InfoHub Logo

«ەڭبەكشى قازاق» گازەتى شىعا باستاعانىنا ەداۋىر ۋاقىت بولدى.

بۇل گازەت قازاق حالقىنىڭ ەڭبەكشىلەرىنىڭ ۇكىمەتىنىڭ (كريك) ءتىلى ەدى.

ءار گازەتتىڭ ماقساتى — ءوز تابىنىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن ايتىپ، ءار ءتۇرلى ماسەلەسىن ورتاعا سالىپ، اقىلداسىپ، تولعاپ قاعىستىرىپ، ماقساتىنا جەتۋ لاجىن كوزدەۋ.

«ەڭبەكشى قازاق» گازەتىنىڭ جۇزىندە بۇل كۇنگە شەيىن قازاق حالقىنىڭ ەڭبەكشىلىنىڭ، كەدەي، جارلى، جالپى جۇمىسكەرلەرىنىڭ ءسوزى كوپ كورىنبەي كەلەدى. باسقا دا ءار ءتۇرلى سەبەپ بار شىعار، ءبىراق ءبىزدىڭ ويىمىزشا، ءوز گازەتىنىڭ جۇزىنە ءسوزىن جازا الماۋىنا ۇلكەن سەبەپ: 1) قازاقتىڭ تومەن تابىنان شىققان كوزى اشىق جىگىتتەردىڭ ازدىعى؛ 2) ءبارىنىڭ گازەت ىسىنە كوپ قاتىناسپاۋى؛ 3) گازەت ىسىنە قاتىناسۋعا كوڭىلى بارلارىنىڭ قورعانشاقتىعى؛ 4) قازاقتىڭ تومەن تابىنىڭ وقىماعان قاراڭعىلىعى. وقىعان، كوسەم جۇيرىكتەر كوبىنەسە بۇرىن حالىقتىڭ جوعارعى تابىنان، بايلاردان، تورەلەردەن، مىرزالاردان شىعاتىن. ءام بۇگىنگە شەيىن سول جوعارعى تاپتان شىعىپ كەلەدى. قازاقتىڭ ناشار، تومەن تابى ءالى ءوز ءسوزىن ءوزى جوندەپ ايتا الماي وتىر.

تومەن تاپ ءوز ءسوزىن ءوزى تابان تىرەپ، جوندەپ ايتا الماي تۇرعان سوڭ، بەلسەنىپ ىسكە كىرىسۋگە ءالى قورعالاپ جۇرگەن سوڭ، قازاقتىڭ قۇر ۇلتشىلدارى «قازاق حالقىنىڭ تومەن تابى، جوعارعى تابى جوق» دەپ، باي، جارلى دەمەي قازاق حالقىنىڭ ءسوزىن ءبىر قوسىپ سويلەيدى.

ارينە، بۇل ناشار تاپقا زور زيان.

ءبىر اكەدەن تۋسا دا باي مەن جارلىنىڭ، جالداۋشى مەن جالشىنىڭ ەشۋاقىتتا رۋحى، تىلەگى قوسىلعان ەمەس، ەشۋاقىتتا قوسىلمايدى دا. مۇنى قازاق حالقىنىڭ تومەن تابىنىڭ ازاماتتارى ەسىنە ابدەن بەرىك ۇستاۋلارى كەرەك.

كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ ارقاسىندا قازاقتىڭ تومەن تابىنا نەگە بولسا دا كەڭ، سارا جول اشىلدى. ماسەلەن، وقۋعا الدىمەن تومەن تاپتىڭ بالالارىن الادى. ءار ءتۇرلى قىزمەتكە تومەن تاپتاردان كىرگىزەدى. ۇكىمەتتىڭ ءتۇرلى كومەگىن الدىمەن تومەن تاپقا بەرەدى.

ءبىراق بۇل كۇنگە شەيىن كوپ جەردە قازاقتىڭ تومەن تابىنىڭ ناداندىعىنىڭ ارقاسىندا ءتيىستى پايدالارىنىڭ ءبارىن جوعارعى تاپ پايدالانىپ ءجۇر. مۇنىڭ ىشىندە ءام گازەت بەتىن دە جوعارعى تاپ پايدالانىپ كەلەدى.

كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ ورناپ، كوممۋنيست پارتياسىنىڭ جەر ءجۇزىنىڭ كەدەي، جالشىلارىنىڭ تۋىن كوتەرىپ، ۇرانىن شاقىرعانىنا 5ء-شى جىل بولىپ بارادى.

ەندى قازاقتىڭ تومەن تابىنىڭ قورعانباي، شىنداپ ىسكە كىرىسەتىن ۋاقىتى جەتتى. ەندى گازەت-جۋرنالدى وقىپ، ويلانىپ، گازەت-جۋرنالعا ءوز مۇڭ-مۇقتاجىن ەرىنبەي جازىپ، ايانباي ىسكە كىرىسەتىن ۋاقىتى جەتتى. راس، العاشقى ۋاقىتتا گازەتكە ءسوز جازعانداردىڭ سوزدەرى ادەمى، شەبەر، سۇلۋ بولماسا دا، ءبىراق ودان ۇيالماۋ كەرەك. «تۋا ءمۇيىز بىتپەيدى، جۇرە ءمۇيىز بىتەدى» دەگەن.

ءار جەردەگى تاس كومىر، مىس، كۇمىس، التىن، جەر مايى شىعاتىن زاۋىتتاردا جانە تۇز ءام بالىق الاتىن جەرلەردە قازاقتىڭ جۇزدەپ، مىڭداپ جۇمىسكەرلەرى بار. قازاقتىڭ تومەن تابىنا الدىمەن سولار مۇرىندىق، سولار سەركە بولۋى كەرەك.

قازاقتىڭ تومەن تابىنىڭ ازاماتتارى! سەندەر ەندى قورعالاماڭدار! يمەنبەڭدەر، ەڭبەكشىل حالىق تابىنىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن مىنا «ەڭبەكشى قازاق» گازەتىنە دامىلسىز جازىپ تۇرىڭدار. ءار كەمشىلىك، مۇڭ-مۇقتاجدارىڭا «ەڭبەكشى قازاق» گازەتىنىڭ جۇزىنەن جاۋاپ، كەڭەس، نۇسقا، بايانداما الاسىڭدار. «ەڭبەكشى قازاق» گازەتى سەندەردىكى.

13.08.1922 جىل

---