سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ءان

اتام وتەگەننىڭ ءارۋاعىنا باعىشتادىم

بۇل اۋىل بەسقالا اسقان قالاشىلاردى ۇزاق كۇتتى. ەش حابار بولمادى. كۇدىكتەنۋشىلەر دە كوبەيدى.

— امان-ەسەن بولسا يگى ەدى.

— جولدا ۇرى-قارىعا تونالماي دەگەندەي...

كۇزدىڭ كەنەتتەن سۋىتقانىنان قاۋىپتەنگەن اۋىل اقساقالى قالمىرزا توسىن بايلام جاسادى.

— ەرتەڭ تاڭ راۋانداپ كەلە جاتقاندا قىستاۋعا كوشەمىز. جيناقتالىڭدار. امان ەردىڭ اتى شىعادى، — دەگەن.

شاعىن اۋىل كوش قامىنا كىرىستى.

«جەر جورگەكتەي بوپ ءبىتتى الاشۇبار،
قۇس تا قايتا باستادى دالاسىنان.
ەكى اي ءوتتى نەسى ەكەن كەشىككەنى،
كەشىككەنى!
ياپىر-اۋ، قالاشىلار؟
جاۋ الارداي ءمىنى جوق جاراعىندا،
جىگىتتەرى تاتيتىن دارا مىڭعا،
كەلە جاتىر سوڭىنان،
ەرتەڭ ەرتە،
كوشتىڭ باسىن تۇزەڭدەر قاراقۇمعا».
سىيلادى اۋىل سىيىنىپ جاقسى اتانى،
بەدەلى اسىپ شىرقاعان جاقسى اتاعى.
ءبىرى جارىن،
ءبىرى — ۇلىن كۇتسە داعى،
شەشتى وسىلاي اۋىلدىڭ اقساقالى،
...ەلدەن ەرتە سول تاڭدا تۇردى كەلىن،
شەلەگىن اپ جەلىگە ءجۇردى كەلىن.
كەنەت، كەنەت بوز ىنگەن باۋىرىنان،
ۇققانداي ءبىر الاپات سىردى كەرىم.
تۇندىگىن اتا جاتقان اقبوز ءۇيدىڭ،
شالقاسىنان ايقارا ءتۇردى كەلىن...

توسىن وقيعا بولدى. جۇرت نە ىستەرىن بىلمەي اڭتارىلدى. كەشەگى اتانىڭ ءراسىمى بويىنشا كوش باسىن قاراقۇمعا تۇزەۋى كەرەك ەدى. ال مىناۋ... اقساقالدىڭ اقبوز ءۇيىنىڭ تۇندىگى سىپىرىلۋدىڭ ورنىنا اشىلىپ قالدى... اقساقال ورنىنان تۇرىپ دارەت-سۋىن الىپ، تاڭعى نامازعا باس قويعالى جاتقاندا، كەنەت تۇندىك جاڭا تۋعان اسەم ايدىڭ قيىعىنداي بولىپ ساۋلەلەندى.

اقساقال اق بوز ۇيدەن سىرتقا شىقتى. ءوزىنىڭ ۇيىنەن وزگە ۇيلەردىڭ ءبىرىنىڭ تۇندىگى سىپىرىلىپ، ءبىرىنىڭ ۋىقتارى الىنعالى جاتىر. ال:...

جەلى جاقتان شەلەك تولى ءسۇتىن الىپ كەلە جاتقان جاس كەلىنگە كوزى ءتۇستى.

شەلەگىن جەرگە قويىپ كەلىن اتاعا ءيىلىپ سالەم ەتتى. سوسىن سوياۋداي قارا كىرپىك كوتەرىلمەي ءبىراز تۇرىپ، ايالى جانارىن جارق ەتكىزىپ:

— اتا! — دەدى.

— ءيا، بالام!

— اتا، بۇگىن، ءيا، بۇگىن كوشپەي-اق ەرۋ بولساڭىز، ويتكەنى قالاشىلار... بالاڭىز كەلە جاتىر.

