InfoHub Logo

انا ءتىلى

ويلادى ما بولسىنشى دەپ ءتىل امان،
سوندا عانا دەدى مە ۇلت بوپ قۇرالام.
سوناۋ جىلى ءتىل مارتەبە العاندا
كوزىمە جاس الدىم دەيتىن ءبىر ادام.

ءتىلدىڭ جايىن بار جانىمەن ۇعىپتى،
انا ءتىلى - پەرزەنتى ءۇشىن تۇنىق-تى.
سول پەرزەنتتىڭ ءتىل دەپ سوققان جۇرەگى
قۋانىشتان سوندا ەگىلىپ تۇرىپتى.

ۇرپاق ءۇشىن كەمىمەگەن باعاڭ دا،
الاڭداساڭ، ءتىلىڭ ءۇشىن الاڭدا.
سول كەزەڭدە قايران ءتىلى حالقىڭنىڭ،
تۇرىپسىڭ-اۋ كوز جاسى بوپ جاناردا.

قۋانىشىڭدى ءوز پەرزەنتىڭ بىرگە ۇقتى،
جاقسى كۇندى قىزىڭ توسىپ، ۇل كۇتتى.
سوندا ءتىلىم ورلەدى دەپ قۋاندى،
سودان بەرى شيرەك عاسىر سىرعىپتى.

شيرەك عاسىر - وتسە ۋاقىت بەدەرى،
جۇزەگە استى كەيبىر ءىس تە كەلەلى.
مىنا الەمدە ءوزىڭ بارسىڭ، انا ءتىل،
سەن بار جەردە ۇلتىڭ دا امان كەلەدى.

عابيدەن قوجاحمەت

 

بۋىنسىز ءتىلىڭ

بۋىنسىز ءتىلىڭ،
بۋۋلى ءسوزىڭ
اسەرلى ادام ۇعىلىنا.
كىسىنىڭ ءسوزىن ۇققىش-اق ءوزىڭ،
قيسىعىن تۇزەپ تۇعىرىعا.

سەزىمپاز كوڭىل جىلى جۇرەك
تاپپادىم دەپ تۇڭىلمەس.
ءبىر ءتاۋىر دوس تىم-اق كەرەك،
ويى مەن ءتىلى بولىنبەس.

اباي قۇنانباي ۇلى

 

قازاق ءتىلى

سۇيەمىن تۋعان ءتىلدى - انام ءتىلىن،
بەسىكتە جاتقانىمدا-اق بەرگەن ءبىلىم
شىر ەتىپ جەرگە تۇسكەن مينۋتىمنەن
قۇلاعىما سىڭىرگەن تانىس ءۇنىم.

سول تىلمەن شەشەم مەنى الديلەگەن،
ەركەلەتكەن، "قۇلىنىم"، "جانىم" دەگەن
سول تىلمەنەن ءبىرىنشى بىلگىزىلگەن:
"انا" دەگەن سۇيگەندىك ءسوز ءام مەنەن

قىلجىقتاپ، الىپ قاشىپ قۇربى بوركىن
سول تىلمەنەن وينادىم دالادا ەركىن
سول تىلمەنەن ءبىرىنشى سىرتقا شىعىپ
ومىردە ەن دالادا ۇققان كوركىم.

سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ

 

قازاق ءتىلى

كۇش كەمiدi، ايبىندى تۋ قۇلادى،
كەشە باتىر – بۇگiن قورقاق، بۇعادى.
ەرiككە ۇمتىلعان ۇشقىر جانى كiسەندە
قان سۋىنعان، جۇرەك سولعىن سوعادى.

قىران قۇستى قوس قاناتى قىرقىلدى،
كۇندەي كۇشتi كۇركiرەگەن ەل تىندى.
اسقار التاي — التىن انا ەستە جوق،
باتىر، حاندار — اسقان جاندار ۇمىتىلدى!

