سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
اقپارات كىمگە تيەسىلى بولسا، سول ادام بۇكىل الەمگە يەلىك ەتەدى

ءبىلىم – بارلىق ۋاقىتتا قۇندى. سوڭعى كەزدە « ۋاقىت وتە كەلە تەحنولوگيالار دامىپ، ءبىلىمنىڭ ماڭىزدىلىعى تومەندەيدى»، - دەگەن بولجامداردى ەستىپ جاتامىز. الايدا، بەرىك ءبىلىم، كاسىبي شەبەرلىك جانە كەڭ دۇنيەتانىم ءارقاشان جوعارى باعالانادى.

ءبىلىمدى ازاماتتار - كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ بايلىعى. ەلدە جوعارى ءبىلىمى بار ادامدار نەعۇرلىم كوپ بولسا، بۇل ەل سوعۇرلىم «ءبىلىمدى» بولىپ، ونداعى ءومىر دەڭگەيى نەعۇرلىم جوعارى بولادى. ينتەللەكتۋالدى جانە مادەني ءومىر قانشالىقتى باي بولسا، سوعۇرلىم ەكونوميكا سالاسى دا دامي تۇسەدى.

«ءبىلىمدى ادام» قانداي ادام؟ بۇل ءوز ءىسىنىڭ مامانى ما؟ ارينە بۇل دا بار، «ءبىلىمدى ادام» - ءاردايىم كاسىبي مامان. ءبىراق ءوز سالاسىنىڭ جاقسى مامانى بولۋ «ءبىلىمدى ادام» بولىپ سانالۋ ءۇشىن جەتكىلىكسىز.

مەنىڭ ويىمشا، ءبىلىم - بۇل ادامنىڭ ءومىردىڭ نەگىزگى سالالارىنداعى قۇزىرەتتىلىگى، كەڭ كوزقاراسى، ەرۋديسياسى، مادەنيەتتەن، ساياساتتان جانە ەكونوميكادان حاباردارلىعى. ءبىلىمدى ادام، ءبىر سوزبەن ايتقاندا، اينالاسىندا بولىپ جاتقان وقيعالارعا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، دامىپ وتىراتىن ادام، ءوزىنىڭ مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتەتىن، ءوز شەكارالارىن ۇنەمى العا شىعاراتىن ادام. سونىمەن قاتار، ءبىلىم بەرۋ سالاسى مەملەكەت ءۇشىن «ستراتەگيالىق» باعىت، ونىڭ تۇراقتى جانە تابىستى بولاشاعىنىڭ كەپىلى، ۇلت پەن ەلدى ساقتاۋ كەپىلى ەكەندىگى ايقىن. ءبىراق بۇل سالانى دامىتۋ جانە جەتىلدىرۋ قاجەت، ءبىلىمنىڭ ساپالى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ايتارلىقتاي كۇش سالۋ قاجەت، جانە ءبىلىمدى (شىنايى ءبىلىمدى) ادامدار كوبەيۋىنە جاعداي جاسالۋى قاجەت. مەنىڭ ويىمشا، بۇل ەرەسەك ۇرپاقتىڭ كەلەشەك ۇرپاققا دارىتا ءبىلۋ قابىلەتى جانە پارىزى بولىپ كورىنەدى.

سونىمەن، جەكە مەملەكەت شەڭبەرىندە ءبىلىم بەرۋدى قازىرگى ۇرپاقتىڭ ءوز ۇرپاقتارى - بولاشاق ۇرپاق الدىنداعى مىندەتتەمەسى رەتىندە قاراستىرۋعا بولادى. كەز-كەلگەن اتا-انا بالاسىنىڭ ابىرويمەن، باقۋاتتىلىقپەن ءومىر سۇرگەنىن قالايدى. جاقسى ءبىلىم بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە وسىنداي ءال-اۋقاتتىڭ كەپىلى بولىپ تابىلادى. ەرەسەكتەر بالالاردىڭ لايىقتى ءبىلىم الۋىنا قامقورلىق جاساي وتىرىپ، ولاردى بولاشاقتا وزدەرىنە، جاقسى ماماندارعا جانە جاقسى ادامدارعا ۇسىنادى. بۇل دەگەنىمىز، جاس ۇرپاق دامىعان ەلدە ءومىر سۇرەدى جانە قارت ادامدار زەينەتكەرلىك ومىرىنە الاڭدامايدى. سونىمەن، جاستاردىڭ ءبىلىم الۋى سونىمەن قاتار اتا-انالارى ءۇشىن دە جاقسى ءومىردىڭ كەپىلى بولىپ تابىلادى.

«ءبىلىم - قازىرگى ۇرپاقتىڭ بولاشاق الدىنداعى قارىزى» ... بۇل سوزدەر نەنى بىلدىرەدى؟ مەنىڭ ويىمشا، بۇل يدەيانىڭ «ەكى جاعى» بار. بىرىنشىدەن، ەرەسەكتەر بۋىنى بالالارعا قامقورلىق جاساۋعا مىندەتتى - بۇل تابيعات پەن كەز كەلگەن قوعامنىڭ زاڭى. دەمەك، قازىرگى ۇرپاق بالالاردى ەرەسەك ومىرگە تىنىش «جىبەرۋ» ءۇشىن ولارعا ءبىلىم بەرۋگە مىندەتتى.

ەكىنشىدەن، قازىرگى ۇرپاق، ءوز بالالارىنىڭ لايىقتى ءومىرىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وزدەرى جاقسى ءبىلىم الىپ، ۇنەمى وزدەرىن دە جەتىلدىرىپ وتىرۋى كەرەك. بۇل دا قازىرگى ۇرپاقتىڭ ءوز پەرزەنتتەرى، ەلدىڭ بولاشاق ازاماتتارى الدىنداعى پارىزى.

ءبىلىم زاماناۋي قوعامنىڭ نەگىزگى قۇندىلىقتارىنىڭ ءبىرى ەكەندىگى ءسوزسىز. ءبىزدىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالار داۋىرىندە اقپارات ەڭ ۇلكەن بايلىق بولىپ تابىلادى. «اقپارات كىمگە تيەسىلى بولسا، سول ادام بۇكىل الەمگە يەلىك ەتەدى»، - دەگەن ايگىلى سويلەمدى بۇگىندە كوپ ەستيمىز. اقپارات - كەز-كەلگەن ءبىلىمنىڭ نەگىزى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان كىمدە-كىم ءبىلىم يەسى بولسا، ول الەمگە يەلىك ەتەدى. بولاشاق – ءبىلىمدى ادامدار مەن ءبىلىمدى مەملەكەتتەرگە تيەسىلى. مەن ەڭ وزىق، ءبىلىمدى ەلدەردىڭ تىزىمىندە ءوز ەلىمىز، وتانىمىز – قازاقستان دا  جەتەكشى ورىنداردىڭ ءبىرىن يەلەنگەنىن قالايمىن!

ۋ. م. دجولدىبايەۆا ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ دوسەنتى.

ج. ن. الياسقار ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ 1-كۋرس ستۋدەنتى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما