سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ءبىرجاندى ساباعان پوشتابايدان ەلدىڭ كەك الۋى

اتىعاي ىشىندە اقجولبايدىڭ ايجان دەگەن قىزىن ازنابايدىڭ رۋلاسى ماحامبەتكە ايتتىرادى. ءبىر جولى ءبىرجان سول اقجولبايدىڭ ۇيىنە كەلىپ قونىپ، ايجاننىڭ قۇرمەتىنە رازى بولىپ، «ايجاننىڭ رازى بولدىم قۇرمەتىنە» دەگەن ولەڭىن شىعارادى. وسى ولەڭ ازناباي مەن ماحامبەتكە جەتىپ، ولار ءبىرجانعا نارازى بولادى. ەكىنشى ازنابايدىڭ رۋلاسى بالعوجانى ءبىرجاننىڭ ولەڭمەن ءولتىرىپ كەتكەنى تاعى بار. وسىلارعا نامىستانىپ ولار ءبىرجاننان كەك الماقشى بولىپ پوشتاباي سايلىبايدى جۇمسايدى. پوشتاباي ءبىرجاندى ۇرماقشى بولادى. ءبىرجان بۇعان نازالانىپ جانبوتاعا ولەڭمەن نازىن ايتسا، جانبوتا ونى تىڭداپ، ءبىرجاننىڭ نامىسىن جوقتامايدى. ءبىرجاننىڭ «جانبوتا»، «اداسقاق» دەگەن ولەڭ-اندەرىنىڭ شىعۋىنا سەبەپ وسى بولعان ەكەن. بۇل وقيعاعا اتىعاي — كەرەي ەلى نارازى بولادى ەكەن. كەلەسى جىلى ازناباي اتىعاي، قوجاعۇلدى، بەيسەندى قوناققا شاقىرادى. ولار شاقىرعان جەرگە «قۋ سۇلەيمەن» اتانعان ەل ادامىن ەرتىپ الا بارادى. قۇرمەتتى قوناقتار ءتۇرلى سىي-سياپاتىن كورىپ جاتقاندا، سۇلەيمەن تىسقا شىعىپ، باياعى ءبىرجاندى ۇرعان پوشتابايدان ءبىرجاننىڭ كەگىن الۋ ءۇشىن جەكەلەپ شاقىرادى. اڭقاۋ ەسەر پوشتاباي جەتىپ كەلەدى. قاراسا، پوشتابايدىڭ ءتۇرى: سارى بۇجىر، شەگىر. شۇڭىرەيگەن كوك كوزى، قوشقار مۇرىن، ۇزىن بويلى ادام ەكەن.

سۇلەيمەن:

— جىگىتىم، امان ءجۇرمىسىڭ؟ ءوزىڭ مىقتى، العىر، شابىتتى جىگىت ەكەنسىڭ. سەنى تاپقان شەشەڭە بولايىن. جىگىتىم، وسى سەنىڭ تۋىسىڭدا ءبىر كوركەمدىك بار بولار، شەشەن، قانداي ادام ەدى؟ — دەيدى. اڭقاۋ پوشتاباي:

— يا، شەشەم كوركەم سۇلۋ ادام ەدى، ءبىراز جىل بولدى قايتىس بولدى، — دەپتى.

سۇلەيمەن جۇلىپ العانداي:

— باسە، «ءشوپتىڭ باسى جەل بولسا قيمىلدايدى عوي»، تەگىن كىسى تاز بولا ما؟ وسى ازناباي دا تەگىن ادام ەمەس قوي، سەنىڭ، شەشەڭە كوڭىل قوسىپ سەنى پوشتاباي سايلاپ ۇستاپ جۇرگەنى سول دەسەدى عوي، — دەگەندە پوشتاباي اشۋلانىپ جارىلىپ كەتەردەي بولىپتى.

سوندا سۇلەيمەن شارت جۇگىنىپ وتىرا قالىپ، بىلاي دەيدى: «قانە جۇرت، مىنە وزدەرىڭ كورىپ وتىرسىڭدار، وسى ءبىز اتىعاي — كەرەيدىڭ بالاسى وسى ازناباي مەن ونىڭ مىنا جىندى پوشتابايى ءۇشىن تۋىپپىز با؟ بىلتىر قان بازاردا اتىعاي — كەرەيدىڭ ارداگەر ەركەسى ءبىرجاندى ۇرىپ زارلاتتى. جانبوتا قۇدالىعىنا ساتىلىپ، ءبىرجاننىڭ جوعىن جوقتامادى، ول نامىس اتىعاي — كەرەيدىڭ نامىسى ەدى. ال، مىنە كوز الدارىڭدا، مەنى ۇرام دەپ تاپتاپ بەرەدى، باسقا جەردە نە ىستەمەيدى، ال جۇرت، مەنى اراشالاماڭدار، ءولتىرسىن، ءبىرجاننان ارتىق ەمەسپىن،— دەپ، پوشتابايعا وكپەنى كورسەتىپ قويادى. كوپشىلىك، سوزدەن توسىلىپ، «پوشتاباي، سەنىكى تەرىس»، — دەپ ايىپ كەسىپ، پوشتابايدىڭ اتىن سۇلەيمەنگە اپەرتىپتى. وتىرعاندار:

— سەن، پوشتاباي، تارتار ايىبىڭدى تارتتىڭ، بۇل ساعان نە قىلدى؟ — دەسە، پوشتاباي ايتپايدى. ال، «قۋ»، سەن ايتشى، بۇل ساعان نەگە وشىكتى؟ — دەيدى سۇلەيمەن:

— جۇرت-اۋ، مەن بۇعان نە قىلىپپىن، تۇك جازىعىم جوق، كورىپ وتىرسىڭدار عوي، بۇل ەسەر پوشتاباي، ەلگە نە ىستەمەي ءجۇر، مەن سونىڭ ءبىر عانا كىناسىن ايتىپ ەدىم، — دەگەندە، پوشتاباي ۇيدەن شىعا جونەلىپتى. سۇلەيمەن وعان:

— سەن بىلتىر، قاشپا، قىزىق ءالى الدا، — دەپ كەشەگىدەن بەرگى ءسوز قايدان، قالاي باستالدى ءبارىن ايتقاندا، وتىرعاندار شەك-سىلەسى قاتىپ كۇلىپ، ماز-مەيرام بولىپ كەنەلىپتى. پوشتاباي اشۋلانىپ، ولار اتتانعانشا جولاماي قويىپتى. ەلدىڭ جىگىتتەرى پوشتابايدى ىزدەپ تابا الماپتى. ەستىگەن اتىعاي — كەرەيدىڭ ادامدارى ءبىرجاننىڭ جانبوتا جوقتاماعان كەگىن سۇلەيمەن ىزدەپ الدى، — دەپ رازى بولىپتى.

سۇلەيمەننىڭ وسى ءىسى ەلگە جايىلىپ كەتىپ، پوشتاباي سول ەلگە تۇرا الماي، كوشىپ كەتىپتى دەپ اڭگىمە قىلىپ ايتۋشى قوجاحمەتتىڭ قاسەنى دەگەن كىسى ەدى.

جازىپ العان قارتا قاڭتاربايەۆ


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما