اسكەربەكتىڭ اتەشى
اسكەربەكتىڭ ادەمى قاۋىرسىندى اتەشى بار. ول ءوزىنىڭ باسقالاردان الدەقايدا ارتىقتىعىن سەزىنەتىن ءتارىزدى، وتە ماڭعاز. ونىڭ ۇستىنە ءۇش مەزگىل شاقىرعان داۋسى دا ەرەكشە. اۋىلداعىلاردىڭ كوبى اسكەربەكتىڭ اتەشىن داۋسىنان تانيدى. ۇلكەندەر:
— «مال يەسىنە تارتادى» دەگەن راس، كوپىشتىڭ اتەشى تۋرا ءوزى ءتارىزدى، ماڭعاز، — دەيدى. وسى اۋىلعا اتاعى شىققان اسكەربەكتىڭ اتەشى ءبىر كۇنى اياق استىنان، نە بولعانى بەلگىسىز، قىرىلدادى دا قالدى. ءبىراق وندا شارۋاسى جوق، مەزگىلى بولعاندا قىرىلداپ كەلىپ شاقىرادى. ەندى ول «كوپىش ءۇيىنىڭ قىرىلداۋىق اتەشى» اتانا باستادى.
بۇعان نامىستانعان اسكەربەكتىڭ اكەسى بىردە: «تامام ەلگە كۇلكى بولماي، انا سۇمىراي اتەشتىڭ كوزىن جويىپ، باسىن قىرقىپ تاستاۋ كەرەك»، — دەدى
مۇنى ەستىگەن اسكەربەك بەزىلدەپ وتىرىپ اۋىل شەتىندە ەڭ جاقىن دوسى امانگەلدىگە باردى. اتەشىنە تونگەن ءقاۋىپتى ايتىپ بەردى.
— اپام ايتادى، سەندەردىڭ ءۇيدىڭ اتەشىنە كوز ءتيدى دەپ. ونى ەندى سول كوز تيگەننەن ەمدەۋىمىز كەرەك، — دەدى امانگەلدى.
— وندا، — دەدى امانگەلدى. — سارىباستىڭ ۇيىنە بارىپ، كيىمىنەن ءبىر كىشكەنە قيقىم قيىپ الىپ، تۇتاتىپ، اتەشتىڭ ۇستىنەن اينالدىرۋىمىز كەرەك.
ەكى بالا قالتالارىنا قايشى سالىپ، سارىباستىكىنە تارتتى. ويىندا ەشتەڭە جوق سارىبىس ولاردى كەلگەندەرىنە قۋانىپ، ويىنعا جينالا باستادى. امانگەلدى سارىباستى ەرتىپ تىسقا شىققان كەزدە، ارتتا قالعان اسكەربەك اپالاقتاپ، جان-جاعىنا قاراپ، سارىباستىڭ اق كويلەگىنە كوزى ءتۇستى. ساسقالاقتاپ، قولى دىرىلدەر بارىپ اق كويلەكتىڭ جەڭىنىڭ ۇشىن قيىپ الدى. سىرتقا شىعىپ امانگەلدىگە كوزىن قىستى. كەلگەن ىستەرىنىڭ تىنعانىن سەزگەن ول: «سارىباس، ءبىز ساعان ءقازىر قايتىپ كەلەمىز. تاعى باراتىن جەرىمىز بار، ۇمىتىپ كەتىپپىن عوي»، — دەپ، جەدەل اسكەربەكتى ەرتە جونەلدى.
اڭىرىپ اۋلاسىندا سارىباس قالدى.
امانگەلدى مەن اسكەربەك قۋالار ءجۇرىپ اتەشتى ازەر ۇستادى. اتەشتى قولتىقتارىنا قىسىپ، قورا سىرتىنا باردى دا، اسكەربەك ونى الدىنا الدى، ال امانگەلدى جاڭاعى قيقىمدى تۇتاتىپ، اپاسى قۇساپ اتەشتىڭ ۇستىنە اينالدىرا باستادى. قولى كۇيىپ بارا جاتقان سوڭ، امانگەلدى لاۋلاعان شۇبەرەكتى ونىڭ ۇستىنە تاستاپ جىبەردى. اتەشتىڭ ادەمى قاۋىرسىندارىنىڭ ءبىرازى كۇيىپ، قۇرىلداپ اۋلانى باسىنا كوتەردى. ەندى ول بۇرىنعىسىندا كورىكسىز بولىپ قالدى.