— ونى قايدان ءبىلدىڭ؟

— با-لا-ڭىزدىڭ جاڭا عانا سالعان ءانىن ەستىدىم... اقساقالدىڭ ميىعىنا كۇلكى ءۇيىرىلدى. كەنجە كەلىنىنىڭ باتىلدىعىنا، ءارى جاقسى ىرىمىنا ريزا بولدى. سوسىن تۇيەلەردى قومداپ جاتقان جىگىتتەرگە:

— بۇگىن ەرۋمىز، قالاشىلاردى كۇتەلىك دەدى:

باستاماسىن مەيلى ەلدىڭ اسكەرىن،
كۇيەۋىندە بولمايتىندى استە ءمىن.
اقبوز ىنگەن باۋىرىندا تۇرعاندا،
راس، راس.
ەستىدى ءۇنىن جاس كەلىن.
سونىڭ داۋسى، سونىڭ داۋسى، ءدال سونىڭ،
مۇمكىن ەمەس، مۇمكىن ەمەس جاڭساق ءۇن.
كەلىپ-اق تۇر ءسوزى دە انىق قۇلاققا:
«ساۋلەم سەنى، ساۋلەم سەنى اڭسادىم!»
كوپ ىشىندە جالعىز ءوزى قىلاڭ-دى،
ءشوپ ىشىندە دارا وسەتىن ىراڭ-دى.
جيىن تويدا دومبىرانى اپ ۇكىلى،
ءجيى ايتاتىن، ءجيى ايتاتىن بۇل ءاندى.
ساسكە بولدى جوق قالاشى، قالاشى،
«كوش توقتاتقان»... كوبەيدى ەلدىڭ تالاسى.
قىسىلايىن دەدى ەندى جاس كەلىن:
«مەنىڭ ەرىم، ال ولاردىڭ بالاسى،
مەنىڭ عانا سول ءاندى
ەستۋىمدى قاراشى»
«باي قىزى ەدى شاشباۋ، مونشاق تاعىنعان،
جارلى اتاسى بولدى سوعان جاعىنعان.
ەركە كەلىن كوشتى جولدان قالدىردى،
ساعىنعان سوڭ، بايىن ابدەن ساعىنعان».
دەگەن سوزدەر شىعىپ جاتتى ءار تۇستان،
اعايىن عوي ءبىرىن كۇندەپ، تارتىسقان،
ءتۇس كەزى ەدى كەنەت كەرۋەن كورىندى،
سوناۋ-سوناۋ تۇلكىسى مول Op تۇستان...
تاپپاي جۇرگەن ازاماتتار مىگىردى،
«قالاشى»، — دەپ ءبارى سولاي جۇگىردى.
ال جاس كەلىن جانارىنان باقىت جاسىن ءبىر سىعىپ،
امالسىزدان اقبوز ۇيدە كىدىردى.

كوپتەن كۇتكەن قالاشىلارمەن قاۋىشىپ اۋىل مارە-سارە بولدى.

— بۇگىن كوشكەلى جاتىر ەدىك!

— ەگەر كوشسەك ورنىمىزدى سيپاپ قالادى ەكەنسىڭدەر!

— ايتپاقشى كوشتى توقتاتقان جيدە كەلىن.

— ءيا، سول.

— قالاي؟

— ول... كەلىن... تاڭ سارىدە كۇيەۋىنىڭ داۋسىن ەستىپتى.

— دۇرىس. اۋىلعا جەتكىمىز كەلىپ، تۇنىمەن قونباي جۇردىك. تاڭ الدىندا ءبارىمىزدى ۇيقى قىستى. سوندا ۇيقى اشار بولسىن دەپ ءان سالعانمىن.

— داۋسىڭدى ايەلىڭ تۇستىك جەردەن ەستىگەن سەندە دە ارمان بارما، جىگىتىم!

— ؟!


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما