سويلەمدەر قۇراۋ
ۆ) جاريالاۋ ءسوزىن ءسوز قۇرامىنا تالداۋ
ۇلان-بايتاق – شيروكيي
ۇلت – ناسيونالنوست
تىلدەر كۇنى – دەن يازىكوۆ
جاريالاۋ – وبيەۆليات
تويلاۋ – پرازدنوۆات
ۇيىمداستىرۋ – ورگانيزوۆات
بىلگىر – ۆسەزنايۋششيي
جۇلدەلى – پريزوۆوي
سايىس – سوستيازانيە
مەرەكە - پرازدنيك
قىزىقتى – ينتەرەسنىي
ب) ماتىنمەن جۇمىس:
1. ءماتىندى مانەرلەپ وقۋ
2. ءماتىن بويىنشا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ديالوگ قۇراستىرۋ
3. ماتىنگە ۇقساستىرىپ، قۇرمالاس سويلەمدەردى
قاتىستىرا وتىرىپ، قىسقاشا ءماتىن جازۋ
ۆ) تاپسىرمالارمەن جۇمىس:
1. ماتىندەگى جاي سويلەمدەردەن 3-4 ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەم قۇراپ، تولىق سينتاكسيستىك تالداۋ جاساڭدار.
ۇلگى: 22 قىركۇيەك – تىلدەر كۇنى، بۇل مەرەكەنى ءبىزدىڭ مەكتەپتە قىزىقتى
اتاپ وتەدى.
تالداۋ ۇلگىسى: 2 قۇرامدى ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەم(جالعاۋلىقسىز)
1 جاي سويلەمى: جاقتى، جالاڭ، تولىمدى
2 جاي سويلەمى: جاقسىز، جايىلما، تولىمدى
2. تەست تاپسىرمالارىمەن جۇمىس:
1. كۇن باتتى، تاۋدى قارا كولەڭكە باستى.
ا. ىڭعايلاس سالالاس؛ D. تۇسىندىرمەلى سالالاس؛
ۆ. سەبەپ-سالدار سالالاس؛ ە. تالعاۋلى سالالاس؛
س. قارسىلىقتى سالالاس؛ F. كەزەكتەس سالالاس.
2. 22 قىركۇيەك قانداي مەرەكە؟
ا. جاڭا جىل D. ءتىل مەرەكەسى
ۆ. جەڭىس مەرەكەسى ە. بىرلىك كۇنى
س. رەسپۋبليكا كۇنى F. اتا زاڭ كۇنى
3. بالالار ەرتەڭگى تاماقتارىن ءىشىپ بولدى دا، دالاعا قاراي جۇگىردى
ا. جالعاۋلىقتى ىڭعايلاس سالالاس؛ D. تۇسىندىرمەلى سالالاس؛
ۆ. سەبەپ-سالدار سالالاس؛ ە. تالعاۋلى سالالاس؛
س. قارسىلىقتى سالالاس؛ F. جالعاۋلىقسىز ىڭعايلاس سالالاس.
4. سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
ا. 3 D. 5
ۆ. 1 ە. 7
س. 8 F. 6
5. بەرىلگەن جالعاۋلىقتاردىڭ قايسىسى ىڭعايلاس سالالاس ءۇۇرمالاستىڭ جالعاۋلىعى؟
ا. ءبىراق، دەگەنمەن، الايدا D. كەيدە، بىرەسە، بىردە
ۆ. ويتكەنى، سوندىقتان، سول سەبەپتى، جانە ە. دا، دە، جانە، ءارى
6. كەم دەگەندە ەكى جاي سويلەمنەن قۇرالىپ، كۇردەلى ويدى بىلدىرەتىن سويلەمدى قانداي سويلەم دەيمىز؟
ا. كۇردەلى سويلەم D. قۇرمالاس سويلەم
ۆ. جاي سويلەم ە. تولىمدى سويلەم
س. اتاۋلى سويلەم F. لەپتى سويلەم
7. مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ ....
ا. پارىز D. كەرەك ەمەس
ۆ. وقۋ ە. وڭاي
8. ءتىل تۋرالى زاڭ ەڭ العاش قاي جىلى قابىلداندى؟
ا. 1997 جىل، شىلدە D. 1989 جىل، قىركۇيەك
ۆ. 1991 جىل، ماۋسىم ە. 1989 جىل، ماۋسىم
ءىىى. سەرگىتۋ ءساتى
جۇمباقتار شەشۋ
1. جاعالاي-جاعالاي تاس قويدىم،
جيرەن اتتى بوس قويدىم. (ءتىس، ءتىل)
2. وتىز ەكىسى ديىرمەن تارتىپ،
ءبىر قاپقا سالادى. (ءتىس، ءتىل)
3. ەكى اسكەر سوعىسىپ جاتىر،
ورتاسىندا ءبىر ەلشى. (ءتىس، ءتىل)
4. ءارى سۇيەكسىز،
ءارى تيەكسىز. (ءتىل)
5. اق توعايدىق ىشىندە
كىسىنەيدى كۇرەڭ تاي. (ءتىل)
IV. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ:
“مەملەكەتتىك ءتىل – مەنىڭ ءتىلىم!” ىڭعايلاس سالالاس قۇرمالاس سويلەمدەر قاتىستىرا وتىرىپ، شىعارما جازىپ كەلۋ جانە ول سويلەمدەرگە سينتاكسيستىك تالداۋ جاساۋ
V. باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ماڭعىستاۋ وبلىسى، بەينەۋ اۋدانى، ج.قالدىعارايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭينفورماتيكا ءپانى مۇعالىمىكوسپانوۆا سۆەتا ايتكۋلوۆنا
-
«ءبىلۋ از، بىلگەنىڭدى قولدانا ءبىلۋ كەرەك، ىستەگىڭ كەلۋ از، ىستەۋ كەرەك.»
