سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
اقىن تويىندا ايتىلعان ءسوز

ءابۋ سارسەنبايەۆ بۇگىنگى قازاقتىڭ قالىڭ ادەبيەت قاۋىمىنىڭ قاق ورتاسىندا جۇرگەن بارشامىزدىڭ اق كوڭىل، ەلگەزەك جاندى، مەيىربان اعامىز. قۋانىشىڭدا اقتارىلا قۋاناتىن، قاسىرەتىڭدى قالتقىسىز بولىسەتىن، جاس قاۋىمنان جىلت ەتكەن تالانت كورىنسە سوعان شىركەي بولىپ، باسپالار مەن رەداكسيالارعا الدىمەن جەتەلەيتىن ادەبيەتىمىزدىڭ جانسەبىلى. ادامگەرشىلىك، كىسىلىگىمەن، اقاۋسىز اعالىعىمەن ءارقايسىمىزعا ەتەنە جاقىن، ەت جاقىن بولىپ كەتكەن جان.

سوندىقتان دا ابەكەڭ تۋرالى ءسوز ايتۋ وتە قيىن. ءوزىڭنىڭ بىرگە تۋعان سۇيىكتى اعاڭ، نە ءىنىڭ تۋرالى، نەمەسە اكەڭ تۋرالى توپ الدىندا نە ايتا الار ەدىڭ! تولقىعان سەزىمىڭ ىشىڭدە عانا تەبىرەنەدى، سىرتقا شىعارساڭ ءسانى كەتەدى. ابەكەڭدى دە ءوز بويىڭنان ءبولىپ الىپ، الشاق قويىپ، اقىن تۇلعاسىن، جازۋشىلىق سيپاتىن سالقىن قاندى ساراپشىنىڭ سىنشىل كوزىمەن سارالاپ شىعۋ وڭاي ەمەس.

ايتسە دە، بۇگىنگىدەي توي كۇنى، ابەكەڭدى دارالاپ الىپ، از ۋاقىتقا وزىمىزدەن الشاق قويىپ، ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ ادەبيەت جولىنا كوز سالىپ كورەلىكشى.

ءابۋ سارسەنبايەۆ مەنىڭ قۇرداستارىما مەكتەپ قابىرعاسىنان تانىس. ءبىز اقىننىڭ العاشقى كەسەك تۋىندىسى — «ەدىل تولقىنىن» وقىپ، تولقىعان جاندارمىز. كەڭ قۇلاشتى، ەپيكالىق، قاۋقارلى بۇل شىعارما — سول كەزدەگى قازاق پوەزياسىنىڭ ەلەۋلى ءبىر اسۋلارىنا جاتاتىن. قازاق پوەزياسىنىڭ جاڭا زامان، وكتيابر تاقىرىبىنا ەڭسەرىلە بەت بۇرىپ، سول تۇستاعى ءوز زامانداستارىنىڭ بەينەسىن جاساۋعا، جان سىرىن اشىپ، رۋحاني ومىرىنە تەرەڭىرەك بويلاپ، كۇرەس جولىن بەينەلەپ، اڭساعان ارمان-تىلەگىن جىر قۇدىرەتىمەن اشۋعا دەگەن تالاپتىڭ، كەلەشەگى مول يگى نيەتتىڭ باستامالارىنىڭ ءبىرى ەدى بۇل پوەما.

ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ تۆورچەستۆوسىنىڭ سىرىن عانا ەمەس، اقىندىق تاعدىرىن ۇعۋ ءۇشىن ول شىڭنان باستاۋ-بۇلاقتارعا كوز جۇگىرتىپ كورەلىكشى. ون توعىزىنشى عاسىردا ءارقايسىسى جەكە-دارا اسۋ بولعان ماحامبەت، شورتانبايلار، ۇلى اباي ەڭسەسىن كوتەرگەن قازاقتىڭ ولەڭ-جىر ونەرى ۇلى وكتيابردەن كەيىن قايتا تۇلەدى. جاڭارىپ، داۋسى قايتا اشىلىپ، ءدۇر سىلكىنىپ، تەگەۋرىندى سەرپىنگە كوشتى. جالىندى ريەۆوليۋسيونەر، اسقاق اقىن ساكەن سەيفۋللين قازاق ولەڭىنە جاڭا ىرعاق، ەرەكشە سەرپىن، جاڭا يدەيامەن رۋحتانعان پافوس اكەلسە، ەرەن جۇيرىك اقىن ءىلياس جانسۇگىروۆ قازاقتىڭ بايىرعى ولەڭىنىڭ ەسكى ارناسىن ارشىپ، قازاقتىڭ جىرى مەن قارا ولەڭىنىڭ بۇگىنگى زامانعى مادەنيەتتى پوەزيادان كەم تۇسپەيتىن سۋرەتكەرلىك، سىرشىل ليريكالىق، نازىك پسيحولوگيالىق مۇمكىندىگى مول ەكەنىن تانىتىپ، كونە ارنامىزدى جاڭارتىپ بەردى. مايلين بەيىمبەت بولسا، اساۋدى نوقتالاپ العانداي قازاقتىڭ پافوستى، ارىندى ولەڭىن جۋساتىپ، وعان تاماشا پروزانىڭ رياسىز شىنشىل اقيقاتتىعى مەن دالەلدىگىن، مەرگەن كوزدىڭ بايقاعىشتىعىن، جان سەرگىتەر يۋمورىن ەنگىزىپ، قازاق پوەزياسىن تاعى ءبىر تاماشا قىرىنان اشقان بولاتىن.

مىنە، وسى وكتيابردەن كەيىنگى الدىڭعى تولقىن، الىپ تولقىن ءۇزىلىپ قالعان جوق. پوەزيامىزعا اسقار توقماعامبەتوۆ، جاقان سىزدىقوۆ، يسا بايزاقوۆ، تايىر جاروكوۆ، ءابدىلدا تاجىبايەۆ، قاسىم امانجولوۆ، جۇماعالي ساين، قاليجان بەكحوجين سياقتى اقىنداردىڭ جاڭا تولقىنى كەلىپ قوسىلدى. وسى تولقىننىڭ قان ورتاسىندا ءابۋ سارسەنبايەۆ بولدى. بۇلار بىر-بىرىنە ۇقسامايتىن، جەكە-دارا سۋرەتكەرلەر، ءارقايسىسى ءار دارەجەدە جاڭا پوەزيامىزعا وزدەرىنىڭ ەلەۋلى ۇلەستەرىن قوستى. ءتۇبىرلى شۇعىل وزگەرىستەر ارقىلى سوسياليستىك جولمەن جاڭارىپ كەلە جاتقان قازاق ءومىرىنىڭ جىرشىلارى بولدى. وسى اتالعان اقىندار قاۋىمى، ابەكەڭنىڭ تەتەلەس تۋىستارى، قازاق پوەزياسىنىڭ جاڭا ءبىر بەلەسىنە كوتەرىلدى. زامانىمىزدىڭ جىرشىسى، حالىق ويىنىڭ اقىندىق كورىنىسى بولۋمەن قاتار، ءارى ءوز ءداۋىرىنىڭ جىر-شەجىرەسى بولدى. ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ وتىزىنشى جىلدارداعى پوەزياسى وسىنىڭ ايعاعى. سوناۋ وكتيابردەن كەيىنگى ءتۇبىرلى وزگەرىستەردى ناقتى كوركەم وبرازدار ارقىلى سۋرەتكە تۇسىرگەن، ەپيكالىق كەڭ تىنىستى «ەدىل تولقىنى» پوەماسىنان «اق گۇل» اتتى ليريكالىق نازىك پوەماسىنا دەيىن، ۇلكەندى-كىشىلى ولەڭدەرىنە دەيىن — اقىننىڭ بارشا شىعارماسىنان سول كەزەڭنىڭ بەينەسىن عانا ەمەس، ءداۋىردىڭ لۇپىلدەپ سوققان قان تامىرىن، تىنىسىن سەزەمىز.

ارينە، وتىزىنشى جىلدارداعى قازاق پوەزياسى مەن جەتپىسىنشى جىلدارداعى قازاق پوەزياسىنىڭ اراسىندا قىرىق جىل ءومىر، قىرىق جىل ىزدەنۋ، ءوسۋ جولى جاتىر. ءبىراق، پوەزيامىزدىڭ قازىرگى شىققان ساتىسى وتىزىنشى جىلداردىڭ شىققان بەلەسىن مانسۇق ەتپەيدى. قازىرگى وسۋ-ىزدەنۋ جولىندا سونى وزىنە تىرەك ەتەدى. ال، ءابۋ سارسەنبايەۆ بولسا قازاق سوۆەت پوەزياسىنىڭ وتكەن جولىن سوناۋ باسىنان دەرلىك ءوتىپ كەلە جاتقان اقىن. سوندىقتان دا اقىن جولى — سول قىرىق-ەلۋ جىلدىق قازاق پوەزيامىزعا حاس تابىستار، كەمشىلىكتەر، ىزدەنۋ ساپارىنداعى ءساتتى، ءساتسىز قادامدار وسى اقىننىڭ، بويىنان تۇگەل تابىلادى.

وتىزىنشى جىلداردىڭ ەكىنشى جارىمىندا ءبىر ۋاقىت جالاڭ پافوس سىڭايىنا بوي ۇرعانداي بولعان پوەزيامىز وتان سوعىسى كەزىندە، حالىق باسىنا كۇن تۋعان ۇلى سىن ساعاتتا باسقا ءبىر قىرىنان كورىنىپ، جاڭا ساپاسىن اشتى. ەڭ الدىمەن سوۆەت پوەزياسى ساپقا تۇردى. اقىندار جاۋىنگەرلەردى ولەڭ-جىرىمەن عانا دەمەپ قويعان جوق، وزدەرى دە قولدارىنا قارۋ الىپ مايدانعا اتتاندى. اتى شىعىپ، ەلگە تانىلعان اقىندار ءابۋ سارسەنبايەۆ، قاسىم امانجولوۆ، ابدوللا جۇماعالييەۆ، جۇماعالي ساين، قالمۇقان ءابدىقادىروۆ، ديحان ابىليەۆ، ءالي ەسمامبەتوۆ، ىقلاس ادامبەكوۆتەر... العى شەپكە اتتاندى. ءبىز زەڭبىرەك گۇرسىلىنىڭ اراسىنان سوعىستاعى اقىنداردىڭ داۋىستارىن دا ەستىپ جۇردىك. ال، وسى سوعىس جىلدارى — ءبىزدىڭ پوەزيامىز ءۇشىن ەرەكشە بەلەس بولدى. سوعىس الدىندا ءالى دە سىرى اشىلماي، بۋلىعىپ، جاڭا تەپسىنىپ كەلە جاتقان قاسىم جىرى قانشاما بيىككە شىرقادى. ۇزدىك شىققان «ابدوللا» پوەماسىن بىلاي قويعاندا، ونىڭ مايدان جىرلارى — تۇڭعيىقتان جارىپ شىققان وي تەبىرەنىسىمەن، توسىن، عاجايىپ سۋرەت، وبرازىمەن قازاق پوەزياسىن جاڭا بەلەسكە كوتەردى. جۇماعالي سايننىڭ پارتيزان جىرلارى قازاق پوەزياسىنا اڭساعان ءمولدىر بۇلاعىنداي قۇيىلدى. سول كەزدەرى بەلدى اقىندارىمىز ءابدىلدا تاجىبايەۆ، تايىر جاروكوۆ، قاليجان بەكحوجين، ديحان ابىليەۆ جىرلارى دا قايتا تۇلەدى. سونىمەن بىرگە ۇلى وتان سوعىسى ءبىزدىڭ پوەزيامىزعا وت كەشكەن ۇرپاق اراسىنان تاعى ءبىر كۇشتى تولقىن اكەلدى. ول تولقىن — العاشقى ءىرى تۋىندىسى «اكە سىرى» پوەماسىمەن ۇلكەن پوەزياعا ەڭسەرىپ كىرگەن حاميت ەرعالييەۆ، سىرباي ماۋلەنوۆ، جۇبان مولداعالييەۆ، مۇزافار الىمبايەۆ، ەسەت اۋكەبايەۆ سياقتى دارىندى اقىندار بولاتىن. بۇلارعا ىلەسە قازاق ليريكاسىنىڭ سان قيلى سىرىن اشىپ، الۋان بوياۋمەن ورلەي تۇسكەن قۋاندىق شاڭعىتبايەۆ، عافۋ قايىربەكوۆ، ءىزتاي مامبەتوۆ، ساعي جيەنبايەۆ، قابدىكارىم ىدىرىسوۆ سياقتى الۋان ءتۇرلى اقىندار توبى كەلىپ قوسىلدى.