ەرلiك، ەلدiك، بiرلiك، قايرات، ب ا ق، اردىڭ، —
جاۋىز تاعدىر جويدى ءبارiن نە باردىڭ...
التىن كۇننەن باعاسىز بiر بەلگi بوپ،
نۇرلى جۇلدىز، بابام تiلi، سەن قالدىڭ!
جارىق كورمەي جاتساڭ دا ۇزاق، كەن-تiلiم،
تازا، تەرەڭ، وتكiر، كۇشتi، كەڭ تiلiم،
تاراپ كەتكەن بالالارىڭدى باۋىرىڭا
اق قولىڭمەن تارتا الارسىڭ سەن، تiلiم!

ماعجان جۇمابايەۆ

 

قازاق ءتىلى

ورتا جولدا ءبۇرىپ تاستاپ وق قۇزعىن،
قۇلاپ جاتتىم قۇشاعىندا كوك مۇزدىڭ،
قاسىرەتىمدى —قازاق ءتىلىن قانات قىپ،
ءتورت بۇرىشتى دۇنيەگە جەتكىزدىم.
كوكىرەگىنەن اتىلسا دا وق كۇزدىڭ،
جاز ەتىپ مەن كۇزدىڭ ءوزىن وتكىزدىم.
شاتتىعىمدى — قازاق ءتىلىن قانات قىپ
ءتورت بۇرىشتى دۇنيەگە جەتكىزدىم.
سول تىلمەنەن دۇنيەنى اتادىم،
تاپتىم بۇكىل تىرشىلىكتىڭ اتاۋىن.
جاتتى وندا ۋىز ءسۇتى انانىڭ،
جاتتى وندا اماناتى اتانىڭ.
سول تىلمەنەن ماحابباتقا ءتىل قاتتىم،
سول تىلمەنەن تالاي گۇلدى جىرلاتتىم.
سول تىلمەنەن سابيلەردى سويلەتىپ،
تالايلاردىڭ كوز جاستارىن قۇرعاتتىم.
سول تىلمەنەن اسپان كوردىم،
جەر كوردىم،
سول تىلمەنەن كوگەرشىنگە جەم بەردىم.
سول تىلمەنەن دۇنيسدەن كەتەمىن،
سول تىلمەنەن دۇنيەگە مەن كەلدىم.
* * *
جارقىلدايدى الدىمىزدا:
اسپان — قالا،
جۇلدىز — شامدار،
بۇلت ۇقسايدى قارلى قۇزعا،
بوراندايدى كۇمىس شاڭدار.
قوبالجىماي وي، ورىنە
سول بۇلتتاردى باسپالداقتاپ.
ءبىز بارامىز اي ەلىنە
الشاڭ باسىپ اسپاندى اتتاپ.
اتا-بابا ارمانىنىڭ
جىبەرمەيمىز جاي ەسەسىن.
جەردىڭ كوككە جالعاپ جىرىن
ارالايمىز اي كوشەسىن.

Cىرباي ماۋلەنوۆ

 

انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل

انا ءتىلىڭ ءبىلىپ قوي،
ەركىندىگىڭ، تەڭدىگىڭ.
انا ءتىلىڭ ءبىلىپ قوي،
ماقتانىشىڭ، ەلدىگىڭ.

انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!

قادىر مىرزا ءالي

 

انام ءتىلى

ءقادىرلى، باعاسى التىن انام ءتىلى،
سەنىمەن باعالانعان بالاڭ ءتۇرى.
ءتورت ءبولىپ ءتۇن ۇيقىسىن جۇباتام دەپ،
سەنىمەن الديلەگەن انام مەنى.

بەسىكتە بەلىم بۋىپ بىتىسكەمىن،
سويلەسىپ شەشەم ءجۇنىن تۇتىسكەمىن.
«اپا»، - دەپ، «ءا»، - دەپ جىلاپ، اۋزىمدى اشىپ،
ەمشەكتەن ەڭبەك قىلىپ ءسۇت ىشكەمىن.

ماڭىمدى سەنىمەنەن تانىعامىن،
سەنىمەنەن قۋانىپ، نالىعامىن.
دەنە اۋىرلاپ، جان جالقاۋ تارتقان شاقتا،
«ۋھ» دەپ شارشاپ، دەم الىپ شالىعامىن.

تىلەگەنىم، قورىققانىم – ءبارى دە سەن،
ساسقاندا دا جارماسام ويبايىڭمەن.
اپكاۋسار بولسا داعى ۇجماقتاعى،
تاتتىلىكتى كورمەسپىن سەنىمەن تەڭ.

