بۇگىنگى «جۇلدىز» جۋرنالىنىڭ مازمۇندىق ەرەكشەلىگى
1928 جىلى پارتيا ۇيىمى مەن جازۋشىلار ۇيىمى «جىل قۇسى» جۋرنالىن «جاڭا ادەبيەت» دەپ وزگەرتىپ شىعاردى. بۇگىنگى «جۇلدىز» جۋرنالىنىڭ تاريحى مىنە وسىدان باستاۋ العان. «ادەبيەت مايدانى»، «ادەبيەت جانە يسكۋسستۆو» دەگەن اتپەن شىعىپ تۇرعان كەزەڭدەرى دە بولدى. سول جىلدارى «وقىرمان جىرلارى»، «ادەبي مۇرا»، «الەم ادەبيەتىنەن»، «وچەرك جانە پۋبليسيستيكا»، «ادەبي سىن»، «التىنشى داپتەر»، «رەداكسيعا حات»، «كۇلمەگەندە قايتەمىز»، «سەنىڭىز،سەنبەڭىز» دەگەن بولىمدەرىمەن شىعىپ تۇردى.
«جۇلدىز»جۋرنالى بۇگىندە«پوەزيا»،«پروزا»،«سىرساندىق»، «جاس تولقىن»، «تۇرىك دۇنيەسى»، «ءسوز ساۋلەسى» سىندى ايدارلاردان تۇرادى. «ءسوز ساۋلەسى» ايدارىندا ابايدىڭ قارا سوزدەرى بەرىلگەن. سونداي-اق، تۇرسىن جۇرتباي دەگەن اۆتوردىڭ «بىلمەي مۇنى جازعان جوق…» دەگەن ماقالاسىندا اباي ولەڭدەرىنىڭ كوشىرمەرلەرىنە ماتىندىك تالداۋ جاسالعان. جۋرنال «ادەبيەت مايدانى» دەگەن اتپەن شىعىپ تۇرعاندا كەزەڭدە دە اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ ەڭبەكتەرىنە عىلىمي ،سىن ماقالالار جازىلعان.
جۋرنالدا ناركەس بايعابىلوۆا اتتى اتۆوردىڭ «قالامىنان نۇر تامعان» دەگەن ماقالاسى جارىق كورگەن. اۆتور مۇحتار ءماعاۋيننىڭ ەڭبەگىنە توقتالا وتىرىپ، ونىڭ ءتۇپ نەگىزگى ءمانىن تالدايدى. «كارلاگتان حات» دەگەن شىعارماسىنا ەرەكشە توقتالادى. «كارلاگ»-قازاقتىڭ قاسىرەتى. دەگەنمەن بۇنداي اۋىر كەزەڭدەردىڭ ءوزى قازاقتىڭ رۋحىن سىندىرا الماعانىن باياندايدى.
مۇحتار ءماعاۋيننىڭ كوركەم شىعارمالارىن قازاقستان كارتاسىنا ۇقساتاتىنىن ايتادى. وندا نە بار دەسەك مىنە سونىڭ ءبارى دە ءماعاۋيننىڭ ەڭبەكتەرىندە كەزدەسەدى دەيدى. ءماعاۋيننىڭ كەز كەلگەن شىعارماسى دا ۇلتتىق رۋحتى باياندايدى، حالقىمىز باسىنان كەشكەن اۋىر كەساپاتتاردىڭ بارلىعىن دەرلىك سۋرەتتەپ جازادى دەلىنگەن. قاي كەزەڭدەگى قازاقتىڭ ۇلى تۇلعاسى بولماسىن، بارلىعىن ۇلتتىق رۋح بايلانىستىرعانىن ايتادى.
«ادامنىڭ وي بوستاندىعىنا جەتەتىن ەشتەڭە جوق. ونىڭ ءتىلىن كەس، سوزىنە تيىم سال، ءبىراق وي بوستاندىعىنا توسقاۋىل قويا المايسىڭ. ادام تۇرمەدە جاتسا دا وي بوستاندىعىمەن ءومىر سۇرمەك. «كارلاگتان حات» وسىنى ايتقان»،-دەيدى. اۆتور عاسىرلار مەن جىلداردىڭ ىستىق-سۋىعىنا كۇيمەيتىن، توزبايتىن ۇلى قۇندىلىق – بۇل ءبىزدىڭ ۇلتتىق رۋحىمىز ەكەنىن ايتادى. ال،ۇلتتىق رۋح –انا تىلىڭدە دەيدى.
«جۇلدىز» جۋرانالى بۇگىندە قازاق ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنىڭ ايناسى بولىپ وتىر. جىلدار بويى ادەبيەتىمىزدىڭ التىن قورىنا اينالعان شىعارمالار «جۇلدىز» جۋرنالىندا العاش جاريالانىپ وتىردى. ءار كەزەڭدە دە شىندىقتى جەتكىزىپ وتىردى. بۇگىندە ناعىز جاستارعا ءبىلىم بەرەتىن ادەبي جۋرنالعا اينالدى.
You Might Also Like
-
ادەبيەت دەگەن الىپ الەمنىڭ قايراتكەرلەرى از ەمەس. ەسىمى ەلدەن بولەك سوندايلىق دارىندى تۇلعالارىمىزدىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى - تەمىربەك قوجاكەيەۆ. قازاق ساتيراسىنىڭ تاريحى مەن ونىڭ جانرلىق-كوركەمدىك ەرەكش...
-
قازىرگى كەزدە ءبىز ەڭ كوپ ەستەيتىن ۇعىمداردىڭ ءبىرى ول مەديامادەنيەت. مەديامادەنيەت دەگەنىمىز قoعaمنىڭ يندycتpيaلدى دaمy caتىcىنaن جaڭa ءوpكeنيeتتiك ورلەۋ ساتىسىنا ءوتy ءۇردىسى. ول ادام ءومىرىن بارىنشا ق...
