InfoHub Logo

ايجان — ءۇيدىڭ تۇڭعىشى، اجەسىنىڭ ەركەسى. ول ەركەلىگىن مەكتەپكە بارعان سوڭ دا قويمادى. ارينە، اجەسى كۇنى-تۇنى اينالىپ-تولعانسا، شولجاڭداعانىن قايدان قويسىن.

اجەسى ونىڭ ساباقتان كەلۋىن اسىعا كۇتەدى. اس-سۋىن دايىنداپ قويىپ، جولىنا قاراپ وتىرادى.

ءبىر كۇنى ايجان مەكتەپتەن كوڭىلسىز ورالدى. اجەسى الاڭداپ:

— نە بولدى، قۇلىنىم؟ — دەپ سۇراپ ەدى، ول:

— پالتومنىڭ تۇيمەسىن ءۇزىپ الدىم، — دەدى بۇرتيىپ.

— ەشتەڭە ەتپەيدى. كىسى سوعان دا رەنجي مە ەكەن؟ — دەدى اجەسى ونىڭ كوڭىلىن اۋلاپ. — تۇيمەڭ ۇزىلسە، قايتا قادايسىڭ.

— مەن تۇيمە قاداۋدى بىلمەيمىن عوي…

— بىلمەسەڭ، ۇيرەنەسىڭ… مەن ۇيرەتەم.

ويلاماعان جەردەن بۇل ۇسىنىستى جىلى قابىلداعان ايجان:

— جاقسى، اجە، مەن ۇيرەنەمىن، — دەدى قايتا كوڭىلدەنىپ.

— جاقسى. ءبىراق، ەڭ ءبىرىنشى، وعان قانداي زاتتار كەرەك ەكەنىن ءبىلۋىڭ كەرەك، — دەدى اجەسى.

— وعان ەڭ اۋەلى تۇيمە كەرەك، — دەدى ايجان.

— دۇرىس، — دەدى اجەسى ايجاننىڭ پالتوسىن قولىنا الىپ جاتىپ. — ودان كەيىن شە؟

— ودان كەيىن ينە.

— ودان كەيىن؟..

— ودان كەيىن ءجىپ.

— ال ودان كەيىن شە؟..

— ودان كەيىن.. جوق، — دەدى ايجان قوس الاقانىن بىردەي اشىپ.

— دۇرىس. ءبىراق ءجىپ كەسەتىن قايشىنى ۇمىتتىڭ. ەندى سول ايتقاندارىڭدى تاۋىپ، الىپ كەلۋىڭ كەرەك.

شامالى ويلانىپ قالعان ايجان جۇگىرىپ بارىپ، اجەسىنىڭ ءىس تىگەتىن ماشينەسىنىڭ تارتپاسىنان تۇيمە، ينە جانە ءجىپ، قايشى تاۋىپ اكەلدى.

— دۇرىس. مەنىڭ قۇلىنشاعىم ۇلكەن قىز بولدى. كەرەك نارسەنىڭ ءبارىن تاۋىپ اكەلىپتى، — دەدى اجەسى ايجاندى كوتەرمەلەي سويلەپ. — ەندى ىسكە كىرىسۋىمىزگە بولادى. مۇندا وتىرىپ، جۇمىستى باستا.

— اجە… — دەدى وسى تۇستا ايجان ەرنىن بۇرتيتىپ.

— نە بوپ قالدى؟…

— تۇيمەنى ءسىز قاداي سالىڭىزشى. مەن بىلمەيمىن عوي…

— بىلمەسەڭ، ۇيرەنەسىڭ. تۇك تە قيىندىعى جوق، — دەدى اجەسى ينە-جىپتى نەمەرەسىنىڭ قولىنا ۇستاتىپ جاتىپ. — ول سەنىڭ ساباعىڭنان قيىن ەمەس. ءارى قىز بالا دەگەن مۇنداي نارسەلەردى ءبىلۋى كەرەك. بىلمەسەڭ، جۇرت مەنى سوگەدى. اجەسى ەشتەڭە ۇيرەتپەپتى دەپ… سەن اجەڭنىڭ جامان اتانعانىن قالايسىڭ با؟ كەل، مۇندا وتىر!

ايجان اجەسى نۇسقاعان جەرگە كەلىپ وتىردى. الدىمەن ينەنى  ساباقتادى. سوسىن پالتوسىن الدىنا قويدى.

— ەندى ۇزىلگەن تيمەنىڭ ورنىن تاپ. سوسىن تۇيمەڭدى سوندا قوي. ينەنى تەسىگىنەن ارى-بەرى وتكىزىپ، قادا، — دەدى اجەسى.

بۇل جۇمىستى قىزىق كورگەن ايجان اجەسىنىڭ ايتقانىن ىستەپ، دەگەنىن جاساي بەردى. باسىندا ينەنى قالىڭ ماتاعا كىرگىزە الماي قينالىپ ەدى. اجەسى كومەكتەسىپ، ول قيىنشىلىقتان تەز قۇتقاردى.

— مىنانى ساۋساعىڭا كي، — دەدى بارماق باسىنداي دومالاق تەمىردى بەرىپ جاتىپ. — مۇنى وسىنداي قالىڭ كيىمدەرگە تۇيمە قاداعاندا جانە سىرماق سىرعاندا كيەدى.

— ءيا، بىلەم، اجە، ونى «ويماق» دەيدى. ءسىز جازدا سىرماق سىرعاندا كيگەنسىز، — دەدى ايجان.

جۇمىس ارى قاراي بىردەن ءجۇرىپ كەتپەگەنىمەن، شامالى جەڭىلدەي ءتۇستى. ادەتتە قيقاڭداپ ءتىل الماعانىمەن، بۇل جولى ايجان كوپ قيعىلىق سالمادى. پىشىلداپ ءجۇرىپ شارۋانى سوڭىنا جەتكىزدى. ونىڭ العىرلىعى مەن ەپتىلىگىنە سۇيىنگەن اجەسى:

— مىنە، جارادىڭ! — دەدى باس بارماعىن كورسەتىپ. — قىرىق جىل تىگىنشىلىك ىستەگەن مەنەن جاقسى قادادىڭ. سەنەن ۇلكەن شەبەر شىعادى!

ايجان ءماز. العاشقى ەڭبەگىنە ۇلكەن باعا العانىنا كوڭىلى ءوسىپ، جەلپىنىپ قالدى.  تاققان تۇيمەسىنە قايتا-قايتا قاراپ، ءماز بولدى.

ءبىر قىزىعى سودان كەيىن ايجان ەركەلىگىن تاستاپ، اجەسىنىڭ ماڭىنان شىقپايتىن ەلگەزەك قىزعا اينالدى. مۇنىڭ سىرىن سۇرعاندارعا اجەسى:

— كەيبىر ەركە اقىلدى بولادى، كەي ەركە اقىلسىز بولادى. اقىلدى ەركە اقىل كىرگەندە  ەركەلىگىن تاستايدى، ال اقىلسىز ەركە ءومىربويى شولجاڭدايدى دا جۇرەدى، ەكەۋىنىڭ ايىرماسى وسى، — دەپ جاۋاپ بەردى.

---