چاڭ ەنىڭ ايدى قۋالاۋى
حۋ يي اسپان ساردارىنىڭ توعىز ۇلىن ءولتىرىپ، بۇقارا حالىقتىڭ ماقتاۋى مەن سۇيىسپەنشىلىگىنە يە بولدى. اسپان ساردارى اشۋلانىپ، حۋ ءييدى جەرگە قۋدى. ول اسپاندا تۇرۋ مۇمكىندىگىنەن ماڭگىگە ايىرىلدى. ول جەرگە تۇسكەنىنە قاتتى-قاتتى قايعىرادى، اسىرەسە، ونىڭ ايەلى چاڭ ە بۇل شىندىقتى قابىلداي المادى. چاڭ ە — aسپان پەرىشتەسى. ول اسپاندا ەركىن دە جاقسى ءومىر سۇرگەن. ءبىراق كۇيەۋىنىڭ ونى وسىنداي قيىندىققا ۇشىراتۋى ونى قالاي ريزا ەتسىن؟
ول كۇيەۋىن كىنالاي باستادى. بۇرىنعى ءتاتۋ-تاتتى ەرلىزايىپتى ماحابباتىنا سىزات ءتۇستى.
ولار جەر بەتىندە تۇرسا، قاراپايىم ادامدار سياقتى تۋىلۋ، قارتايۋ، ايىرىلىسۋ، ءولۋ سياقتى ءومىر سىناقتارىنان وتەتىن بولدى. ءوزىنىڭ بارعان سايىن قارتايعانىن، جاستىق شاعىنىڭ قايتا ورالمايتىنىن، اسىرەسە، ولگەننەن كەيىن ارعى دۇنيەدە جىندارمەن بىرگە تۇراتىندىعىن ويلاعان چاڭ ەنىڭ مازاسى كەتتى. ءبىراق قايتكەندە دە وسىدان قۇتىلۋدىڭ امالى جوق ەدى.
حالىقتىڭ ايتۋىنشا، كۇنلۇن تاۋىنىڭ سولتۇستىگىندە ەسىمى شي ۋاڭ مۋ دەگەن اۋليە ءومىر سۇرەتىن. سول اۋليەدە قارتايتپايتىندارى بار بولاتىن. چاڭ ە كۇيەۋىنە: «سول ءدارىنى بارىپ الىپ كەل»، — دەپ قويمايتىن. كۇيەۋى ءوزىنىڭ ايەلىنىڭ الدىندا قارىزدار ەكەنىن سەزىنىپ، امالسىزدان بۇل ۇزاق تا ءقاۋىپتى ساپارعا شىعۋعا بەل بايلايدى.
تاۋداعى شي ۋاڭ مۋ اۋليە جىرتقىش قۇبىجىق ەكەن. ول جولبارىس ءتىستى، قابىلان قۇيرىقتى ەدى. ول قۋانعاندا ۇڭگىردەن شىعىپ، بيىك تاۋ شوقىسىنىڭ ۇستىندە تۇرىپ، ايقايلايتىن. بۇل داۋىس نۋ ورماندى ءدۇر سىلكىندىرەتىن. ءتىپتى، جىرتقىش حايۋاناتتار دا شوشىپ كەتەتىن. تاۋدا ءۇش جاسىل قۇس بار ەكەن. ولاردىڭ باستارى قىزىل، ال كوزدەرى قارا ەدى. ولار شي ۋاڭ مۋعا ارنايى ازىق ىزدەيتىن. ولار ءبىر ۇشقاندا مىڭ شاقىرىمداي جەر ۇشىپ، وزدەرىنىڭ تەگەۋرىندى سيراقتارىمەن قۇستار مەن جانجانۋارلاردى ۇستاپ الىپ، اۋليەگە اكەلىپ بەرەدى ەكەن. شي ۋاڭ مۋدىڭ قولىندا تاعى ءبىر ءۇش اياقتى قۇس بار ەدى. ول ءار كۇنى يەسىنە كومەكتەسىپ، اۋليەسىنەن قالعان تاماق قالدىقتارىن تازالايتىن. ءدال وسى جەردە ءبىر ءتۇپ ولمەيتىن اعاش ءوسىپتى، ول مىڭداعان جىلدا ءبىر-اق رەت قانا گۇل اشىپ، جەمىس بەرەتىن. وسى جەمىستى جەسەڭ، ءومىر بويى قارتايمايدى ەكەنسىڭ. كۇنلۇن تاۋىنا بارار جول وتە قيىن، تاۋ ەتەگىندە ءتۇپسىز تەرەڭ تەڭىز بار ەدى. ءتىپتى ول جەردە ۇلكەن جانارتاۋ كۇنى-تۇنى بۇرقىلداپ قايناپ جاتاتىن. الايدا حۋ يي ءوزىنىڭ قاسيەتى مەن قايسارلىعى ارقىرى كوپتەگەن قيىندىقتاردى جەڭىپ، بيىكتىگى 11114، 26 قادام كۋنلۋن تاۋىنىڭ باسىنا شىعادى. حۋ ءييدىڭ بۇل ەرلىگىن ەستىگەن جۇرت ونىڭ تىلەۋىن تىلەيدى، ءبىراق باتىردىڭ ءارى قاراي جولى بولماي جاپا شەگەدى. سونىمەن، ول ءۇشاياقتى قۇسقا:
— ولمەس ءدارىنى اكەپ بەرشى، — دەپ جالىنادى. ءۇشاياقتى قۇس ءبىر ىدىستى الىپ شىعىپ، بىلاي دەپ ەسكەرتەدى:
— بۇل ولمەس ءدارى ەكى ادامعا جەتەدى، بۇنى ىشكەننەن كەيىن ءومىر بويى قارتايماۋعا بولادى. ال ءبىر-اق ادام ىشسە، ول اسپان پەرىشتەسىنە اينالادى. ەسىڭدە بولسىن: ونى اي تولعان كۇننىڭ تۇنىندە عانا ءىشۋ كەرەك! — دەيدى.