وسى ۇلى مايدان ءابۋ سارسەنبايەۆ پوەزياسىن دا جاڭا ساتىعا كوتەردى. اقىننىڭ جىرى ويلى، سالماقتى ساناعا تولىسىپ، ليريكالىق سىرشىلدىعى تەرەڭدەپ، بوياۋى ادەمى ناقىشتالا ءتۇستى.

مايداندا ماقسات — بىرەۋ، اجال — بىرەۋ، جەڭىس — بىرەۋ بولعانمەن، مايدان بار اقىندى ءبىر قالىپقا سالعان جوق. ءار اقىن ءوزىن تاپتى، ءوز تابيعاتىن اشتى. ءابۋ سارسەنبايەۆ جاراتىلىسىنان گۋمانيست، نازىك جاندى سىرشىل اقىن بولاتىن. ول سوعىستا دا، مايدان پوەزياسىندا دا ءوز تابيعاتىن وزگەرتكەن جوق. مايدانداعى مايور سارسەنبايەۆ: «اپىر-اۋ، مەنىڭ ايقايعا كەلمەيتىن بيازى داۋىسىم مىناۋ دۇنيە قۇلاعىن تۇندىرعان زەڭبىرەك گۇرسىلىن، قاندى قىرعىننىڭ ارسى-گۇرسى ءزىلزالا شۋىلىن باسىپ سولدات قۇلاعىنا جەتەر مە ەكەن، جۇرەگىمنىڭ دىرىلدەگەن ءلۇپىلى، اياۋلى سەزىمدى وياتىپ نازىك سىر شەرتەتىن ليريكام كۇندە اجالمەن بەتپە-بەت كەلىپ، قانىنا قارايىپ قاتىپ قالعان سولدات جۇرەگىن قوزعاي الار ما ەكەن»، دەپ مۇمكىن تالاي قينالعان دا شىعار.

ال، ناعىز شىندىعىنا كەلسەك، ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ بيازى، مەيىرىمدى داۋسى سولدات قۇلاعىنا انىق جەتتى، ونىڭ سىرشىل ليريكاسى قانعا قارايىپ، مايدان تۇتىنىنە توتىققان سولدات جۇرەگىن شىنىمەن تەبىرەنتتى.

شىنىندا دا سوعىس دەگەن ويىن ەمەس. ول قاتالدىققا دا، قاتىگەزدىككە دە ۇيرەتەدى: كۇيرەكتىك، كوڭىلشەكتىكتەن ارىلتىپ، اجال دەگەندى ۇيرەنشىكتى نارسەگە اينالدىرىپ، كىسى ولىمىنە ەتىڭدى ءولتىرىپ، ادام قاسىرەتىنە كوڭىلدى سوقىر ەتىپ تە جىبەرەدى. ءبىز ايانباي دا، اياماي دا سوعىستىق. جاۋدى قىردىق تا، قىرىلدىق تا. ءبىراق، سوندا دا قانىپەزەر، قاتىگەز، كىسى ءولتىرۋشى بولعان جوقپىز. ءبىز ءوز ەلىمىزدى ازات ەتۋ ءۇشىن كۇرەستىك، ءومىر ءۇشىن كۇرەستىك. ارينە، قاتال جاعداي كوپ جاقسى سەزىمدەرىمىزدى تۇنشىقتىرىپ، جۇرەگىمىزدى توساڭسىتىپ تا تاستادى. مىنە، وسىنداي كەزدە ءابۋ اقىننىڭ تاماشا جىرلارى كوپ نارسەنى قايتا وياتتى، مايدانداعى اكەنىڭ بالاسىنا دەگەن، ەر جىگىتتىڭ سۇيگەن جارىنا دەگەن، جاس سولداتتىڭ اتا-اناسىنا ارنالعان سەزىم-اڭسارىن قايتا وياتىپ، كوڭىل كىرىن ارشىپ بەردى.