ءىلياس جانسۇگىروۆ

 

ءتىلىم مەنىڭ

ءتىلىپ تۇسەر بىلگەنگە ءتىل دەگەنىڭ،
ءتىلىم باردا مەن باسقا تۇرگە ەنەمىن.
ءتىلىمنىڭ ارقاسى عوي ءارقاشاندا،
بويىما دارىسا ەگەر بىلمەگەنىم.

كىرىپ ءبىر ءسات تىلمەنەن قوعام ءارى،
ءتىل ارقىلى تىرشىلىك جاڭارادى.
راسۋل عامزاتوۆ ايتقاندايىن،
ءتىل جوعالسا ەل داعى جوعالادى.

ۇقتىراتىن اناڭنىڭ جىرىن،مۇڭىن،
و، جاستار تىلىڭنەن تۇڭىلمەگىن.
شۇبارلاماي ءتۇسىرىپ ءبىر ارناعا،
ءوز تىلىڭدە سويلەيتىن كۇنىڭ بۇگىن.

قاسيەتتى ءقادىرلى ءتىلىم مەنىڭ،
ءتىلىم مەنىڭ ەندى الدا سۇرىنبەگىن.
جاڭاشا ويلاۋ،تاۋەلسىزدىك ارقاسىندا،
مارتەبەڭ بيىكتەپ تۇر بۇگىندە بۇل.

مەن اقىلسىز ولاردى كەمشىن كورەم،
بولسا جاندار ءوز ءتىلىن مەنسىنبەگەن.
«قۇدايىڭ كىم؟» دەسە ەگەر،قايران ءتىلىم،
باسىمدى ءيىپ الدىڭدا: «سەنسىڭ »،-دەر ەم.

قازاق ءتىلى اق سۇتپەن قانعا سىڭگەن،
جايسىنشى ءبىر قايتادان ارناسىن كەڭ.
ءتىل دەگەنىڭ تىلەگىڭ،جۇرەگىڭ دە،
ءتىل دەگەنىڭ اماندىق،ارمىسىڭ دەر.

انا ءتىلىم ارىم دا، نامىسىم دا،
بويىما كۇش، ويىما شابىت بەرەر.
ءتىل دەپ بىلەم تىرلىكتى، بىرلىكتى دە،
ءتىل دەپ بىلەم انامنىڭ اينالعانىن.

ءتىل دەپ بىلەم زاماندى، قوعامدى دا،
كۋا بولار جىرلارىم وعان مىنا.
تىلىڭمەن ۇعا الاسىڭ ادامدى دا،
تىلىڭمەن شىعا الاسىڭ كوپ الدىنا.

تاعدىرىڭ دا تالانتىڭ ءتىل دەگەنىڭ،
جوق بولسا ءتىل مىلقاۋسىڭ،ۇندەمەگىن.
ءتىل ەمەس پە سۇيگەنگە سىر ايتقىزعان،
ءتىل ەمەس پە وسىرگەن ىرگەدە ەگىن.

جايناپ كەتتى-اۋ، جاسارىپ بۇگىندە ءوڭىر،
مارتەبەسى بيىكتەپ ءتىلىم مەنىڭ.
تۇڭىلگەنمەن تاعدىردان،تالايلاردان،
قايران ءتىلىم،وزىڭنەن تۇڭىلمەدىم.

گۇلسانا تىلەۋبەكوۆا

 

