بۇگىنگى قازاقستاننىڭ كەشەگى ءاحۋالى
مىنە، ءوز الدىمىزعا دەربەس تاۋەلسىز مەملەكەت بولعانىمىزعا جيىرما جەتى جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. اللاعا شۇكىر قازىردە ءوز زاڭىمىز، ءوز كونستيتۋتسيامىز، ءوز ءاتا-داستۇرىمىز بار. ويىمىز بەن پىكىرىمىز ەركىن قالىپتاسىپ كەلە جاتىر. ەڭ باستىسى كوزىمىز اشىق، كوكىرەگىمىز وياۋ، الدىمىزعا ماقسات قويا الاتىن، زامان تالابىنا سايمىز دەپ ايتۋعا بولادى. ءبىراق ءبىز وسى كۇنگە قالاي جەتتەك، كىمدەردىڭ ارقاسىندا جەتتىك؟ ارينە بۇل سۇراقتىڭ جاۋابى تاريحتىڭ وتكەن پاراق بەتتەرىندە.
سوناۋدان باستاپ جاۋىمىز بولعان جوڭعارلارمەن سوعىسقان باتىرلارىمىزدىڭ، ساياساتى مىقتى حانداردىڭ، ودان كەلە بەردى "الاش" ابزالدارىنىڭ باتىل قادامىمەن رەسەي وكىمەتىنىڭ وتارشىل ساياساتىنا اشىق قارسى بولىپ، تاباندىلىقپەن كۇرەسكەن ۇلت زيالىلارىنىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا.1920-1940 جىلدار ارالىعىندا بولعان ازامات سوعىسى، قازان توڭكەرىسى، كسرو-نىڭ قۇرىلۋىنا قارسى بولعان تولقۋلار قانشاما ۇلت زيالىلارىنىڭ قۇربان بولۋى ادامدى اشىندىراتىن جاعداي. ا. بايتۇرسىنوۆ، ءا. بوكەيحانوۆ، م. دۋلاتوۆ، س. ءسادۋاقاسوۆ، ت. رىسقۇلوۆ، ءى. جانسۇگىروۆ وسى سەكىلدى زيالى قاۋىمنىڭ رەسەيدىڭ وتارشىل ساياساتىنا اشىق كورسەتكەن قارسىلىقتارى ءوز ومىرلەرىن قۇربان ەتكەنى. بوسقا تاعىلعان ايىپ، ەش سەبەپسىز جازا مەن ءولىم شىنىمەندە ۇلتتى جويۋدىڭ بەلگىسى بولدى. قازاقتاردى كۇشتەپ قونىستاندىرۋ، ءتىلىن-دىنىن جويۋ، وتارشىلىققا اينالدىرۋدى ءاۋ باستا-اق ويلاستىرعان رەسەيشىلىكتەر ءوز ساياساتتارىمەن حالىقتى قاتاڭ ءارى زاڭسىز كۇشپەن جازالادى.
جالپى زەرتتەۋلەر بويىنشا قازاقستانداعى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىنىڭ سانى 3.5 ملن-عا جەتكەن. الايدا بۇل سان ناقتى ەمەس، ويتكەنى 20-40 جىلدارى تۇتقىندالعان مىڭداعان ادامداردىڭ تاعدىرى ءالى كۇنگە دەيىن بەلگىسىز.
يا، تاريحقا تەرەڭ ۇڭىلەتىن بولساق كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ قازاقتاردى ۇلت تۇگىلى تۇرماق ادام رەتىندە دە مويىنداماعانىن كورەمىز. ءتىپتى قازاقتارعا جات، جيىركەنىشتى، ادام ميىنا سىيمايتىن دۇنيەلەردى جاساۋدى بۇيرىق ەتكەن. بۇعان دالەل قازاق-قىرعىزداردىڭ مال-مۇلكىن تاركىلەپ قانا قويماي، ولارعا "جىلقىنىڭ قۇيرىعىن، ءيتتىڭ تەرىسىن" تاپسىرۋدى تالاپ ەتكەن. مەنىڭ ويىمشا بۇل وسىلايشا ۇلتتىڭ تۇبىنە جەتۋ، تۇپ-تامىرىمەن جويۋ بولىپ ەسەپتەلەدى.
قازىردە ءبىز قازاق حالقى تاۋەلسىز دەموكراتيالى زايىرلى قازاقستان مەملەكەتىندە ءومىر سۇرەمىز. باقىتتىمىز. بولاشاعىمىزعا جارقىن كوزقاراسپەن قاراي الاتىنداي وركەنيەتتى ەلدەڭ ۇلاندارىمىز. ايتسە دە "جامان ويلاماي جاقسى جوق" دەگەن دە بار. سيىردىڭ باسىنا تۋعان كۇن بۇزاۋعا دا تۋادى. سوندىقتان دا وتكەننىڭ زاردابىن تارتپاۋ ءۇشىن ەل اراسىندا بەرىك بىرلىك، جۇمىلا ءجۇرىپ جۇگىن جەڭىلدەتەتىن اۋىزبىرشىلىك، تاتۋلىق بولۋى ءتيىس.
پەرنەبايەۆا عازيزا
You Might Also Like
-
باكتەريالىق ۆاگينوز — سوڭعى ونجىلدىقتا جيىلەپ كەتكەن گينەكولوگيالىق اۋرۋلاردىڭ ءبىر ءتۇرى.
-
بۇل كەزەڭدە ايەلدى ءۇمىت پەن قورقىنىش قاتار بيلەپ، ءوزىن بەيتانىس ساپارعا شىققانداي سەزىنەدى. جاراتقاننىن كۇدىرەتىمەن كۇرساعىندا لۇپىلدەگەن ءتىرى جاننىڭ جەتىلۋى ءار انانى مەيىرىم، شاپاعات سەكىلدى سەزىم...