اقشا بۇلت... شەتسىز-شەكسىز ءورت تەڭىزىنە، لاپىلداعان وت مۇحيتىنا قاۋىرسىن قاناتىن شارپىتپاي ۇشىپ جەتكەن اق شاعالا. دولى دۇلەي كەنەت ءبىر ساتكە سىلتىدەي تىنىپ، قان شارپىعان قاراقوشقىل بۇلت قاق جارىلعانداي بولدى دا، ءبىز ءمولدىر كوك اسپاننان اپپاق اقشا بۇلتتى كوردىك. قانعا مالىنىپ، وتقا قاقتالىپ كون بولىپ كەتكەن سولدات جۇرەگى ءدىر ەتە قالدى. تەرەڭىمىزدە تىعىلىپ قالعان اسىل سەزىمىمىز وياندى. جاس سولداتتار جار اڭسادىق، ماحاببات، ىزگىلىك اڭسادىق. جىلدار بويى توپىراققا ورانىپ، تۇتىنگە شارپىلىپ كۇستەنىپ كەتكەن سولداتقا اقىن قىلاۋسىز تازالىق، پاكتىك اكەلدى.

مايور سارسەنبايەۆ سوۆەت ارمياسىنىڭ ساپىندا ستالينگرادتان باستاپ بالقان تۇبەگىنەن تۇگەل ءوتىپ، ەۆروپانىڭ ورتا دەڭگەيىنە جەتتى. رۋمىن، بولگار، ماديار، اۆستريا ەلدەرىن ازات ەتۋگە قاتىستى. وسى كەزدە ءبىزدىڭ قۇلاعىمىزعا سارسەنبايەۆتىڭ «مازاسىز ۋكراينا ءتۇنى»، بالقان جىرلارى، بالاتون جىرلارى دا جەتتى. سوعىستىڭ ءوز زاڭى — جاۋعا دەگەن وشپەندىلىك زاڭى بار. قاندى قىرعىن الاس-قاپاستا قاس پەن دوستى اجىراتىپ جاتۋعا مۇرشا دا بولا بەرمەيدى. ال، اقىن جۇرەگى وسىنى اجىراتا ءبىلدى. كەرەك جەرىندە تەبىرەنە ءبىلدى. بۇل ءبىزدىڭ ارميانىڭ ازاتتىڭ ميسسياسىنان، سوسياليستىك قوعامنىڭ گۋمانيستىك تابيعاتىنان تۋعان جىرلار بولاتىن.

ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ قازاق، پوەزياسىنان ورنىقتى ورىن العان مايدان جىرلارىنىڭ زاڭدى جالعاسى ەسەبىندە «وفيسەر كۇندەلىگى»، «جاۋىنگەر مونولوگى»، «باتىرلاردىڭ ىزىمەن» كىتاپتارى دۇنيەگە كەلدى. بۇلار ناقتىلى، دوكۋمەنتتى دۇنيە بولعانمەن، كادىمگى كوركەمدىك دارەجەگە كوتەرىلگەن شىعارمالار. جازۋشىنىڭ بۇل تۋىندىلارى ءقازىر الىستان، تاريحقا اينالىپ كەتكەن مايدان ءومىرىن پروزانىڭ بايسالدى بايانداۋى، ناقتىلى سۋرەتى مەن ءومىر بايقاعىشتىعى ارقىلى كوز الدىمىزعا قايتىپ اكەلەدى. ءبىز بۇل كىتاپتاردان كوپ ۇلتتى سوۆەت جاۋىنگەرلەرىنىڭ جانقيار ەرلىگىن، پاتريوتتىق سەزىمىن عانا ەمەس، سولاردىڭ كوبىنىڭ جاقسى شتريح، دەتالدەر ارقىلى جاسالعان، ەستە قالارلىق قىزعىلىقتى بەينەلەرىن كورەمىز. مايدانداس دوستارىن اڭساي، ساعىنىپ وتىرىپ جازعان اقىن پروزا قۇرالىمەن سول دوستارىن ءبىزدىڭ كوزىمىزگە كورسەتىپ، جاقسى تانىستىرىپ، جۇرەگىمىزگە جاقىن ەتتى. بۇل — مايدانداس دوستار الدىنداعى اقىن بورىشىنىڭ ءبىر وتەۋى بولسا كەرەك.