ءتورت انا

تاعدىرىڭدى تامىرسىزدىق ىندەتىنەن قالقالا،
مازمۇن جوقتا مازمۇنسىزدىق شىعا كەلەر ورتاعا.
ءار ادامدا ءوز اناسىنان باسقا دا،
عۇمىرىنا ەتەر ماڭگى استانا،
دەمەپ جۇرەر، جەبەپ جۇرەر ارقادا،
بولۋ كەرەك قۇدىرەتتى ءتورت انا:
تۋعان جەرى - ءتۇپ قازىعى، ايبىنى،
تۋعان ءتىلI - ماڭگى ونەگە ايدىنى،
جان ءبايلىعى، ءسالت-داستۇرى -تىرەگى،
قادامىنا شۋاق شاشار ۇنەمى.
جانە تۋعان تاريحى.
ەسكە الۋعا قانشاما
اۋىر ءارى قاسىرەتتى بولسا دا.
قۇدىرەت جوق ءتورت اناعا تەڭ كەلەر
ونسىز ساناڭ قاڭباققا ۇقساپ سەندەلەر.
وزگە انانىڭ ۇلىلىعىن تانىماس،
ءتورت اناسىن مەنسىنبەگەن پەندەلەر.
ءتورت انادان سەنىم تابا الماعان
تامىرسىزدىڭ باسى قايدا قالماعان؟!
ءتورت اناسىن سىيلاماعان حالىقتىڭ
ەشقاشاندا ب ا ق جۇلدىزى جانباعان.
قاسيەتتى بۇل ءتورت انا-تاعدىرىڭنىڭ تىنىسى،
ءتورت انا ءۇشىن بولعان كۇرەس - كۇرەستەردىڭ ۇلىسى.

مۇحتار شاحانوۆ

 

انا ءتىلىم عاجاپ دەپ ايتا الامىن

انا ءتىلىم عاجاپ دەپ ايتا الامىن،
ءجانناتتاي جان بالقىتا جاي تابارىم.
شىرقاتىپ عۇمىر بويى ايتار ءانىم -
كەلەدى تولاس تاپپاي قايتالاعىم.
توزبايدى سىنى كەتىپ، سۇرى قاشىپ،
ءبىز ءالى قانعان جوقپىز سىرىن اشىپ...
قازاعى قادىرىنا جەتكەن سايىن
جاينايدى،
ەرتەڭگە دە نۇرىن شاشىپ.

مۇزافار الىمبايەۆ

 

ۇيرەن انا ءتىلىڭدى

ءوز ءتىلىڭسىز كورسەڭ دە ءوز كۇنىڭدى،
ءوز ءتىلىڭسىز بولساڭ دا اسقان ءبىلىمدى.
ءوز حالقىڭا بولا المايسىڭ ازامات،
بىلمەي تۇرىپ تۋعان انا ءتىلىڭدى.

الدە قالاي جوعالتسا انا بالاسىن،
بالا ىزدەپ تاپپاي ما ءوز اناسىن.
وگەي شەشە سەكىلدى وزگە ءتىل دە وگەي،
ءوز تىلىڭمەن ەرتەرەك تاپ جاراسىم.

سەندە ايىپ جوق، ءتىلىڭ دە ەمەس كىنالى،
ەشكىمنىڭ جوق بولسا دا وعان كۇمانى.
ۇيرەنبەسەڭ، ءوز ءتىلىڭدى بىلمەسەڭ.
جازىقسىز-اق جازعىرىپ ەل تۇرادى.

قانىڭ جانىڭ، قازاقى ۇلتتىق ءتۇرىڭ بار،
سەنەن ۇلگى الار قىزىڭ، ۇلىڭ بار.
پەرزەنتىسىڭ ەركىن، ازات حالىقتىڭ،
تاۋەلسىز ەل، مارتەبەلى ءتىلىڭ بار.

ورازاقىن اسقار

 

انا ءتىلى

قىمبات ماعان انا ءتىلىم، بال ءتىلىم،
قىمبات ماعان دانا ءتىلىم، ار ءتىلىم.
اق سۇتىمەن بىرگە سىڭگەن بويىما،
انا ءتىلىم ارداق تۇتار التىنىم.

انا ءتىلىن جىرلاپ وتكەن تالايلار،
جىرلاپ وتكەن ىبىراي مەن ابايلار.
قاسيەتتى مەنىڭ انا تىلىمدە،
وشپەس ماڭگى الاۋلاعان اراي بار.

ولەڭ-جىرمەن ارايلانسا، تاۋ كۇلىپ،
ارداقتىمدى جىرلاپ وتەم ءان قىلىپ.
ماعجان، قاسىم، مۇقاعالي جىرلارىن،
جالعاستىرىپ جازا بەرەم ماڭگىلىك.

ىسقاق اكىم