حوۋ يي ءدارىنى الىپ، ۇيىنە قۋانىپ قايتادى. ءدارىنى العان كەزدەگى ەسكەرتپەنى ايەلىنە ايتىپ بەرەدى. ءسويتىپ، ون بەسىنشى تامىزدا ءدارىنى ەكەۋى بىرگە ىشۋگە كەلىسەدى. ءبىراق چاڭ ەنىڭ باسقا جوسپارى بولادى. ءوزى اسپان پەرىشتەسى ەدى، كۇيەۋىنىڭ كەسىرىنەن قاراپايىم ادامعا اينالدى. ەگەر وسى ءدارىنى ءبىر ءوزى ىشسە، قايتادان بۇرىنعى قالپىنا كەلەدى. وندا قانداي جاقسى بولار ەدى. ول بۇل جوسپارىنىڭ دۇرىس-بۇرىستىعىن ءبىلۋ ءۇشىن كورىكپەلگە بارۋدى ءجون كوردى.
جاقىن جەردە ءبىر تاۋدىڭ ۇڭگىرىندە ءبىر كورىكپەل تۇرادى ەكەن. باقسىنىڭ مىڭ جاسقا كەلگەن تاسباقاسى مەن تاسباقانىڭ ساۋىتى بار ەكەن. باقسى وسى ەكى زاتتىڭ ارقاسىندا كوپ نارسەنى بولجايدى ەكەن. چاڭ ەنىڭ كوزىنشە باقسى بىرنەشە تال ءشوپتى تاسباقا ساۋىتىنىڭ ۇستىنە قويىپ جاتىپ، ءوزىنىڭ باقسىلىق دۇعالارىن جاساي باستادى. چاڭ ەعا باقسى:
— باتىسقا قاراي جۇرە بەر. الاڭدايتىن ەشتەڭە دە جوق. جولىڭ اشىق، — دەدى.
اسپان پەرىشتەسى بولۋدى ارمانداعان چاڭ ە كۇيەۋىنىڭ وزىنە دەگەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن ماحابباتىن، ءتىپتى كۇيەۋىنىڭ ءدارى اكەلۋ بارىسىنداعى قيىنشىلىقتارى مەن قاۋىپقاتەرلەرىن ۇمىتىپ، ون بەسىنشى تامىز كۇنى ول كۇيەۋى كەلمەي جاتىپ، ءدارىنى ءوزى ءىشىپ الادى.
سول مەزەتتە عاجايىپ ءبىر قۇبىلىس پايدا بولادى. چاڭ ە ءوزىنىڭ دەنەسىن جەڭىل سەزىنىپ، بۇكىلدەي سالماعىن جوعالتادى. اقىرىن جەردەن بيىككە كوتەرىلە باستايدى. جەردەگى اتىزدار مەن ۇيلەر بۇلدىراپ الىستا قالدى، كوزدى اشىپجۇمعانشا ول بۇلت قاباتتارىنىڭ اراسىندا بولادى. ءسويتىپ، اسپان ورداسىنا جاقىندايدى. ءدال وسى كەزدە چاڭ ەدا ءبىر قورقىنىش پايدا بولدى، ول ورداداعىلار ونى ءوزىمشىل ايەل ەكەن دەپ جازعىرۋىنان قورىقتى دا، سونىسىمەن ايعا قاراي ۇشتى. ءبىراق ايعا جەتىسىمەن، دەرەۋ وكىنىپ قالدى. سەبەبى، بۇل ارا وتە سۇرەڭسىز، وندا ءبىر عانا اعاش پەن اق قوياننان باسقا ەشتەڭە جوق. الايدا، قاتەلىك ادامدار اراسىندا ءارقاشان دا بولىپ تۇرادى عوي، كەرى قايتار جول جوق. ول وسى كەزدە كۇيەۋىنىڭ وزىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ويلاپ، وزىمشىلدىكپەن جاساعان قاتەلىگىن تۇسىنەدى. ءسويتىپ، چاڭ ە سۇرەڭسىز اي ورداسىندا ماڭگىلىك جابىرقاۋ كۇيىندە تىنىشتىقتا قۇلازىپ جالعىز قالدى.
You Might Also Like
-
ەرتە زاماڭدا حۋاندي مەن ءيانديدىڭ اراسىندا بولعان ۇلكەن شايقاستا حۋاڭدي جەڭىسكە جەتىپ، اسپاننىڭ بيلىگىن ءوز قولىنا الادى. قايىرىمدى ياندي ءارى قاراي سوعىسقىسى كەلمەي، وڭتۇستىككە شەگىنىپ، كىشكەنە ءبىر جەر...
-
دۋڭحاي تەڭىزىنىڭ باس جاعىنداعى حەي چى مەملەكەتىنىڭ تەرىستىگىندە ءبىر ۇلكەن تەڭىز بار. ول تەڭىزدىڭ اتى — تاڭ گۋ. تاڭ گۋدىڭ ورتاسىندا تۇت اعاشى بار. بۇل اعاشتىڭ بيىكتىگى بىرنەشە مىڭ مەتر، ەنى مى...