ءابۋ سارسەنبايەۆ جاراتىلىسىنان اقىن بولعانمەن، پروزا سالاسىندا دا ەلەۋلى ەڭبەك ەتكەن، دراماتۋرگيامىزعا دا قاتىسقان ادام. بۇل كىسىنىڭ «تولقىندا تۋعاندار»، «تەڭىز اۋەندەرى» اتتى وقۋشى قاۋىمعا كەڭ تاراعان ۇلكەن روماندارى سونىڭ ايعاعى. ابەكەڭ كاسپيي تەڭىزىنىڭ جاعاسىندا، ەدىلدىڭ قۇيارلىعىندا تۋعان. كوپ شىعارماسىنىڭ تاقىرىبىن دا، ءنارىن دە سول تۋعان توپىراقتان الىپ كەلەدى. اقىننىڭ اتىراۋ القابىنىڭ جىرشىسى اتانۋى دا سودان. پروزاعا جىر لەبىن، پوەزيا سازىن الا كەلگەن «تولقىندا تۋعاندار» رومانىندا جازۋشى ريەۆوليۋسيا تابالدىرىعىندا تۇرعان اتىراۋ القابىنىڭ جۇمىسشى-بالىقشىلار ءوڭىرىن سۋرەتتەيدى. مۇندا قازاق، ورىس بالىقشى-جۇمىسشىلارىنىڭ ەستە قالارلىق وبرازدارى جاسالعان، ريەۆوليۋسيا الدىنداعى شيەلەنىسىپ كەلە جاتقان ءومىر اتموسفەراسى جاقسى بەرىلگەن. تاپ تارتىسىنىڭ شيەلەنىسۋى، بالىقشىلاردىڭ تاپتىڭ ساناسىنىڭ ويانۋى دا نانىمدى. اقىننىڭ بۇل تۋىندىسىندا ونىڭ كوپ شىعارماسىنا ارقاۋ بولاتىن حالىقتار دوستىعى، ينتەرناسيونالدىق رۋح مول.

ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ بالالار ادەبيەتىنە سىڭىرگەن ەڭبەگى دە ۇلكەن. اقىننىڭ سەزىمتال سىرشىلدىعى مەن ادامگەرشىلىك ۇلكەن مەيىرىمى بالالار ءۇشىن جازعان جىرلارىنا دا ساۋلەسىن ءتۇسىرىپ، ەرەكشە جىلىلىق قۇيادى. اقىن بۇل سالاداعى جەمىستى ەڭبەگىنە «كاپيتان ۇلى» اتتى پروزالىق ۇلكەن شىعارماسىن قوستى.

ابەكەڭ جەتپىس جاسقا تولدى، وسى ومىردە اقىننىڭ ەلۋ جىلدىق تۆورچەستۆولىق ەڭبەگى جاتىر. بۇل كولەمدى ەڭبەك، ۇلكەن ەڭبەك قازاق سوۆەت ادەبيەتىنە ءوزىنىڭ ەلەۋلى، قوماقتى ورنىن الدى، بۇكىل وداق كولەمىندە تانىلدى. قازاق پوەزياسىندا ءابۋ سالعان ءىز بار. ونىڭ تاۋ بۇلاعىنداي ءمولدىر سازى بار. بۇل ءبىر ادامعا از ەڭبەك، از باقىت ەمەس.