ەرتەڭگىلىك اتەش بۇرىنعى اۋەنىنە سالىپ تاعى شاقىردى. «قاپ، مىنا بالەنى ەرتەڭ ەرتەمەن جۇمىسقا بارماس بۇرىن، كوزىن قۇرتارمىن» دەپ ويلادى اكەسى.
اسكەربەك امانگەلدىگە جونەلدى.
— كەشەگى بىلگىرلىگىڭنەن تۇكتە شىقپادى. اتەشىم سول قالپىندا، — دەدى رەنجىپ.
— سەن بىلاي ىستە! كەشكە تاۋىقتار قوناقتاعان سوڭ، اتەشتى ۇستاپ ال دا تۇمسىعىن بايلاپ قوي! — دەگەن اقىل ايتتى وسى جولى امانگەلدى.
— بۇل دا دۇرىس ەكەن، — دەپ قۋاندى اسكەربەك.
اتەشتىڭ تۇمسىعىن مىقتى بايلاعانىنا ءالى دە سەنىمسىزدەۋ بولعان اسكەربەك، ەرتەڭگىلىك اكەسى تۇرعاندا جەر سوعىپ قالماۋ ءۇشىن، ءوز اياعىنا ونىڭ جۇمىسقا كيەتىن قارا ەتىگىن مىقتاپ بايلاپ قويىپ جاتتى.
ەرتەڭىنە ەرتەمەن ويانعان اكەسى ەتىگىن الىپ كيەيىن دەسە، بالاسىنىڭ اياعىنا قوساقتالىپ بايلاۋلى تۇر. ەتىكتى تارتىپ قالعاننان اق اسكەربەك اتىپ تۇردى.
— ءاي، بۇنىڭدى قاي قالجىڭىڭ دەپ ۇعامىز؟! — دەدى اكەسى اشۋلانىپ.
— اكە، قالجىڭىم ەمەس، تاڭەرتەڭ ۇيىقتاپ جاتقاندا اتەشتى سويىپ تاستايسىز با دەپ قورىقتىم. اتەشىمە تيمەڭىزشى، ول ەندى قىرىلداپ شاقىرمايدى. تۇندە تۇمسىعىن جاقسىلاپ بايلاپ قويعانمىن، — دەدى اسكەربەك اياعىنداعى جىڭىشكە ءجىپتى شەشىپ جاتىپ.
وسى تۇستا اسكەربەكتىڭ اتەشى بىرەۋ وڭەشىنەن قىلقىندىرىپ جاتقانداي قينالا قىرىلداپ شاقىرا باستادى.
اكەسى مىرس ەتىپ:
— كىشكەنە جۇرەگىمنىڭ دارقان مەيىرىمىنەن اينالايىن! نەسى بار، جۇرت ايتا بەرسىن. اۋىزدارى شارشاعاندا وزدەرى دە قويادى. مۇنداي كۇيگە ۇشىراعانىنا اتەش كۇنالى ەمەس قوي، سولاي ەمەس پە؟ — دەدى.
اسكەربەك جىمىڭ-جىمىڭ ەتەدى.
اسكەربەكتىڭ اكەسى كوپىشتىڭ العاشقى ءسوزىن اڭگىمەدەن تاۋىپ وقى. امانگەلدى مەن اسكەربەك اتەشكە ەمدى قالاي قولدانعانىن ءوز سوزىڭمەن ايتىپ بەر.
You Might Also Like
-
ءمولدىر اسپاندا قارلىعاشتار قالىقتاپ ويناعان جاز كۇندەرىنىڭ ءبىرى. اينالا تىپ-تىنىش. شىلىڭگىر ىستىقتان باس ساۋعالاعان بارشا تىرشىلىك قاشىپ بارىپ، اعاش كولەڭكەسىنە تىعىلىپ، تىنىم تاپقانداي ءبىر كۇيدە.
-
بالالاردىڭ كەيدە ءوزارا بىرنارسەگە كەلىسە الماي، بىر-بىرىمەن تالاسىپ قالاتىنى بار. ۇلكەندەۋى كىشىسىنە كۇش كورسەتىپ، كىشىسى جىلاپ، ودان كەيىن قايتا تاتۋلاسىپ جاتادى. بۇگىن دە ەكى قىز بولماشى نارسەگە ...