ارينە، سارسەنبايەۆتىڭ ءوسۋ جولى، شەبەرلىك بيىگىنە كوتەرىلۋ ساپارى وڭاي، تاقتايداي جازىق بولعان جوق. ول ءاربىر شىن تالانتتىڭ جولى. بۇگىنگىدەي توي داقپىرتىندا «ابەكەڭنىڭ جازعاندارىندا ءمىن جوق، ءبارى بىردەي تۇگەل مارجان» دەسەك، الدىمەن اقىننىڭ ءوزىن رەنجىتەر ەدىك. ءبىزدىڭ ادەبيەتىمىز كوپ ىزدەندى، ءوسۋ جولىندا «بالالىق اۋرۋعا» شالدىعىپ، ىلگەرىلەر شيىرلاپ كەتكەن قونىسقا دا قونىپ كوردى، ءبىراق سول كەمشىلىگىنەن كوش-جونەكەي ارىلىپ، ۇنەمى تازارتىپ ءوسىپ كەلەدى. ءابۋ سارسەنبايەۆتىڭ دا جولى وسى جول، تۋعان ادەبيەتىنىڭ جولى.

ەس بىلگەلى قوعام قىزمەتىن اتقارۋدان ءا. سارسەنبايەۆتىڭ موينى بوساعان كۇنى جوق. باسپاعا ديرەكتور بولسىن مەيلى، ءار ءتۇرلى رەداكتورلىق قىزمەت اتقارسىن مەيلى — وسىنىڭ ەشقايسىسى ول ءۇشىن مانساپ ورنى، رەسمي قىزمەت بولىپ كورگەن جوق. بۇل كىسىنىڭ اقىلى نە اقىسىز قىزمەتتىڭ قايسىنا كوبىرەك جان سالىپ، ۋاقىت بولەتىنىن ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن ايىرا المايمىز.

1957 جىلى ونكۇندىك الدىندا موسكۆادا ايلاپ جاتىپ قازاق ادەبيەتىن ورىسشا شىعارۋ ءۇشىن ابەكەڭنىڭ بايەك بولعانىن كوزىممەن كوردىم. قازاقتىڭ اقىن-جازۋشىلارىنىڭ جولما-جول اۋدارماسىن سارى پورتفەلگە سىقاپ سالىپ الىپ، ەرتەڭنەن قارا كەشكە دەيىن باسپادان باسپا، رەداكسيادان رەداكسيا كەزەتىن. سول باسپا، رەداكسيا قىزمەتكەرلەرى ابەكەڭدى جاقسى تانىپ، شىن ىقىلاسپەن ءىنى تارتىپ كەتىپ ەدى. كەيبىر اۆتوردىڭ جارامسىز شىعارماسىن قايتاراردا قۇددى ونىڭ ءوز شىعارماسىن قايتارعانداي قاتتى قينالىپ، كوزدەرىمەن جەر شۇقىپ قالاتىن. بۋاز بيەدەي باۋىرى جەر سىزعان سارى پورتفەلىن سالاقتاتىپ، قايقاڭ باسىپ كىرىپ كەلگەندە وتىرعان رەداكتورلار، اسىرەسە قىز-كەلىنشەكتەر وڭدەرى جىلىپ «قازاق ادەبيەتىنىڭ پولپرەدى» كەلدى دەپ جىمياتىن.

قىمباتتى ابەكە! رەسمي قىزمەتتە بولىڭىز مەيلى، بولماڭىز مەيلى، ءسىز قازاق ادەبيەتىنىڭ وزگەرمەس پولپرەدىسىز.

ءابۋ اق قوي شاعالا،
جەلكەننەن دە،
ساعىنعاندا سۇيەدى
جەلكەڭنەن دە.
اسپانداعى قارايدى اقشا
بۇلتقا
جەردەگى ءبىر پاسىقتان
جەركەنگەندە، —

دەپ ەدى حاميت ءىنىڭىز. وسى سوزگە بۇگىن بارشا قاۋىم قول قويادى.

1976


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما